4 ـ مال حلال مخلوط به حرام
مسأله 1822 :
اگر مال حلال با مال حرام به طورى مخلوط شود که انسان نتواند آنها را از يکديگر تشخيص دهد و صاحب مال حرام و مقدار آن هيچکدام معلوم نباشد، بايد خمس تمام مال را بدهد و بعد از دادن خمس، بقيه مال حلال مى شود.
مسأله 1823 :
اگر مال حلال با حرام مخلوط شود و انسان مقدار حرام را بداند، ولى صاحب آن را نشناسد، بايد آن مقدار را به نيت صاحبش صدقه بدهد.
مسأله 1824 :
اگر مال حلال با حرام مخلوط شود، و انسان مقدار حرام را نداند، ولى صاحبش را بشناسد، بايد يکديگر را راضى نمايند، و چنانچه صاحب مال راضى نشود، در صورتى که انسان بداند چيز معينى مال او است و شک کند که بيشتر از آن هم مال او هست يا نه، بايد چيزى را که يقين دارد مال او است به او بدهد، و احتياط مستحب آنست مقدار بيشترى را که احتمال مى دهد مال او است به او بدهد.
مسأله 1825 :
اگر خمس مال حلال مخلوط به حرام را بدهد و بعد بفهمد که مقدار حرام بيشتر از خمس بوده، بنابر احتياط واجب بايد مقدارى را که مى داند از خمس بيشتر بوده، از طرف صاحب آن صدقه بدهد و در مصرف لازم است احتياط نمايد و آن را به سيد فقير بدهد.
مسأله 1826 :
اگر خمس مال حلال مخلوط به حرام را بدهد، يا مالى که صاحبش را نمى شناسد به نيت او صدقه بدهد، بعد از آنکه صاحبش پيدا شد، در صورت اول بنابر احتياط مستحبى که ترکش سزاوار نيست به مقدار مالش به او بدهد و در صورت دوم بنابر اقوى بايد به مقدار مالش به او بدهد اگر خودش به عنوان او صدقه داده باشد.
مسأله 1827 :
اگر مال حالى با حرام مخلوط شود و مقدار حرام معلوم باشد و انسان بداند که صاحب آن از چند نفر معين بيرون نيست، ولى نتواند بفهمد کيست بنابر احتياط واجب بايد همه را راضى کند و اگر راضى نشوند بايد آن مال را بطور مساوى بين آن چند نفر قسمت کند.