تفصيل احکام:
1 - واجب است در هنگام سجده، پيشانى بر زمين يا روئيدنى زمينکه خوردنى وپوشيدنى نباشد، گذاشته شود.
2 - براى تشخيص وتعيين زمين وروئيدنى زمين واينکه خوردنىوپوشيدنى است يانه، بايد کاربرد عرف را ملاک قرار داد واينکه درعرف چه ناميده مىشود، پس آنچه زمين يا گياه ناميده مىشود، سجدهبرآن جايز است وآنچه عرف آنرا خوردنى وپوشيدنى مىنامد، سجدهبرآن جايز نيست.
برخى از مثالها ونمونههاى عينى آن، چنين است:
الف - معادنى که از دل زمين يا از کوهها استخراج مىشود، اگر درعرف، اسم زمين برآنها اطلاق مىشود، سجده برآنها صحيح استمانند انواع صخرهها، سنگها، سنگ مرمر وغيره، واگر در عرف اسمزمين برآنها به کار برده نمىشود، سجده برآنها صحيح نيست مانندآهن، طلا، نقره، شيشه، عقيق، فيروزه، زغال سنگ وهمچنين قيروزِفْت، بنابر احتياط در اين دو مورد.
ب - همچنين است گياهان، پس آنچه برآن نام گياه زمين صدقمىکند، سجده برآن جايز است، اما چيزهايى مانند صمغ وکائوچوطبيعى، بنابر احوط از سجده برآنها بايد اجتناب کرد زيرا صدق "گياهزمين" برآنها مورد ترديد است. واللَّه العالم.
ج - علفهاى دارويى وگلهاى طبّى که در درمان ياخوشبو ساختناستفاده مىشود، اگر در عرف آنها را از خوردنيها مىشمارند، از سجدهبرآنها بايد اجتناب کرد، واگر چنين نباشد وبه ندرت براى درماناستفاده مىشود مثل بعضى از انواع سموم وزهرها، سجده برآنهااشکال ندارد.
د - اگر بعضى از گياهان در جايى، خوردنى ودر جاى ديگرى غيرخوردنى باشد، پس اگر در جاى دوم به گونهاى باشد که در واقعخوردنى شمرده مىشود اما مردم آنرا خوش ندارند ونمى خورند،سجده برآن صحيح نيست، اما اگر اصلاً در نزد آنها خوردنى شمردهنمىشود، سجده برآن اشکال ندارد.
3 - پارهاى از نمونههايى که سجده برآنها صحيح است بدين شرحاست:
الف - زمين به معنى اعم آن که شامل خاک، شن، ريگ، صخره،سنگ، مرمر ومانند آن مىباشد.
ب - چوبهاى درختان وبرگهاى غير مأکول آنها.
ج - کاه وهمه انواع علف، گياه خشک، نباتات وگلهاى غيرخوردنى.
د - شاخ وبرگ درخت خرما وهسته خرما.
ه - همه هستههايى که خوردنى نيست.
و - سبوس گندم وجو وپوست برنج.
ز - تنباکو وساير ميوههاى غيرمأکول مانند حنظل.
ح - ميوههاى نارس وقبل از فرارسيدن وقت خوردن آنها.
ط - پوستهاى غير خوردنى جدا شده از ميوهها مانند پوست اناروليمو و... اما پوستهايى که باميوه خورده مىشود مانند پوست خياروسيب، پس سجده بر آنها صحيح نيست.
ى - کاغذ هر چند ساخته شده از پنبه ياپشم ياحرير وابريشمباشد.
ک - فرش بافته شده از ليف خرما، نى، ياساير الياف نباتى که سجدهبرآنها صحيح است.
ل - سفال، آجر، گچ، سنگ آهک وهمه مواد خاکى که باآتش پختهمىشود،اگر به سبب احتراق، تبديل به چيز ديگر نشده باشد.
4 - نمونههايى از آنچه سجده برآن صحيح نيست:
الف - فرشهاى بافته شده از پنبه، پشم، مو، کُرک، مواد پلاستيکىونخهاى مصنوعى.
ب - لباسها وپارچهها بطور کلى.
ج - غذاها، ميوهها، سبزيجات وگلهاى خوردنى.
د - برگ چاى، قهوه وبرگ انگور قبل از خشک شدنش.
ه - ترياک از باب احتياط.
و - خزهها وگياهانى که در سطح آب مىرويند، از باب احتياط.
ز - معادنى که لفظ زمين برآنها اطلاق نمىشود مانند آهن، طلا،نقره، مس، ودهها چيز ديگر.
5 - سجده برزمين وخاک، بهتر از سجده بر گياه وکاغذ است، وبهتراز همه، سجده برتربت امام حسينعليه السلام است که رواياتى در اين باره نقلشده است.
6 - مساجد وخانهها چون غالباً باچيزهايى فرش مىشوند کهسجده برآنها صحيح نيست، لذا نماز گزار مىتواند يک قطعه گِلخشک شده يا ريگ يا سنگ يا چوب يا مواد ياد شده ديگر را درجلوش بگذارد وبرآن سجده نمايد. اما اگر مکان نماز گزار، از سنگ،مرمر طبيعى، قطعات صخره فرش شده وپاک باشد مثل مسجد نبوىيا مسجد الحرام يا صحن مساجد بزرگ و مشاهد مشرّفهائمه اطهارعليه السلام، سجده برآنها کافى است ونياز به گذاشتن چيزىديگر نيست، وتربت )مهر( متداول اگر تربت حسينى باشد، ازچيزهاى ديگر بهتر است - چنانکه اشاره شد - اما غير آن، برترىوافضليتى ندارد.
7 - اگر آنچه سجده برآن صحيح است مانند زمين وگياه وکاغذدردسترس نماز گزار نباشد يامانعى از سجده برآنهاوجود داشتهباشد، برلباس خود وسپس برمعدن وسپس برپشت دست خود سجدهنمايد.