نبش قبر
سوال 227 :
ـ در رساله توضيح المسائل فرموده ايد: ميّت را اول با آب سدر، دوم با آب کافور، سوم با آب خالص، غسل دهند، حال شخصى ميت را اشتباهاً اول با آب کافور و بعد با آب سدر غسل داده و پس از دفن متوجه شده است، آيا بايد قبر را نبش کنند و غسل را به ترتيب اعاده کنند؟
جواب :
چنانچه بدن ميت فاسد نشده و نبش قبر موجب هتک ميت يا اذيت مردم از جهت بوى تعفن و يا مشقت و حرج نمى شود، واجب است قبر را نبش کنند و غسلها را به نحو صحيح اعاده کنند والاّ لازم نيست.
سوال 228 :
ـ قبل از غسل، آب کافور نجس شده و جنازه را با همان آب کافورِ نجس غسل داده اند و پس از دفن متوجه شده اند وظيفه چيست؟
جواب :
در فرض سوال، چنانچه بدن ميت متعفن نشده و هتک نمى شود و
----------
(صفحه122)
نبش و اعاده غسل، موجب مشقت و حرج نيست، واجب است نبش قبر کنند و غسل با آب کافور و آب خالص را اعاده کنند و کفن را تطهير، يا تعويض کنند و پس از حنوط و نماز مجدّد، او را دفن کنند، اما اگر هتک مى شود يا متعفن شده و موجب حرج است تکليفى ندارند.
سوال 229 :
ـ بعد از دفن متوجه شده اند که ميّت را بدون حنوط دفن کرده اند، آيا نبش و حنوط واجب است؟
جواب :
چنانچه محذورى از نبش نباشد، نبش کنند و در همان قبر، ميت را حنوط کنند و بيرون آوردن جنازه لازم نيست.
سوال 230 :
ـ شخصى را در قبرستان مسلمين دفن کرده اند، پس از آن معلوم شده که مسلمان نبوده است (بهايى و کافر بوده)، آيا لازم است قبر او را نبش کنند و او را از قبرستان مسلمين خارج کنند؟
جواب :
چنانچه نبش قبر او موجب اذيت مردم نشود و مشقت و حرج بر مسلمين نباشد، قبر او رانبش و جسد او را جاى ديگر دفن کنند و اگر بودن او در قبرستان مسلمين موجب هتک مسلمين باشد، واجب است قبر او را نبش کنند و جسدش را جاى ديگر دفن کنند.
سوال 231 :
ـ شهردارى قبرستان قديمى را جهت راه سازى تخريب و خاک بردارى مى کند، که در قسمتى از آن چند سال قبل ميت دفن شده آيا جايز است آن چند قبر را نبش و استخوان آنها را به جاى ديگر منتقل کنيم؟
جواب :
نبش و تخريب قبر جايز نيست، ولى چنانچه در معرض تخريب و هتک باشد مانعى ندارد.
سوال 232 :
ـ اگر مسلمان در قبرستان غيرمسلمين دفن شود، آيا نبش قبر وانتقال جنازه جايز است؟
----------
(صفحه123)
جواب :
درصورت صدق هتک، نبش قبر ونقل جنازه به محلّ مناسب واجب است.
سوال 233 :
ـ در قبرستان قديمى به گمان اينکه استخوانهاى قبلى پوسيده و خاک شده است، جهت دفن جنازه اى، قبر کندند و اتفاقاً ديدند که استخوانهاى قبلى موجود است، وظيفه چيست؟ و فعلاً که نبش واقع شده، آيا جايز است جنازه موجود را در آن قبر دفن کنند؟ البته قبرستان عمومى و قديمى است و صاحب قبر نامعلوم است.
جواب :
نبش قبر جايز نبوده و تا يقين به خاک شدن جنازه و استخوانهاى قبلى حاصل نشود نبايد نبش کنند، ولى فعلاً که چنين اتفاقى افتاده است، در فرض سوال بايد استخوانهاى قبلى را دفن کنند و دفن جنازه فعلى هم در آن قبر مانعى ندارد.
سوال 234 :
ـ اگر ده نفر را در يکجا دفن کنند و بعد از دفن معلوم شود يکى از آنها بدون غسل دفن شده، تکليف چيست؟
جواب :
در فرض مذکور که نبش قبر مستلزم عسر و حرج و موجب هتک و بى احترامى به اموات مى شود، وظيفه اى نداريد.
سوال 235 :
ـ قبر يکى از بزرگان در محل نامناسبى قرار گرفته است يا در مسير خيابان واقع شده است، آيا جايز است اطراف قبر او را خالى کرده و قبر را با وسايل جديد بدون اينکه نبش قبر شود، به محل مناسبى منتقل کنيم؟
جواب :
در فرض سوال که نبش قبر صدق نمى کند، مانعى ندارد و چنانچه بقاء قبر در آن مکان مستلزم هتک ميت باشد انتقال به نحو مذکور راجح و در بعضى موارد لازم است.