احکام وضو (آیت الله حسین وحید خراسانی)

وضو

مسأله 242 :

در وضو واجب است صورت و دستها را بشويند و جلوى سر و روى پاها را مسح کنند .

مسأله 243 :

در ازاى صورت که از بالاى پيشانى - جايى که موى سر مى رويد - تا آخر چانه است بايد شست ، و پهناى آن به مقدارى که بين انگشت وسط و شست قرار مى گيرد بايد شسته شود ، و براى آن که يقين کند اين مقدار کاملا شسته شده بايد کمى از اطراف آن را هم بشويد .

مسأله 244 :

اگر صورت يا دست کسى کوچکتر يا بزرگتر از متعارف مردم باشد ، بايد ملاحظه کند که مردمان متعارف تا کجاى صورت خود را مىشويند ، او هم تا همان جا بشويد ، و اگر دست و صورت هر دو بر خلاف متعارف ولى با هم متناسب هستند بايد به کيفيتى که در مسألهء قبل گذشت بشويد .

مسأله 245 :

اگر احتمال دهد چرک يا چيز ديگرى در ابروها و گوشه هاى چشم و لب او هست که مانع رسيدن آب به آنها است ، چنانچه احتمال او عقلايى باشد ، بايد پيش از وضو رسيدگى کند که اگر هست بر طرف نمايد .

مسأله 246 :

اگر پوست صورت از لاى مو پيدا باشد بايد آب را به پوست برساند ، و اگر پيدا نباشد شستن مو کافيست ، و رساندن آب به زير آن لازم نيست .

مسأله 247 :

اگر شک کند پوست صورت از لاى مو پيداست يا نه ، بايد مو را بشويد و آب را به پوست هم برساند .

مسأله 248 :

شستن توى بينى و مقدارى از لب و چشم که در وقت بستن ديده نمى شود واجب نيست ، ولى بايد يقين کند که از جاهايى که بايد شسته شود چيزى باقى نمانده است ، و کسى که نمى دانسته بايد مقدارى را بشويد که يقين به تحقق واجب پيدا شود ، اگر نداند در وضوهايى که گرفته آن مقدار را شسته يا نه ، نمازى را که با آن وضو خوانده است و وقتش باقى است با وضوى جديد اعاده نمايد ، و نمازهايى که وقتش گذشته قضا کند .

مسأله 249 :

بايد دستها را از بالا به پايين شست ، و اگر از پايين به بالا بشويد باطل است ، و همچنين صورت را بنابر احتياط واجب .

مسأله 250 :

اگر دست را تر کند و به صورت و دستها بکشد ، چنانچه ترى دست به قدرى باشد که به واسطهء کشيدن دست آب کمى بر آنها جارى شود ، کافيست .

مسأله 251 :

بعد از شستن صورت بايد دست راست و بعد از آن دست چپ را از آرنج تا سر انگشتها بشويد .

مسأله 252 :

براى آن که يقين کند آرنج را کاملا شسته بايد مقدارى بالاتر از آرنج را هم بشويد .

مسأله 253 :

کسى که پيش از شستن صورت دستهاى خود را تا مچ شسته ، در موقع وضو بايد تا سر انگشتان بشويد ، و اگر فقط تا مچ بشويد وضوى او باطل است .

مسأله 254 :

شستن صورت و دستها در وضو ، مرتبهء اول واجب و مرتبهء دوم مستحب و مرتبهء سوم و بيشتر از آن حرام مى باشد ، و اين که کدام شستن اول يا دوم يا سوم است مربوط به اين است که شستن عضو به قصد وضو باشد ، مثلا اگر سه مرتبه آب به صورت بريزد و به مرتبهء سوم قصد شستن براى وضو نمايد ، اشکال ندارد و مرتبهء سوم شستن اول شمرده مى شود ، ولى اگر سه مرتبه آب به صورت بريزد و به هر يک قصد شستن براى وضو نمايد مرتبهء سوم حرام است .

مسأله 255 :

بعد از شستن هر دو دست بايد جلوى سر را با ترى آب وضو که در دست مانده مسح کند ، و احتياط واجب آن است که مسح با باطن کف دست راست باشد ، و بنابر احتياط مستحب مسح را از بالا به پايين انجام دهد .

مسأله 256 :

يک قسمت از چهار قسمت سر ، که مقابل پيشانى است جاى مسح مى باشد ، و هر جاى اين قسمت را به هر اندازه مسح کند کافيست ، و مستحب است که اندازه ء مسح از پهنا به اندازه ء پهناى سه انگشت بسته باشد ، و بهتر است از درازا به اندازه ء درازاى يک انگشت باشد .

مسأله 257 :

لازم نيست مسح سر بر پوست آن باشد بلکه بر موى جلوى سر هم صحيح است ، ولى کسى که موى جلوى سر او به اندازه اى بلند است که اگر مثلا شانه کند به صورتش مى ريزد يا به جاهاى ديگر سر مى رسد ، بايد بيخ موها را مسح کند ، يا فرق سر را باز کرده پوست سر را مسح نمايد ، و اگر موهايى را که به صورت مى ريزد يا به جاى ديگر سر مى رسد جلوى سر جمع کند و بر آنها مسح نمايد يا بر موى جاهاى ديگر سر که جلوى آن آمده مسح کند ، چنين مسحى باطل است .

مسأله 258 :

بعد از مسح سر بايد با ترى آب وضو که در دست مانده است روى پاها را مسح کند، و اندازه ء واجب آن از سر يکى از انگشتها تا برآمدگى روى پا است ، و احتياط مستحب آن است که تا مفصل مسح نمايد ، و احتياط واجب آن است که پاى راست را مقدم بر پاى چپ بدارد ، و همچنين پاى راست را با دست راست و پاى چپ را با دست چپ مسح نمايد .

مسأله 259 :

پهناى مسح پا به هر اندازه باشد کافيست ، ولى افضل آن است که تمام روى پا را با تمام کف دست مسح نمايد .

مسأله 260 :

احتياط واجب آن است که در مسح پا دست را بر سر انگشتها بگذارد و بعد به پشت پا بکشد ، يا آن که دست را بر برآمدگى روى پا يا مفصل گذاشته و تا سر انگشتها بکشد ، نه آن که تمام دست را روى پا بگذارد و کمى بکشد .

مسأله 261 :

در مسح سر و روى پا بايد دست را روى آنها بکشد ، نه آن که دست را نگه دارد و سر يا پا را به آن بکشد ، ولى اگر موقعى که دست را مى کشد سر يا پا مختصرى حرکت کند اشکال ندارد .

مسأله 262 :

جاى مسح بايد خشک باشد ، و اگر به قدرى تر باشد که رطوبت کف دست به آن اثر نکند مسح باطل است ، ولى اگر ترى آن به قدرى کم باشد که رطوبتى که بعد از مسح در آن ديده مى شود عرفا بگويند فقط از ترى کف دست است اشکال ندارد .

مسأله 263 :

اگر براى مسح رطوبتى در کف دست نمانده باشد ، نمى تواند دست را با آب خارج تر کند ، بلکه بايد از ريش خود که داخل در حد صورت است رطوبت بگيرد و با آن مسح نمايد ، و گرفتن رطوبت از غير ريش و مسح نمودن با آن محل اشکال است .

مسأله 264 :

اگر رطوبت کف دست فقط به اندازه ء مسح سر باشد ، سر را با همان رطوبت مسح کند ، و براى مسح پاها از ريش خود که داخل در حد صورت است رطوبت بگيرد .

مسأله 265 :

مسح کردن از روى جوراب و کفش باطل است ، ولى اگر به واسطهء سرماى شديد يا ترس از دزد و درنده و مانند اينها نتواند کفش يا جوراب را بيرون آورد ، بنابر احتياط واجب بر کفش و جوراب مسح نمايد و تيمم هم بنمايد .

مسأله 266 :

اگر روى پا نجس باشد و نتواند براى مسح آن را آب بکشد ، بايد تيمم کند .