الف - محرمات سببى (105)
قرآن کريم:
1 - )وَهُوَ الَّذِي خَلَقَ مِنَ الْمَاءِ بَشَراً فَجَعَلَهُ نَسَباً وَصِهْراً...(106)).
"و او کسى است که از آب انسانى آفريد، و او را دارى پيوند نسبى‌و سببى گردانيد..."
2 - )وَلَا تَنْکِحُوا مَا نَکَحَ آبَاؤُکُمْ مِنَ النِّسَاءِ إِلَّا مَا قَدْ سَلَفَ إِنَّهُ کَانَ فَاحِشَةًوَمَقْتاً وَسَاءَ سَبِيلاً * حُرِّمَتْ عَلَيْکُمْ أُمَّهَاتُکُمْ وَبَنَاتُکُمْ وَأَخَوَاتُکُمْ وَعَمَّاتُکُمْ‌وَخَالَاتُکُمْ وَبَنَاتُ الْأَخِ وَبَنَاتُ الْأُخْتِ وَأُمَّهَاتُکُمُ الَّلاتِي أَرْضَعْنَکُمْ وَأَخَوَاتُکُم‌مِنَ الرَّضَاعَةِ وَأُمَّهَاتُ نِسَائِکُمْ وَرَبَائِبُکُمُ اللَّاتِي فِي حُجُورِکُم مِن نِسَائِکُمُ اللَّاتِي‌دَخَلْتُم بِهِنَّ فَإِن لَمْ تَکُونُوا دَخَلْتُم بِهِنَّ فَلاَ جُنَاحَ عَلَيْکُمْ وَحَلاَئِلُ أَبْنَائِکُمُ الَّذِينَ‌مِنْ أَصْلاَبِکُمْ وَأَن تَجْمَعُوا بَيْنَ الْأُخْتَيْنِ إِلَّا مَا قَدْ سَلَفَ إِنَّ اللَّهَ کَانَ غَفُوراًرَحِيماً(107)).
"زن پدر را نبايد به نکاح درآوريد )بعداز نزول اين حکم( مگرآنچه از اين پيش )در زمان جاهليت( کرده‌ايد، که خداوند از آن‌درگذشت، زيرا کارى است زشت ومبغوض خدا وعملى بس قبيح است.حرام شد بر شما )ازدواج با( مادرانتان، ودخترانتان، وخواهرانتان،وعمه‌هايتان، وخاله‌هايتان، ودختران برادر، ودختران خواهر، ومادران‌رضاعى، وخواهران رضاعى، ومادران زنانتان، ودختران زنانتان که دردامن شما تربيت شده‌اند، اگر با آن زنان همبستر شده‌ايد، ولى اگر با آنان‌همبستر نشده‌ايد )وطلاق دهيد( باکى نيست بر شما )که با دختران آنان‌ازدواج کنيد( ونيز )حرام شد بر شما ازدواج با( زن فرزندان صلبى )نه‌زن پسر خوانده( شما ونيز حرام شد جمع ميان دو خواهر )يعنى که دريک وقت هر دو را به زنى گيرند( مگر آنچه پيش از نزول اين حکم )درعصر جاهليت( اتفاق افتاده است، که خدا از آن درگذشت، زيراخداوند در حق بندگان بخشنده ومهربان است."
حديث شريف:
1 - از ابو جعفرعليه السلام نقل است که فرمود: ".. هرگاه مردى با زنى‌بحلال ازدواج کرد اين زن بر پدر وپسر آن مرد حلال نگردد."(108)
2 - از ابو عبد اللَّه‌عليه السلام پيرامون مردى پرسش کردند که ميان او وزنى‌فجور وعمل زشتى رخ داده است، از حضرت‌عليه السلام پرسيدند: آيا اين‌مرد مى‌تواند با دختر آن زن ازدواج کند؟
حضرت‌عليه السلام فرمود: "اگر در حد بوسه ونظاير آن بوده مى‌تواند بادختر او ازدواج کند، ومى تواند -اگر خواست- با خود او ازدواج‌کند."(109)
3 - به نقل از عياشى در تفسير او از ابو حمزه به روايت از ابو جعفرامام باقرعليه السلام درباره مردى سوال شده است که با زنى ازدواج کرده‌وپيش از دخول طلاقش داده، آيا دختر اين زن بر آن مرد حلال‌است؟
حضرت‌عليه السلام فرمود: "امير المؤمنين در اين باره داورى کرده است؛اشکالى ندارد، خداوند مى‌فرمايد: )وَرَبَائِبُکُمُ اللَّاتِي فِي حُجُورِکُم مِن‌نِسَائِکُمُ اللَّاتِي دَخَلْتُم بِهِنَّ فَإِن لَمْ تَکُونُوا دَخَلْتُم بِهِنَّ فَلاَ جُنَاحَ عَلَيْکُمْ(110))"
"وحرام شد بر شما ازدواج با( دختران زنانتان که در دامن شما تربيت‌شده‌اند، اگر با آن زنان همبستر شده‌ايد، ولى اگر با آنان همبستر نشده‌ايد)وطلاق دهيد( باکى نيست بر شما )که با دختران آنان ازدواج کنيد."
ولى اگر با دختر ازدواج کند وسپس او را طلاق دهد پيش از آن که‌دخولى صورت گيرد مادر آن زن بر آن مرد حلال نگردد.
راوى گويد: عرض کردم آيا اين دو يکسان نيستند؟
حضرت‌عليه السلام فرمود: "نه اين يکى همچون آن يکى نيست.خداوند مى‌فرمايد: )وَأُمَّهَاتُ نِسَائِکُمْ( "يعنى ومادران زنانتان"، دراين مورد همچون آن مورد استثنايى نکرده، اين يکى مبهم است‌وشرطى ندارد ولى آن يکى مشروط )به دخول( است."(111)
4 - از حضرت باقرعليه السلام روايت شده است که فرمود:
"مرد نمى‌تواند با دختر برادر، ويا دختر خواهر همسرش به عنوان‌هووى عمه ويا خاله ازدواج کند مگر با اجازه همسر اول )که عمه ياخاله همسر دوم است(، ولى مى‌تواند با عمه ويا خاله همسرش‌بدون اجازه دختر برادر ويا دختر خواهر او، ازدواج کند."(112)
تفصيل احکام:
تعريف: "مصاهره" يا پيوند سببى: پيوندى است ميان يکى از دوطرف با خويشاوندان ديگرى که به واسطه ازدواج يا ملک يمين)خواه تملک عين رقبه باشد يا تملک منفعت همچون تحليل(حاصل مى‌شود، يا به واسطه وطء )شبهه يا زنا( يا نظر کردن ولمس‌کردن )در يک مورد که تفصيلش مى‌آيد(.
1 - همسران هر يک از پدر هرچه بالا رود، و پسر هرچه پايين آيد،چه از روى نسب باشد يا رضاع، عقد دائم باشد يا متعه، به مجردعقد، حتى اگر دخولى صورت نگرفته باشد بر ديگرى حرام گردد ودراين رهگذر ميان آزاد وبرده )در زوجين وپسر وپدر( تفاوتى نيست.
2 - بر شوهر مادر همسر حرام مى‌شود )به مجرد عقد، حتى درصورتى که دخول صورت نگرفته باشد( هرچه بالا رود )همچون‌مادر بزرگ ومادر مادر بزرگ او( خواه نسبى باشد يا رضاعى. ونيزحرام مى‌شود دختر همسر به شرط حصول دخول، خواه دختر زن دردامان همسر رشد وتربيت يافته باشد يا چنين نباشد، حتى اگر اين‌دختر پس از طلاق وازدواج با شوهرى ديگر به دنيا آمده باشد.
3 - جايز نيست کسى با دختر برادر زنش، ويا دختر خواهر زنش‌ازدواج کند، مگر با اجازه ويا رضايت اين دو )که عمه ويا خاله همسرجديد مى‌باشند(، بدون آن که تفاوتى باشد ميان عقد دائم يا غيردائم يا آن که عمه وخاله علم داشته باشند به اين ازدواج يا ندانند،واگر راضى شدند وسپس رجوع کردند عقد صحيح خواهد بود،وبنابر اقوى عکس آن جايز است )ازدواج با عمه زن يا خاله زن پس‌از ازدواج با دختر برادر يا دختر خواهرش، اگرچه عمه وخاله از مسأله‌ناآگاه بوده باشند(.