مسائل متفرقه ازدواج
سوال 1563 :
حضرتعالى در مناسک حج فرموده ايد: «کسى که نياز به ازدواج دارد بطورى که ترک آن سبب مرض يا ضرر يا مشقّت گردد و براى آن پول لازم باشد در صورتى مستطيع مى شود که علاوه بر مخارج حجّ مصارف ازدواج هم داشته باشد»، اين حکم آيا فرزند شخصى را که به حد بلوغ رسيده شامل مى شود؟
جواب :
بلى شامل مى شود، به اين معنى که اگر شخصى پسر يا دخترى دارد که نياز به ازدواج دارند و ترک آن موجب ضرر يا مشقت يا به حرام افتادن آنان مى شود لازم است اول مخارج ازدواج آنان را طبق شأن و متعارف، تأمين کند، پس از آن اگر مصارف حج را داشت مستطيع مى شود.
سوال 1564 :
شرط بندى بين زن و شوهر چه حکمى دارد؟
جواب :
شرط بندى که در آن برد و باخت باشد حرام است. مگر در خصوص سبق و رمايه.
سوال 1565 :
زوجه بعد از متارکه زندگى، مدتى جهيزيه اش در منزل شوهر بوده است حال هنگام تحويل ادعا مى کند که مقدارى از جهيزيه او کم شده است. ولى شوهر مى گويد من به آن دست نزده ام و اگر کم شده خود زن يا اقوام او برده اند، قول کداميک مقدم است؟
جواب :
شوهر ضامن جهيزيه نيست. مگر اينکه زن به مرافعه شرعيّه ثابت کند که شوهر جهيزيه را بدون اذن زن تلف کرده است.
سوال 1566 :
آيا ازدواج مردان کهن سال با دختران جوان جايز است؟
جواب :
هرچند ازدواجهاى مذکور شرعاً مانعى ندارد، ولى به هيچ وجه مصلحت نيست. و لازم است اولياى دختران، مصلحت آنان را مراعات کنند.
(صفحه416)
سوال 1567 :
اگر فرزند کسى به هيچ وجه قادر بر ازدواج نباشد، يعنى هميشه در امور زندگى با شکست مواجه شده و اختلالاتى در بدنش بوجود آيد، آيا به همين جهت مى تواند با دارو يا عمل جرّاحى رجوليت خود را از بين ببرد؟
جواب :
از بين بردن رجوليّت، به هيچ وجه جايز نيست.
سوال 1568 :
آيا جايز است دختر شيعه به شوهر سنّى داده شود؟
جواب :
بهتر است از اين کار اجتناب شود.
سوال 1569 :
فرزند اگر محتاج همسر باشد، و پدر به فکر او نباشد، آيا مى تواند بدون اذن او در اموالش تصرف کند و زن بگيرد؟
جواب :
تصرف در اموال پدر بدون اذن پدر جايز نيست. در چنين مواردى لازم است پدر توسط افرادى نصيحت شود تا آماده گردد.
سوال 1570 :
آيا در ازدواج قول زن در مورد فوت شوهر و يا پاک بودن حجت است؟
جواب :
قول زن در رابطه با فوت شوهر و يا پاک بودن معتبر است.
سوال 1571 :
آيا شرعاً مى شود روى حرف زنان بى بند و بار در پاک بودن از حيض و نداشتن شوهر و انقضاى عده حساب کرد؟
جواب :
اگر زن در ادعايش متهم نباشد، گفتارش مورد قبول است.
ازدواج دو فاميل
سوال 1572 :
لطفاً نظر مبارک را در رابطه با ازدواج دو فاميل بيان فرماييد؟
جواب :
در خصوص اين مسأله روايت معتبرى به نظر نرسيده است(1).
1 ـ شهيد (رحمه الله) در مسالک، اول کتاب نکاح مرسلا نقل کرده که پيامبر اکرم (صلى الله عليه وآله) فرمود: «لاتنکحوا القرابة القريبة فإن الولد يخرج ضاوياً اى نحيفاً». يعنى با خويشان نزديک ازدواج نکنيد، چون بچه نحيف و لاغر متولد مى شود.
و علامه (رحمه الله) در تذکرة الفقها، کتاب النکاح ج 1/ ص 569 ذيل مقدمه ششم ظاهراً استحباب نکاح با بيگانه را پذيرفته و همين حديث را نقل کرده و سپس فرموده است: ولعل ذلک لنقصان الشهوة بسبب القرابة. يعنى، شايد اين مطلب براى اين باشد که قرابت و خويشاوندى سبب نقصان شهوت است.
و در الحدائق الناضرة ج 23/ ص 17 آمده است که بعضى فرموده اند: ازواج با خويشان مستحب است به خاطر صله رحم و فضيلت ازدواج و شهيد در قواعد همين را اختيار کرده است.
و بعضى گفته اند ازدواج با بيگانه مستحب است براى قول پيامبر اکرم (صلى الله عليه وآله) که فرمود: «لاتنکحوا القرابة القريبة فإن الولد يکون ضاوياً، أى نحيفاً». و هو اختيار العلاّمة فى التذکرة و علل بنقصان الشهوة مع القرابة، يعنى مختار علامه در تذکره استحباب ازدواج با بيگانه است و دليل آن فرمايش پيامبر اکرم (صلى الله عليه وآله)است که از ازدواج با نزديکان نهى فرمود.
پس از اين، مرحوم صاحب حدائق فرموده است که ظاهراً اين خبر از عامه نقل شده و در کتب اخبار ما نقل نشده است و خبر را ابن اثير در نهاية الاثيرية ج 3/ ص 106 نقل کرده است و علامه هم ظاهراً از آنان تبعيّت کرده و به آنچه آنان به آن استدلال کرده اند، استدلال کرده است.
(صفحه417)
سوال 1573 :
آيا قول مرد در مورد اينکه همسر خود را طلاق داده است بدون بينه، قبول است يا نياز به بينه دارد؟
جواب :
اقرار مرد در ترتيب آثار طلاق کافى است. مگر آنکه زوجه يا ديگرى علم به کذب مرد داشته باشد. که در اين صورت بايد عالم مطابق علم خود عمل کند هرچند در ظاهر اگر حاکم مطابق اقرار زوج حکم کرده، نمى تواند حکم را رد کند.
سوال 1574 :
زوجين اصل طلاق را قبول دارند. زوجه ادعا مى کند که طلاق خلع است، ولى زوج مدعى رجعى بودن طلاق مى باشد. مستدعى است بفرماييد قول چه کسى مسموع است؟
جواب :
قول مدعى طلاق رجعى با قسم خوردن مقدم است.
سوال 1575 :
زوجين در اصل طلاق اتفاق دارند. زوج مى گويد طلاق دوم است و طلاق رجعى است، ولى زوجه مى گويد طلاق سوم است و بائن مى باشد. قول کداميک مسموع است؟
جواب :
قول مدعى طلاق رجعى با خوردن قسم مقدم است.
(صفحه418)