حديث شريف:
1 - امام صادقعليه السلام فرمود:
"العزائم: ألم تنزيل، وحم السجدة، والنجم، واقرأ باسم ربّک، وماعداها في جميع القرآن مسنون وليس بمفروض"(220).
"سورههايى که سجده واجب دارند عبارتند از: الم تنزيل، حم السجدة، النجمواقرأ باسم ربک اما غير آنها همگى مستحب است نه واجب."
2 - همچنين فرمود:
"إذا قرأت السجدة فاسجد ولا تکبّر حتّى ترفع رأسک"(221).
"هنگاميکه آيه سجده را خواندى پس سجده کن وتکبير نگو تا اينکه سرازسجده بردارى."
3 - عبداللَّه بن سنان مىگويد:
سألت أبا عبداللَّهعليه السلام عن رجل سمع السجدة تُقرأ، قال: "لا يسجد إلّا أنيکون مُنصِتاً لقراءته مستمعاً لها، أو يصلّي بصلاته، فأمّا أن يکون يصلّيفي ناحية وأنت تصلّي في ناحية اُخرى فلا تسجد لما سمعت"(222).
از امام صادقعليه السلام سوال کردم درباره کسى که آيه سجده را مىشنود؟امام فرمود:
"سجده نکند، مگر اين که هنگام قرائت آيه سجده، ساکت بوده ونيک گوشداده وآن را استماع کرده باشد، يااين که به نماز خواننده آيه سجده اقتدا کرده باشد.اما اگر او )خواننده آيه سجده( در نقطهاى نماز مىخواند وتو در نقطه ديگر نمازمىگزارى پس براى آنچه شنيدهاى سجده لازم نيست."
4 - امام صادقعليه السلام فرمود:
"إذا قُرئ بشيءٍ من العزائم الأربع فسمعتها فاسجد، وإن کنتَ على غيروضوء، وإن کنت جنباً، وإن کانت المرأة لا تصلّي. وسائر القرآن أنت فيهبالخيار إن شئتَ سجدتَ، وإن شئت لم تسجد"(223).
"وقتى آيه سجده از چهار سوره سجده واجب خوانده شد وتو شنيدى پسسجده کن اگر چه وضو نداشته باشى يا جنب باشى واگر چه زن در شرايطى باشد کهنماز نمىگزارد. اما در ساير سجدههاى قرآن، اختيار دارى که سجده کنى يانه."
5 - از امام باقرعليه السلام سوال شد:
عن الرجل يعلّم السورة من العزائم، فتُعاد عليه مراراً في المقعد الواحد،قال الإمام: "عليه أن يسجد کلّما سمعها، وعلى الذي يعلّمه أيضاً أنيسجد"(224).
درباره کسى که سوره سجده واجب را آموزش مىدهد پس در يک جلسه چندبار آيه سجده براو تکرار مىشود؟ امامعليه السلام فرمود: "براو است هربار کهمىشنود سجده کند، و همچنين بر آن کس که آموزش مىبيند نيز واجب استکه سجده کند."
6 - از امام صادقعليه السلام سوال شد: درباره کسى که آيه سجده رامىخواند در حاليکه سوار برچارپاست؟ فرمود:
"يسجد حيث توجّهت به، فإنّ رسول اللَّهصلى الله عليه وآله کان يصلّي على ناقته وهومستقبل المدينة، يقول اللَّه عزّ جلّ: )فَأَيْنََما تُوَلُّوْا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ("(225).
"سجده کند به هرسو که مىرود، زيرا پيامبر خداصلى الله عليه وآله برشتر نماز مىگزارد درحاليکه رو به مدينه داشت. خداوند مىفرمايد: )به هرسو که روبياوريد خدا،آنجا است(."
7 - امام باقرعليه السلام فرمود:
"إنّ أبي عليّ بن الحسينعليه السلام ما ذکر للَّه نعمة عليه إلّا سجد، ولا قرأ آية منکتاب اللَّه فيها سجدة إلّا سجد..."(226).
"پدرم على بن الحسينعليه السلام، هيچ نعمت خداوندى بر او ذکر نمىشد مگراينکه سجده مىکرد وهيچ آيه سجدهاى را در قرآن نمىخواند مگر اينکهسجده مىکرد."
8 - روايت شده که سجده گزار در سجدههاى واجب قرآن اين ذکررا بخواند:
لا إِلهَ إِلَّا اللَّه حَقّاً حَقّاً، لَا إِلهَ إِلَّا اللَّه إِيماناً وَتَصْدِيقاً، لَا إِلهَ إِلَّا اللَّه عُبُودِيَّةًوَرِقَّاً. سَجَدْتُ لَکَ يا رَبِّ تَعَبُّداً وَرِقَّاً، لَا مُسْتَنْکِفاً وَلَا مُسْتَکْبِراً، بَلْ أَنا عَبْدٌ ذَلِيلٌخَائِفٌ مُسْتَجِيرٌ.(227)