احکام نماز قضا (آیت الله جعفر سبحانی)

نماز قضا

مسأله 1075 :

کسى که نماز واجب خود را در وقت آن نخوانده بايد قضاى آن را به جا آورد، اگرچه در تمام وقت نماز، خواب مانده يا به واسطه بى هوشى که به دست خود انجام گرفته و يا مستى نماز نخوانده باشد، ولى نمازهائى را که کافر مسلمان شده و زن در حال حيض يا نفاس نخوانده قضا ندارد چه نمازهاى يوميّه باشد چه غير آن.

مسأله 1076 :

اگر بعد از وقت نماز بفهمد نمازى را که خوانده باطل بوده بايد قضاى آن را بخواند.

مسأله 1077 :

کسى که نماز قضا دارد. بايد در خواندن آن کوتاهى نکند ولى واجب نيست فوراً آن را به جا آورد.

مسأله 1078 :

کسى که نماز قضا دارد مى تواند نماز مستحبى بخواند.

مسأله 1079 :

اگر انسان احتمال دهد که نماز قضائى دارد يا نمازهائى را که خوانده صحيح نبوده، خوب است قضاى آنهارا به جا آورد.

مسأله 1080 :

در قضاى نمازهاى يوميّه ترتيب لازم نيست ـ مگر در نمازهائى که در اداى آنها ترتيب هست مثل نماز ظهر و عصر يا مغرب و عشا از يک روز ـ اگرچه بهتر مراعات ترتيب است.

مسأله 1081 :

کسى که مثلاً چند نماز صبح يا چند نماز ظهر از او قضا شده و شماره آنها را نمى داند يا فراموش کرده مثلاً نمى داند که سه يا چهار يا پنج نماز بوده، چنانچه مقدار کمتر را بخواند کافى است. ولى بهتر اين است که به قدرى نماز بخواند که يقين کند تمام آنها را خوانده است مثلاً اگر فراموش کرده که چند نماز صبح از او قضا شده است و يقين دارد که بيشتر از ده تا نبوده، احتياطاً ده نماز صبح بخواند.

مسأله 1082 :

کسى که فقط يک نماز قضا از روزهاى پيش دارد، احتياط واجب آن است اوّل آن را بخواند بعد مشغول نماز آن روز شود. و نيز اگر از روزهاى پيش نماز قضا ندارد ولى يک نماز يا بيشتر از همان روز از او قضا شده است، احتياط واجب آن است که نماز قضاى آن

صفحه 290

روز را پيش از نماز ادا بخواند مگر اينکه وقت تنگ باشد در اين صورت فقط نماز ادا بخواند.

مسأله 1083 :

اگر در بين نماز يادش بيايد که يک نماز يا بيشتر از همان روز از او قضا شده، يا فقط يک نماز قضا از روزهاى پيش دارد چنانچه وقت وسعت دارد و ممکن است نيّت را به نماز قضا برگرداند مثلاً اگر در نماز ظهر پيش از رکوع رکعت سوم يادش بيايد که نماز صبح آن روز قضا شده در صورتى که وقت نماز ظهر تنگ نباشد، نيّت را به نماز صبح برگرداند و آن را دو رکعتى تمام کند بعد ظهر را بخواند، ولى اگر وقت تنگ است يا نمى تواند نيّت را به نماز قضا برگرداند مثلاً در رکوع رکعت سوم نماز ظهر يادش بيايد که نماز صبح را نخوانده، چون اگر بخواهد نيّت نماز صبح کند يک رکوع که رکن است زياد مى شود، نبايد نيّت را به قضاى صبح برگرداند.

مسأله 1084 :

نماز قضا را با جماعت مى شود خواند، به شرط اين که نماز قضاء بر ذمّه امام قطعى باشد چه نماز امام جماعت ادا باشد يا قضا و لازم نيست هر دو يک نماز را بخوانند مثلاً اگر نماز قضاى صبح را با نماز ظهر يا عصر امام بخواند اشکال ندارد.

مسأله 1085 :

مستحب است بچه مميز را يعنى بچه اى که خوب و بد را مى فهمد به نماز خواندن و عبادت هاى ديگر عادت دهند.

نماز قضاى پدر و مادر

مسأله 1086 :

اگر پدر و بنابر احتياط مادر نماز خود را به جا نياورده باشند، و مى توانسته اند قضا کنند، بر پسر بزرگترشان که پس از فوت آنها در حال حيات است واجب است که بعد از مرگشان به جا آورد، يا براى آنها اجير بگيرد.

مسأله 1087 :

اگر پسر بزرگتر شک دارد که پدر نماز و روزه قضا داشته يا نه; چيزى بر او واجب نيست.

مسأله 1088 :

اگر پسر بزرگتر بداند که پدرش نماز قضا داشته و شک کند که به جا آورده يا نه، بنابر احتياط واجب بايد قضا نمايد.

صفحه 291

مسأله 1089 :

اگر معلوم نباشد که پسر بزرگتر کدام است، قضاى نماز و روزه پدر بر هيچ کدام از پسرها واجب نيست. ولى احتياط مستحب آن است. که نماز و روزه او را بين خودشان قسمت کنند، يا براى انجام آن قرعه بزنند.

مسأله 1090 :

اگر ميت وصيت کرده باشد که براى نماز و روزه او اجير بگيرند بعد از آنکه اجير، نماز و روزه او را به طور صحيح به جا آورد; بر پسر بزرگتر چيزى واجب نيست.

مسأله 1091 :

اگر پسر بزرگتر بخواهد نماز پدر را بخواند، بايد به تکليف خود عمل کند. مثلاً قضاى نماز صبح و مغرب و عشاء مادرش بلند بخواند.

مسأله 1092 :

کسى که خودش نماز و روزه قضا دارد، اگر نماز و روزه پدر هم بر او واجب شود; هر کدام را اول به جا آورد صحيح است.

مسأله 1093 :

اگر پسر بزرگتر موقع مرگ پدر نابالغ يا ديوانه باشد وقتى که بالغ شد يا عاقل گرديد، بايد نماز و روزه پدر را قضا نمايد و چنانچه پيش از بالغ شدن يا عاقل شدن بميرد، پسر دوم بنابر احتياط واجب، بايد به جا آورد.

مسأله 1094 :

اگر پسر بزرگتر پيش از آنکه نماز و روزه پدر را قضا کند بميرد; بر پسر دوم چيزى واجب نيست.