حرص و طمع
دنيا همانند آب درياى شور است که هرچه بيشتر بنوشى، بيشتر تشنه‌مى‌شوى شخص مؤمن مى‌داند که دنيا زوال‌پذير و عمر آن محدود است‌واو بايد از همه اوقات و فرصت و توانايى خود استفاده کند تا در معامله‌با خداوند، بتواند بهشت برين براى خود بخرد، و اين باور مانع از اين‌مى‌شود که شخص مؤمن به دنيا حرص بورزد. در روايات اهل‌بيت‌عليهم السلام‌حقيقت و ماهيّت دنيا و دورى از حرص دنيا، بخوبى معرفى شده است.پاره‌اى از آنها را باهم مى‌خوانيم:
1 - امام صادق‌عليه السلام فرمود:
"أبعد ما يکون العبد من اللَّه عزّ وجلّ إذا لم يهمه إلّا بطنه وفرجه"(187).
"دورترين حالتى که بنده از خداوند متعال پيدا مى‌کند وقتى است که او جز به شکم‌و شهوتش اهتمام نورزد."
2 - امام‌عليه السلام فرمود:
"حُرِمَ الحريص خصلتين ولزمته خصلتان: حُرم القناعة فافتقد الراحة، وحُرِم الرضافافتقد اليقين"(188).
"شخص حريص از دو خصلت محروم و به دو خصلت گرفتار است: از قناعت‌محروم شده، راحتى و آرامش را از دست مى‌دهد، و از رضا و خشنودى محروم شده‌و يقين را از دست مى‌دهد."
3 - امام صادق‌عليه السلام از امام باقرعليه السلام روايت مى‌کند که:
"مثل الحريص على الدنيا مثل دودة القزّ کلّما ازدادت على نفسها لفّاً کان أبعد لها من‌الخروج حتى تموت غمّاً".
"مَثَل حريص به دنيا مثل کرم ابريشم است، هرچه بر دور خود بيشتر مى‌تند ازراه خروج دورتر مى‌گردد تا اينکه از غم مى‌ميرد."
نيز امام صادق‌عليه السلام فرمود:
"أغنى الغنى من لم يکن للحرص أسيراً. وقال: لا تُشْعِروا قلوبکم الاشتغال بما قدفات فتشغلوا أذهانکم عن الاستعداد لما لم يأتِ"(189).
"بى‌نيازترين بى‌نياز، آن کسى است که اسير حرص نباشد. و فرمود: دلهاى خودرا به آنچه گذشته است مشغول نگردانيد و گرنه ذهن خود را از آمادگى براى آنچه‌نيامده است، باز خواهيد داشت."
4 - امام على‌عليه السلام روايت مى‌کند که پيامبر خداصلى الله عليه وآله فرمود:
"إنّ الدينار والدرهم أهلکا مَن کان قبلکم وهما مهلکاکم"(190).
"دينار و درهم بود که گذشتگان را هلاک ساخت، و همين دو شما را هم هلاک‌مى‌کند."
5 - امام باقرعليه السلام فرمود:
"بئس العبد عبد يکون له طمع يقوده، وبئس العبد عبد له رغبة تذلّه"(191).
"بدترين بنده، بنده‌اى است که طمعى دارد که او را رهبرى مى‌کند، و بدترين بنده‌کسى است که رغبت و تمايلى دارد که او را به ذلّت مى‌کشاند."
6 - سعدان مى‌گويد: از امام صادق‌عليه السلام سوال کردم که: چه چيز ايمان رادر بنده استوار مى‌گرداند؟ فرمود:
"ورع و پروا از محارم خداوند."
گفتم: چه چيز ايمان را از دل او بيرون مى‌کند؟ فرمود:
"طمع.(192)"
7 - امام باقرعليه السلام فرمود:
"أتى رجل رسول اللَّه‌صلى الله عليه وآله فقال: علّمني يا رسول اللَّه شيئاً، فقال: عليک باليأس ممّافي أيدي الناس فإنّه الغنى الحاضر. قال: زدني يا رسول اللَّه، قال: إيّاک والطمع فإنّه الفقرالحاضر"(193).
"مردى خدمت پيامبر خدا آمد و گفت: به من چيزى بياموز. حضرت فرمود: ازآنچه در دست مردم است نااميد باش )دل مبند( و همين، بى‌نيازى و ثروت حاضربراى تو است. گفت: باز هم بياموز. فرمود: از طمع بپرهيز زيرا طمع فقر حاضر براى‌تواست."
8 - امام رضاعليه السلام از پدرانش، از على‌عليه السلام روايت مى‌کند که:
"جاء خالد إلى رسول اللَّه‌صلى الله عليه وآله فقال: يا رسول اللَّه، أوصني وأقلّه لعلّي احفظ، فقال:اُوصيک بخمس: باليأس ممّا في أيدي الناس فإنّه الغنى الحاضر، وإيّاک والطمع فإنّه الفقرالحاضر، وصلِّ صلاة مودّع، وإيّاک وما تعتذر منه، واحبّ لأخيک ما تحب لنفسک"(194).
"خالد نزد پيامبر خداصلى الله عليه وآله آمد و گفت: اى رسول خدا! به من سفارشى کن که‌خلاصه باشد شايد آن را حفظ کنم. پيامبرصلى الله عليه وآله فرمود: تو را به پنج چيز سفارش‌مى‌کنم: دل نبستن به آنچه در دست مردم است که اين ثروت حاضر است، و پرهيز ازطمع چون طمع فقر حاضر است، و نماز بخوان مانند کسى که در حال وداع )از دنيا(است، و بپرهيز از کارى که بايد از آن عذرخواهى کنى، و براى برادر خود دوست بدارآنچه را براى خود دوست مى‌دارى."