مسائل مربوط به قيام
مساءله 1 - قيام رکن در تکبيرة الاحرام است که آن خود مقارن با نيت است و همچنين رکن در رکوع است به اين معنا که رکوع بايد از حال قيام آغاز گردد و اين قيام همان است که از آن تعبير مى کنند به قيام متصل به رکوع .
بنابراين اگر کسى عمدا و يا سهوا در اين دو جا اخلال بقيام کند و آن را رعايت ننمايد باين که مثلا در حالى که نشسته است تکبيرة الاحرام بگويد بعد برخيزد و حمد و سوره بخواند و يا يک رکعت تمام را بدون عذر سهوا نشسته بخواند و يا در حالى که به سوى سجده سرازير مى شود متوجه شود که رکوع نکرده با همان حال خميدگى برکوع برگردد و يا قبل از رسيدن به حد رکوع يادش بيايد و به منظور انجام رکوع بايستداما بحالت قوسى نه به حالت استقامت و از حالت قوسى برکوع برود هرچند که سهوا چنين کرده باشد نمازش باطل است .
و اما قيام در غير حال تکبيرة الاحرام و قبل از رکوع هرچند که واجب است لکن رکن نيست و نماز با نقصان آن جز در صورت عمد باطل نمى شود مانند قيام در حال قرائت که اگر کسى آن را فراموش کن و نشسته بخواند و بعد يادش بيايد و برخيزد نمازش صحيح است و همچنين زيادى سهوى قيام نماز را باطل نمى کند مثل اين که مى خواست بنشيند و تشهد بخواند برخاست و بعد متوجه اشتباه خود شد و نشست .
مساءله 2 - در صورت امکان واجب است در حال قيام رعايت اعتدال و استقامت را بنمايد البته اعتدال و استقامت مناسب به حال خودش پس اگر مى تواند مستقيم بايستد ولى منحنى ايستاد يا به يکى از دو طرف خود کج شد به طورى که عرف بگويد که او درست نايستاده نمازش باطل است بلکه نزديک تر به احتياط و بهتر آن است که حتى گردن را نيز راست بگيرد هرچند که جواز سربزير انداختن اقوى است و نيز جائز نيست در حال قيام بدن اينکه ضرورتى ايجاب کند به چيزى (مانند عصا و ستون و امثال آن ) تکيه کند.
بله در حال اضطرار مى تواند به انسانى ديگر و يا بغير انسان تکيه نمايد و اگر مى تواند با تکيه کردن بچيزى ايستاده نماز بخواند نشسته و بدون اتکاء نماز خواندنش جائز نيست .
مساءله 3 - در قيامت معتبر است که بين دو پا را بيش از حد معمول گشاد نکند بطورى که اهل عرف نگويند او از حال قيام خارج شده بلکه اقوى آن است که بين دو پا را به نحو غيرمتعارف گشاد نگذارد هرچند که عرف او را ايستاده بداند.
مساءله 4 - در حال قيام واجب نيست که سنگينى بدن را بطور مساوى بر هر دو پا وارد آورند.
بله ايستادن بر روى دو پا واجب است بنابراقوى و جائز نيست روى يک پا و يا بر روى انگشتان دو پا و يا پاشنه پاها به ايستد.
مساءله 5 - اگر مکلف اصلا قادر برايستادن نيست نه بدون تکيه و نه با تکيه و نه بطور خميده و نه با گشاد گرفتن پاها و خلاصه بهيچ نوع از انواع قيام حتى اضطرارى آن توانائى ندارد بايد نشسته نماز بخواند و معتبر است که نشستن بطور مستقيم و بدون تکيه و کمک باشد پس با داشتن تمکن جائز نيست بچيزى تکيه کند و يا بطرفى خم شود و اما در صورت اضطرار جائز است و اگر مکلف بهيچ نوع از انواع نشستن توانائى ندارد خوابيده بر شانه راست نماز مى خواند مانند انسان در حال دفن شدن و اگر تمکن از اينطور نماز خواندن رانيز ندارد بر شانه چپ بخوابد و نماز بخواند و اگر از اين نيز عاجز است به پشت خوابيده بخواند يعنى به آن حالتى که در حال احتضار او را مى خوابانند.
مساءله 6 - اگر مى تواند ايستاده نماز بخواند ولى از رکوع کردن ايستاده عاجز است بايد ايستاده بخواند و براى رکوع بنشيند و در حال نشسته رکوع کند و اگر اصلا قادر بر رکوع و سجود و بعضى از مراتب آن حتى در حال نشسته نيست ايستاده نماز بخواند وبراى رکوع و سجده اشاره کند و نزديک تر به احتياط براى کسى که مى تواند بنشيند آن است که اشاره اش براى سجود در حال نشسته باشد بلکه از اين هم نزديک تر به احتياط آن استکه اگرمى تواند مهر نماز را بردارد و بر پيشانى بگذارد.
مساءله 7 - اگر ازايستادن در همه رکعات عاجز است ولى از ايستادن در بعضى از آن ها عاجز نيست واجب است نماز را ايستاده بخواند تا زمانيکه عاجز شود آنگاه نشسته بخواند و اگر مجددا توانست به ايستد بقيه را ايستاده بخواند و مثلا رکعت اول را به ايستد و دوم را بنشيند و سوم را به ايستد و چهارم رابنشيند.)
مساءله 8 - در حال قيامت و ساير افعال نماز واجب از قبيل رکوع و سجده و تشهد واجب است بدن استقرار داشته باشد يعنى آرام باشد پس اگر کسى عاجز از استقرار است به اين معنا که اگر ايستاده بخواند مى لرزد و اگر نشسته بخواند بدنش آرام مى گيرد بايد ايستادن با لرزش را بر نشسته خواندن مقدم بدارد و همين معنا را در رکوع و ذکر رکوع و سر برداشتن از رکوع رعايت کند يعنى همه اينها را با لرزش بدن انجام دهد و نشسته نماز نخواند هرچند که در حال نشسته استقرار داشته باشد.