وقت نماز ظهر و عصر (آیت الله عبدالله جوادی آملی)

وقت نماز ظهر و عصر (آیت الله عبدالله جوادی آملی)

مسأله ۴۶.:

فرا رسیدن ظهر شرعی، وقت نماز ظهر و سپس نماز عصر است. ظهر شرعی، غیر از ساعت دوازده روز است، زیرا ظهر شرعی، گاهی قبل از ساعت دوازده و گاهی پس از آن است، چنان که در بعضی از شهرها پیش از ساعت دوازده و در برخی دیگر، پس از ساعت دوازده است.

مسأله ۴۷.:

ظهر شرعی، وقتی است که آفتاب از دایره نصف النهار بگذرد و تشخیص آن، به این است که در شهرهای استوایی، سایه شاخص که هنگام طلوع آفتاب به طرف مغرب بود، کاملا از بین برود و با شروع سایه جدید شاخص به طرف مشرق، وقت نماز ظهر و سپس نماز عصر است، چنانکه برخی از روزهای سال در مکه اتفاق می افتد. تشخیص ظهر شرعی در شهرهایی که در خط استوا قرار ندارند؛ مانند بسیاری از کشورهای شمالی و جنوبی، به این است که شاخص صافی به طور عمود در مکان مسطح نصب شود، هنگامی که سایه پدید آمده از صبح به طرف مغرب، به نهایت کوتاهی خود برسد و شروع به زیادی به سمت مشرق کند، آغاز ظهر شرعی است.

مسأله ۴۸.:

وقت نماز ظهر و عصر، طبق معروف، به چهار صورت است: یکم: وقت مختص به هر کدام، به گونه ای که عمدا نمی شود یکی را در زمان دیگر انجام داد؛ دوم: وقت مشترک بین هر دو؛ سوم: وقت فضیلت هر کدام ؛ چهارم: وقت اجزا. احکام هر یک در جای مناسب خود خواهد آمد. انشاء الله !

مسأله ۴۹.:

معنای وقت اختصاصی ظهر، آن است که نماز عصر را نمی شود به عمد در وقت اختصاصی ظهر انجام داد و معنای وقت اختصاصی عصر، آن است که در آن زمان محدود، غیر از نماز عصر، جایز نیست و معنای اختصاص، همان ترتیب است، بنابراین انجام دادن نماز ظهر در غير وقت اختصاصی خود، همچنین انجام دادن نماز عصر در غير وقت اختصاصی آن، باطل نیست، چنان که به جا آوردن نمازهای قضا، آیات، اجارهای و مانند آن، در وقت اختصاصی ظهر یا عصر با فرض انجام دادن نماز ظهر یا عصر در وقت دیگر، باطل نیست.

مسأله ۵۰.:

وقت مخصوص ظهر، اول وقت است تا اندازه ای که بتوان نماز ظهر مسافر یا حاضر را با تحصیل مقدمات آن، در آن وقت به جا آورد. وقت مخصوص عصر، مقداری از زمان تا مغرب است که بتوان نماز عصر مسافر یا حاضر را در آن انجام داد. بین دو وقت مخصوص، وقت مشترک نماز ظهر و عصر است، اگر کسی نماز ظهر را تا وقت اختصاصی عصر نخوانده باشد، باید نماز عصر را بخواند و قضای نماز ظهر را بعدا به جا آورد و اگر سهوا نماز ظهر در وقت مخصوص عصر و یا نماز عصر سهوا در وقت مخصوص ظهر واقع شد، صحیح است

مسأله ۵۱.:

رعایت ترتیب بین نماز ظهر و عصر و بین نماز مغرب و عشاء واجب است و تقديم عمدی عصر بر ظهر و عشاء بر مغرب، موجب بطلان عصر و عشاء خواهد بود. اگر سهوا پیش از نماز ظهر، نماز عصر را شروع کند و در بین نماز بفهمد که نماز ظهر را نخوانده، باید نیت را به نماز ظهر برگرداند؛ یعنی قصد کند آنچه خواندم و آنچه می خوانم، همه نماز ظهر باشد؛ خواه این حالت در وقت مخصوص نماز ظهر پیدا شود؛ خواه در وقت مشترک، هر چند احتیاط مستحب آن است که اگر این عمل در وقت مخصوص ظهر رخ دهد، دوباره نماز ظهر پیش از عصر خوانده شود.

مسأله ۵۲.:

نماز جمعه در زمان حضور امام معصوم لفظی و منصوب خاص او، واجب تعیینی است؛ به این صورت که غیر آن صحیح نیست؛ ولی در زمان غیبت معصوم افغين واجب تخییری است؛ یعنی کسی که در نماز جمعه شرکت کرده، لازم نیست نماز ظهر چهار رکعتی را هم به جا آورد.

مسأله ۵۳:

نماز ظهر روز جمعه، اگر به صورت چهار رکعت به جا آورده شود، وقت آن، همانند وقت سایر روزها وسیع است و اگر به صورت نماز جمعه انجام شود، وقت آن، محدود است به اینکه سایه حادث شده، به اندازه سایه اول زوال شود، به صورتی که بتوان در این فرصت، شرایط نماز را انجام داد و خطبه ها و دو رکعت آن را به طور متعادل به جا آورد و اگر با گذشت این اندازه از زمان، نماز جمعه ادا نشد، باید نماز چهار رکعت ظهر روز جمعه خوانده شود.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

Powered by TayaCMS