غصب و سرقت
سوال 959 :
ـ سرقت اطلاعات سرّى کد شده و رمزدار، از شبکه هاى کامپيوترى و يا کامپيوترهاى شخصى، و کشف رمز آنها چه حکمى دارد؟ همين طور سرقت و فروش غيرمجاز شماره هاى موبايل با دسترسى به تکنيک الکترونى مرکزى آن، آيا با وجود ساير شرايط امکان اجراى حدّ سرقت وجود دارد؟
جواب :
هرگاه خيانت محسوب شود، تعزير دارد، بلى اگر عرفاً صدق حرز(1)بکند و اطلاعات موجود عرفاً ماليت داشته باشد، حکم سرقت را دارد.
سوال 960 :
ـ شخصى مال کسى را سرقت کرده و از بين برده است و صاحب مال فوت شده ولى فرزند دارد، وظيفه اش چيست؟
جواب :
بايد به هر نحو که شده پول آن را به قيمت روز به ورثه او بدهد ولو اينکه آنها متوجّه نشوند.
سوال 961 :
ـ مالى بدست اين جانب رسيده که مى دانم دزدى است و مى توانم آن را به کسى که دزدى کرده برنگردانم، وظيفه اين جانب را بيان کنيد.
جواب :
در فرض سوال تحويل آن به دزد جايز نيست و اگر مالک آن را
----------
1 ـ حرز، صندوق و جاى امن براى حفظ مال از خطر سرقت و تلف شدن است.
----------
(صفحه365)
مى شناسيد يا با تفحص شناسايى مى شود بايد به مالک تحويل دهيد، والاّ بنابر احتياط با اجازه حاکم شرع يا نماينده او به فقير غيرسيد صدقه دهيد.
سوال 962 :
ـ در فرض سوال قبل چنانچه مبلغى پول بابت آن داده باشم، وظيفه چيست؟
جواب :
اگر مى دانيد که آن مال دزدى است، شرعاً حق تصرف و استفاده از آن را نداريد هر چند براى آن پول داده باشيد، بلى مى توانيد پول خود را از کسى که به او داده ايد پس بگيريد و طبق مسأله قبل عمل کنيد.
سوال 963 :
ـ آيا زن و شوهر مى توانند از اموال شخصى يکديگر سرقت کنند مثلاً مرد از طلاها و پولهاى زن بردارد يا زن از اموال مرد بدون رضايت او بردارد؟
جواب :
جايز نيست و موجب ضمان است.
سوال 964 :
ـ مال يا وجه نقدى براى انجام امرى در اختيار امينى قرار داده شده است در فرض اينکه امين در مال و يا وجه مذکور بدون اذن مودّع تصرّف و آن را بابت بدهى و دين خويش به طلبکار خود بدهد، آيا گيرنده (طلبکار) مى تواند به عنوان مال و طلب خويش در مال و وجه مزبور تصرّف و تملّک کند؟
جواب :
در فرض سوال که مال مذکور امانت بوده است و شخص امين اجازه تصرف در آن را نداشته، طلبکار نمى تواند آن را بگيرد و در آن تصرف کند، و اگر گرفته است. بايد به صاحب آن برگرداند و طلب خود را از شخص مديون بگيرد.
سوال 965 :
ـ شخصى از کندويى وحشى که در ملک غير است بدون اذن او عسل استخراج مى کند، آيا بايد بهاى آن را بپردازد؟ در صورتى که کندو در مسجد يا مدرسه باشد چه بايد کرد؟
----------
(صفحه366)
جواب :
بلى پول يا عين آن را به مالک آن بدهد يا رضايت او را حاصل کند و در موارد مذکور نيز پول يا عين آن را به متولى آنجا بدهد يا اجازه مصرف بگيرد.
سوال 966 :
ـ مردى از دنيا رفته و داراى فرزند صغير است، آيا همسر متوفى مى تواند در اموالى که متعلق به صغير است تصرف کند؟ حکم تصرفات جزئى و متعارف در اينگونه موارد چگونه است؟
جواب :
تصرفات مطلقاً بايد با اجازه ولىّ و قيم شرعى صغير باشد و در صورت نبود ولىّ و قيّم بايد به حاکم شرع مراجعه کنند تا قيم تعيين کند. بلى تصرفات جزئى براى برداشتن و کفن و دفن ميت که لازم است، مانعى ندارد.
سوال 967 :
ـ در خانه اى زندگى مى کردم و با اجازه صاحبخانه از لوازم و وسائل آن خانه استفاده مى کردم، صاحب خانه از دنيا رفته و ورثه او دو برادر و سه خواهر هستند، آيا مى توانم بدون اجازه ورثه از آن لوازم استفاده کنم؟
جواب :
تمام اموال او بعد از مرگ به وارثين او مى رسد و بدون اجازه آنها يعنى برادران و خواهران او در هيچ چيز نمى توانيد تصرف کنيد.
سوال 968 :
ـ آيا متولى هيأت مى تواند پولهايى که مردم اهدا مى کنند براى کارهاى خيريه مثل ساخت غسالخانه بدهد؟
جواب :
خير، نمى تواند مگر اينکه از کسانى که پول داده اند اجازه بگيرد، يا بداند آنها راضى هستند، و به آنان اختيار هرگونه مصرفى را داده باشند.
----------
(صفحه367)