وقت نماز ظهر وعصر
مسأله 737 :
اگر چوب يا چيزى مانند آنرا ((شاخص)) راست در زمين هموار فرو برند، صبح که خورشيد بيرون مىآيد، سايه آن بطرف مغرب مىافتد و هر چه آفتاب بالا مىآيد اين سايه کم مىشود، و در شهرهاى ما در اول ظهر شرعى (1)
1 - ظهر شرعى عبارت از گذشتن نصف روز است. مثلا اگر روز دوازده ساعت باشد پس از گذشتن شش ساعت از طلوع آفتاب ظهر شرعى است و اگر روز سيزده ساعت باشد پس از گذشتن ساعت و نيم از طلوع آفتاب ظهر شرعى است و اگر روز يازده ساعت باشد پس از گذشتن پنج ساعت و نيم از شلوع آفتاب ظهر شرعى است و ظهر شرعى که عبارت از گذشتن نصف از طلوع آفتاب تا غروب آن است در بعضى از مواقع سال، چند دقيقه پيش از دوازده (به ساعت ظهر کوک) و گاهى چند دقيقه بعد از ساعت دوازده است.
به آخرين درجه کمى مىرسد، و ظهر که گذشت، سايه آن به طرف مشرق بر مىگردد، و هر چه خورشيد رو به مغرب مىرود سايه زيادتر مىشود، بنابر اين وقتى سايه به آخرين درجه کمى رسيد و دو مرتبه رو به زياد شدن گذاشت معلوم مىشود ظهر شرعى شده است، ولى در بعضى از شهرها مثل مکه مکرمه که گاهى موقع ظهر سايه به کلى از بين مىرود، بعد از آن که سايه دوباره پيدا شد، معلوم مىشود ظهر شده است.
مسأله 738 :
وقت نماز ظهر وعصر بعد از زوال تا غروب آفتاب است ولى چنانچه نماز عصر را عمدا قبل از نماز ظهر بخواند باطل است، مگر اين که از آخر وقت بيش از آوردن يک نماز مجال نباشد، که در اين فرض اگر کسى تا اين موقع نماز ظهر را نخوانده، نماز ظهر او قضا است، و بايد نماز عصر را بخواند، واگر کسى پيش از اين وقت اشتباها تمام نماز عصر را پيش از نماز ظهر بخواند نمازش صحيح است، و احوط اين است که آنرا نماز ظهر قرار داده و چهار رکعت ديگر به قصد ما في الذمة بجا آورد.
مسأله 739 :
اگر پيش از خواندن نماز ظهر، سهوا مشغول نماز عصر شود، و در بين نماز بفهمد اشتباه کرده است، بايد نيت را به نماز ظهر برگرداند، يعنى نيت کند که آنچه تا حال خوانده ام و آنچه را مشغولم و آنچه بعد مىخوانم همه نماز ظهر باشد، و بعد از آن که نماز را تمام کرد نماز عصر را بخواند.