گفتار در نسب

گفتار در نسب

از طريق نسب حرام مى شود هفت طائفه از زنان بر هفت طائفه از مردان :

اول - مادر، بمعنائى که شامل مادربزرگها نيز مى شود، مادربزرگ پدرى و مادرى ، چه عالى و چه سافل چه جد از طرف پدر و چه از طرف مادر، بنابراين يک زن را که در نظر بگيريد بر پسرش ، و پسر پسرش و پسر پسر پسرش ، و پسر دخترش و پسر دختر دخترش ، و پسر دختر پسرش و همچنين هر چه پائين تر برود حرام است ، و خلاصه کلام اينکه هر انسان مذکرى که از طريق ولادت منسوب به او باشد او بر وى حرام است ، چه بدون واسطه از او متولد شده باشد و چه با واسطه و وسائط، چه اينکه آن وسائط مرد باشند و يا زن و يا هر دو.

دوم - دختر، بمعنائى که شامل نوه و نتيجه نيز باشد که اين دختر بر پدرش حرام است پدر هم به معنائى که شامل اجداد پدرى و مادرى بشود بر او حرام است بنابراين دختر تنى ، و دختر پسر، و دختر پسر پسر، و دختر دختر، و دختر دختر دختر، و دختر پسر دختر بر انسان حرام است ، و خلاصه کلام اينکه بر هر مردى حرام است ازدواج با هر زنيکه از طريق ولادت باو منسوب مى شود، حال يا بدون واسطه (مانند دختر خود او) و يا با يک واسطه مانند (دختر پسرش يا دختر دخترش ) و يا بواسطه هاى بيشتر، چه اينکه آن واسطه ها مرد باشند (مانند دختر پسر) و يا زن باشند (مانند دختر دختر) و يا از هر دو باشند (مانند دختر پسر دختر).

سوم - خواهر، چه از جانب پدر باشد و چه مادر و چه از جانب هر دو.

چهارم - دختر برادر، که آن نيز چه پدرى باشد چه مادرى و چه طرفين ، و اين قسم چهارم عبارتست از هر زنيکه ولادتش منتسب به برادر شخص باشد حال چه بدون واسطه فرزند برادر باشد و چه از طريق مادر و چه از هر دو طريق ، بنابراين دختر برادر، و دختر پسر برادر، و دختر نوه پسرى برادر، و دختر نوه دخترى برادر، و نوه دخترى دختر برادر، و نوه پسرى دختر برادر بر شخص حرام است .

پنجم - دختر خواهر، و او عبارتست از هر زنى که منتسب باشد بخواهر، بهمان تفضيلى که در دختر برادر گشت .

ششم - عمه انسان ، که عبارتست از خواهر پدر، چه خواهر پدرى او باشد و چه مادرى و چه طرفينى ، بمعنائيکه شامل عمه عمه که عمه پدر نيز هست و نيز شامل خواهر جد آدمى باشد، چه خواهر پدرى و مادرى و جد چه خواهر مادرى ، و چه خواهر پدريش ، و نيز شامل عمه مادر يعنى خواهر پدر مادر نيز بشود، چه خواهر پدر و مادرى او، چه خواهر مادريش ، و چه خواهر پدريش ، و نيز شامل عمه جد پدرى ، و جد مادرى ، و جد پدر و مادرى ، و عمه جده او بشود، چه عمه پدريش و چه مادرى ، و چه پدر و مادرى ، بنابراين مراتب عمه ها همان مراتب پدران است ، پس عمه عبارتست از هر انثائيکه خواهر باشد براى مريکه ولادت ما به او منتسب است ، چه از طرف پدر او چه از طرف مادر.

هفتم - خاله ، و مراد از خاله نيز معنائى است که شامل خاله هاى پدران و مادران بشود، پس خاله باين معنا مانند عمه عبارتست از انثائيکه خواهر باشد براى يکى از مادران ما، هر چند مادر پدران ما، هر چند پردان از طرف مادر ما، بنابراين خواهر جده پدرى ما نيز خاله ما است براى اينکه خاله پدر ما است ، همچنانکه خواهر جد مادرى ما عمه ما است زيرا عمه مادر ما است .

مساءله 1 - عمه عمه و خاله خاله مادامى که داخل عنوان عمه و خاله (ولو بواسطه ) نشوند محرم ما نيستند، البته گاهى مى شود که عمه عمه يا خاله خاله داخل عنوان عمه و خاله ما مى شوند مثل اينکه پدر شما خواهرى تنى و يا پدرى داشته باشد و پدر پدر شما نيز خواهرى تنى يا مادرى و يا پدرى داشته باشد که او هم عمه پدر شما است و هم عمه عمه شما يعنى عمه شما است با يک واسطه و عمه عمه شما است بدون واسطه ، در خاله نيز همينطور يعنى مادر شما خواهرى مادرى و يا پدر مادرى داشته باشد مادر مادرت هم خواهرى داشته باشد که او خاله مادر تو و خاله خاله تو است ، چيزيکه هست خاله تو است با يک واسطه ، و خاله مادر و خاله خاله تو است بدون واسطه . و گاه مى شود که عمه عمه و خاله خاله داخل در عنوان عمه و خاله تو نمى شوند و در نتيجه بتو محرم نيستند، مثل اينکه پدر تو خواهرى از مادرش داشته باشد نه از پدرش ، يعنى پدر آن دختر پدر مادر تو نباشد و آن پدر هم خواهرى داشته باشد آن خواهر دوم عمه عمه تو هست ولکن با تو بتمام معنا بيگانه است و هيچ نسبتى با تو ندارد، و در خاله نيز مثل اينکه خاله اى داشته باشى که خواهر پدرى مادرت باشد، يعنى مادر آن خاله غير مادر مادر تو باشد و مادر آن خاله خواهرى داشته باشد آن خواهر خاله خاله تو هست ولى خاله تو نيست حتى خاله با واسطه هم نيست ، و همچنين خواهر برادر و يا خواهريکه با تو خواهرى ندارد با تو محرم نيست زيرا خواهر بطور مطلق محرم نيست بلکه وقتى محرم است که خواهر خود تو باشد، پسر اگر برادرى دارى که مادرش مادر تو نيست و قبل از آنکه بعقد پدرت درآيد از شوهرى ديگر دخترى داشته ، آن دختر، خواهر برادرى که اين زن براى تو مى آورد هست لکن خواهر تو نيست نه از طرف پدر و نه از طرف مادر بهمين جهت با تو محرم نيست .

مساءله 2 - نسبت خويشاوندى يا شرعى است و يا غير شرعى نسبت شرعى آن خويشاوندى است که بوسيله وطى حلال انجام شده باشد، وطيى که ذاتا حلال و بخاطر سببى شرعى صورت گرفته باشد، که آن سبب شرعى يا نکاح است و يا مالک شدن کنيز و يا تحليل مالک کنيز کنيز خود را بديگرى ، هر چند که اين حلال ذاتى بعلتى عارضى حرام شده باشد مانند وطى همسر حلال خود را در حال حيض ، و يا در روزيکه مرد روزه و يا در اعتکاف و يا در حرام است و امثال اينها، و ملحق باين قسم است وطى به شبهه (مثل وطى مرد و زنى بخيال اينکه زن و شوهرند) بعدا معلوم شود که اشتباه کرده اند و اما غير شرعى عبارتست از خويشاوندى حاصل از زنا، و احکاميکه بر خويشاوندى مترتب مى شود و در شرع براى خويشاوند ثابت شده نظير ارث بردن از يکديگر هر چند مختص به خويشاوندى قسم اول است لکن ظاهر بلکه يقينى است که موضوع حرمت نکاح اعم از خويشاوندى شرعى است و شامل غير شرعى نيز مى باشد، در نتيجه اگر کسى با زنى زنا کند و او از اين طريق يک پسر بياورد و يک دختر ازدواج آن پسر و دختر يقينا حرام است ، و همچنين ازدواج آن دو با اولاد آن مرد و آن زن ، اولادى که آن مرد از طريق نکاح دارا شده و اولاديکه آن زن از طريق نکاح زائيده و يا اولاديکه آن مرد بوسيله زناى با زن ديگر دارا شده ، و همچنين اگر فرزنديکه از زنا متولد شده پسر باشد مادر زانيه او و مادر مادرش و مادر پدر زانيش و خواهرش ، همه بر او حرامند و اگر دختر باشد بر آن مرد زانى و بر پدر و اجداد او و به برادران و عموهاى او حرام است .

مساءله 3 - منظور از وطى به شبهه وطى است که بيجا واقع شود، و در عين حال علم بحرمت آن در بين نباشد بلکه باعتقاد اينکه حلال است صورت گيرد، مثل کسيکه زنى اجنبيه را وطى کند بخيال اينکه همسر خود او است ، و در جائى هم که طريق معتبر و يا اصلى ندارد که معين کند وطى اين زن حرام است همينطور است ولى مع ذلک محل اشکال است ، و ملحق بوطى به شبهه است وطى ديوانه و شخصيتکه در خواب با زن اجنبيه جماع کرده و يا در حالى شبيه به جنون و خواب ، اما وطى کسيکه مستى عقلش را زايل کرده در صورتيکه مستيش بخاطر نوشيدن عمدى مسکر و از روى عصيان بوده باشد وطى به شبهه نيست .