احکام نماز
سوال 116 :
ـ عده اي از اهالي روستايي بابت پاک کردن قنات روستا پول پرداخت نموده اند و عدّه کمي هنوز پرداخت ننموده اند اين مطلب از نظر شرعي چه حکمي دارد و آيا نماز و روزه آنهايي را که پرداخت ننموده اند درست است يا نه ؟
جواب :
سزاوار است که تمام اهالي محترم براي اصلاح و مرمت قناتها همکاري نموده و مخارج لازم را فراهم نمايند ولي نماز و روزه آنها که تا حال پول پرداخت نکرده اند باطل نيست .
سوال 117 :
کسي که يک مدتي مني را نمي‌شناخت و خيال مي‌کرد که از کليه هاي او رطوبت خارج مي‌شود و مدت زيادي گذشت و غسل نمي‌کرد، دراين صورت تکليف نماز و روزه‌هاي او چه خواهد بود؟
جواب :
واجب است آن اندازه از نمازها که يقين دارد در حال جنابت انجام داده قضا نمايد، و روزه‌هاي وي صحيح است.
سوال 118 :
ـ کسي که خواب است و اگر براي نماز بيدارش نکنيم نمازش قضا مي شود ، آيا واجب است بيدارش کنيم يا نه ؟ و آيا بين اعضاء خانواده و ديگران در اين صورت فرق است يا نه ؟
جواب :
بيدار کردن واجب نيست و در اين جهت فرقي بين اعضاء خانواده و غير آنها نيست .
سوال 119 :
ـ چرا بايد نماز بخوانيم ؟
جواب :
امر پروردگار متعال است و براي رسيدن انسان به تکامل مي باشد .
سوال 120 :
ـ رابطه نماز با اينکه جلوگيري کننده از فحشا و منکرات است چگونه است ؟
جواب :
به هر مقدار که نماز ما مورد قبول باشد جلوگيري از فحشاء و منکر مي نمايد .
سوال 121 :
ـ بستن چشمها جهت کسب تمرکز حواس چه حکمي دارد ؟
جواب :
کراهت دارد .
اوقات نماز
سوال 122 :
وقت نماز ظهر و عصر تا غروب آفتاب است يا تا اذان مغرب؟
جواب :
تا مغرب مي‌باشد، ولي اگر باندازه چهار رکعت به مغرب مانده باشد، وقت مخصوص نماز عصر است.
سوال 123 :
کسي که مشغول نماز ظهر است و در نماز شکّي عارض او مي‌شود که نماز احتياط به او واجب مي‌شود ولي وقت نماز عصر هم تنگ است به طوريکه اگر نماز احتياط را بخواند وقت نماز عصر فوت مي‌شود. آيا نماز عصر مقدّم است يا نماز احتياطِ مربوط به ظهر؟
جواب :
اگر بعد از خواندن نماز احتياط حدّاقل به اندازه يک رکعت به آخر وقت باقي بماند، بايد اوّل نماز احتياط بخواند بعد نماز عصر را بجا آورد واگرنه بايد اوّل نماز عصر را بخواند و آن گاه نماز ظهر را نيز قضا نمايد.
سوال 124 :
ـ اگر فردي در صبح هنگامي که از خواب بلند مي شود خورشيد را نمي بيند در خالي که مي تواند با مختصر تفحصي اطلاع يابد يا به ساعت و يا به تقويم نگاه کند ولي نماز را بجا مي آورد ، حکم نمازش چيست ؟ ( احتمال قوي مي دهد که خورشيد طلوع کرده باشد )
جواب :
اگر اطمينان به طلوع خورشيد پيدا نکرده باشد نمازش صحيح است .
لباس نمازگزار
سوال 125 :
پوشش زن در نماز چگونه بايد باشد؟
جواب :
به جز صورت به مقداري که در وضو شسته مي‌شود و دستها و پاها تا مچ، بقيّه بدن بايد پوشيده باشد، و براي آنکه يقين کند که مقدار واجب را پوشانده است، بايد مقداري از اطراف صورت و قدري پائين‌تر از مچ را هم بپوشاند.
سوال 126 :
استفاده از پوست حيوانات بحري حرام گوشت از قبيل تمساح و مار و نهنگ در نماز چگونه است؟ آيا نجس است؟
جواب :
نماز خواندن در چنين لباسي جايز نيست و نماز را باطل مي‌کند، و در صورتي که معلوم نيست که خون جهنده دارد يا نه، محکوم به طهارت است.
سوال 127 :
پوشيدن لباس سياه در نماز چه حکمي دارد؟
جواب :
کراهت دارد.
سوال 128 :
اينجانب در نماز صورت خود را به طور کامل به اندازه‌اي که زن بايد بپوشد کمتر مي‌پوشاندم آيا نمازهايم باطل است؟
جواب :
اگر جاهل مقصر باشد و جائي از بدن که پوشاندن آن لازم است، نپوشانده ايد، نمازتان باطل است.
سوال 129 :
آيا استفاده از لباسهايي که معلوم نيست از پشم حيوانات حرام گوشت و يا حلال گوشت در کارخانه‌هاي ممالک غير اسلامي بافته مي‌شود جايز است؟ و نماز خواندن در آنها چه حکمي دارد؟
جواب :
استفاده از آنها و همچنين نماز خواندن در آنها اشکال ندارد.
سوال 130 :
در هر موردي که از شمول معفو بودن خون قروح و جروح خارج باشد ولي تطهير بدن يا لباس بدليل زخم يا بيماري داراي حرج شخصي يا نوعي يا داراي ضرر براي زخم باشد تکليف شخص از نظر نحوه اقامه نماز چيست؟
جواب :
ميزان همانطور که ذکر شد حرج شخصي و يا ضرر است در اين صورت نماز با همان حال صحيح است.
موارد معفو بودن نجاست درنماز
سوال 131 :
اگر رطوبت خارجي بطور اتفاقي وارد شود و لازمه درمان نباشد مثل اينکه داروئي نشت کند يا مايعي روي زخم بريزد عفو در نماز شامل آن مي‌شود يا نه؟
جواب :
عفو در نماز شامل بند دوم نميشود
مکان نمازگذار
سوال 132 :
نماز در معابد اهل کتاب چه حکمي دارد؟
جواب :
جايز است.
سوال 133 :
نظر مبارکتان را در مورد استفاده غير قانوني از شبکه برق در منازل و اماکن تجاري و ارگانهاي دولتي و مؤسسات امور خيريه را بيان فرماييد و آيا نماز خواندن در چنين جاهايي که با برق غير مجاز سرد و گرم مي‌شوند اشکال دارد يا خير؟ و همچنين غسل کردن با آب آبگرمکني که از اين نوع برق استفاده مي‌کند باطل است يا صحيح؟ و آيا فرقي بين فقير و غني وجود دارد؟
جواب :
استفاده غير قانوني از برق اشکال دارد و موجب ضمان است ولي نماز خواندن و غسل کردن اگر مکان و آب مباح باشد صحيح است.
اذان
سوال 134 :
آيا جايز و مستحب مي‌باشد به جاي دو مرتبه اشهد ان علّياً ولي اللَّه در اذان يک مرتبه اشهد ان علي ولي اللَّه و يک مرتبه اشهد ان علّياً حجة اللَّه بگويد؟
جواب :
جايز است.
قرائت
سوال 135 :
بلند خواندن قرائت حمد و سوره نماز ظهر روز جمعه (براي مرد و زن) حکمش چيست؟
جواب :
اشکال ندارد.
سوال 136 :
کسي که در نماز «بسم اللَّه الرحمن الرحيم» مي‌گويد آيا قصد سوره مربوط به آن بسم اللَّه، لازم است يا نه، توضيح فرماييد.
جواب :
لازم است بسم اللَّه الرحمن الرحيم هر سوره به قصد همان سوره خوانده شود.
سوال 137 :
کسي که در أداي حرف (ص) صداي شبيه به حرف (ش) خارج مي‌کند، آيا نمازش صحيح است؟
جواب :
اگر در اداي حرف (ص) حرف (ش) خارج شود نماز اشکال دارد ولي اگر ايجاد صفير شود صحيح است.
سوال 138 :
کسي که نمي‌تواند مخارج حروف را بصورت صحيح أدا کند و عليرغم تلاش قادر بر تعلّم نيست، آيا نمازش صحيح است؟
جواب :
در فرض سوال که قادر بر تعلّم نيست، همان طور که مي‌تواند صحيح است ولي تا آن مقدار که مي‌تواند تلاش کند بصورت درست ادا کند.
سوال 139 :
منظور از «آيت الکرسي» در مثل نماز وحشت از ابتداي آيه «اللَّه لا اله الاّ هو الحي القيوم» تا «العلي العظيم» است يا اينکه بايد تا «هم فيها خالدون» خوانده شود؟
جواب :
تا هم فيها خالدون بايد خوانده شود.
سوال 140 :
مدّتي است هنگاميکه سوره اخلاص در نماز تمام مي‌شود يکبار «کذلک اللَّه ربّنا» مي‌گفتم و فکر مي‌کردم در رساله اينطور آمده امّا اخيراً ديدم که اين ذکر سه بار بايد گفته شود، تکليف نمازهايم چيست؟
جواب :
نماز صحيح است.
جهرواخفات
سوال 141 :
مِلاک اخفات در حمد و سوره و نيز ملاک جَهْر را بيان فرمائيد.
جواب :
جهر و اخفات عبارت است از آن صداي معمولي که نه آن قدر بلند باشد که عرفاً بگويند فرياد کشيد و نه آن قدر آهسته باشد که گفته شود جوهر ندارد.
سوال 142 :
بعضي افراد در نماز فرادا و همچنين بعضي از ائمّه جماعت در مدارس، بعضي از کلمات حمد و سوره را آهسته و بعضي کلمات حمد و سوره را بلند مي‌خوانند آيا چنين عملي اشکال دارد؟
جواب :
در نمازهاي ظهر و عصر بايد حمد و سوره را آهسته بخوانند و در نمازهاي مغرب و عشاء و صبح واجب است که حمد و سوره را بلند بخوانند.
سوال 143 :
کلِّ موارد نماز اعمِّ از واجب رکني و مستحب را عمداً آهسته و يا با صداي بلند و يا خواندن يک کلمه آرام و کلمه ديگر را بلند خواندن اشکالي دارد؟
جواب :
در نماز مستحبي مانعي ندارد و در نمازهاي يوميه از سوال قبل روشن شد.
سوال 144 :
در جاهايي که نماز را واجب است آقايان با صداي بلند بخوانند مثل نماز صبح و مغرب و عشاء آيا تمام نماز را شامل مي‌شود و يا فقط شامل واجب و واجب رکني مي‌باشد؟
جواب :
فقط شامل حمد و سوره مي‌شود.
سوال 145 :
نماز پنجگانه را که خواندن آن با صداي آرام براي خواهران واجب مي‌باشد خواهري براي تعليم فرزندانش با صداي بلند مي‌خواند آيا اين کار جايز است يا خير؟
جواب :
اگر نامحرم نشنود مي‌تواند در نمازهاي صبح و مغرب و عشاء حمد و سوره را بلند بخواند.
سوال 146 :
اگر کسي در نماز جماعت مغرب در رکعت سوم غافل شده و بجاي تسبيحات اربعه حمد و سوره را جهراً بخواند در صورتي که او خيال مي‌کرد که جهر واجب است آيا نمازش باطل است؟
جواب :
در فرض سوال نماز صحيح است.
رکوع
سوال 147 :
ذکر «سَمِعَ اللَّه لِمَن حَمِده» اگر در حين برخاستن از رکوع گفته شود صحيح است يا خير؟ بيان فرمائيد؟
جواب :
مستحب است بعد از آنکه از رکوع برخاست و راست ايستاد در حال آرامي بدن سمع اللَّه لِمَن حمده را بگويد.
سوال 148 :
اگر عمداً أذکار رکوع و سجود را بجاي يکديگر بگويد مجزي است يا خير؟ مثلاً در رکوع بگويد «سبحان ربي الاعلي...»؟
جواب :
کافي نيست.
قنوت
سوال 149 :
خواندن دعا در قنوت به زبان فارسي يا تُرکي يا غير آن جائز است يا نه؟
جواب :
خواندن قنوت در نماز به زبان فارسي و غير فارسي جايز است.
سجده
سوال 150 :
آيا هنگام سجده گذاشتن سائر انگشتان پا همراه با انگشت ابهام بر زمين جائز است يا نه؟
جواب :
در فرض سوال جايز است ولي اگر ساير انگشتان را بدون ابهام به زمين بگذارد کافي نيست.
سوال 151 :
احتراماً مستدعي است نظر مبارک خود را در مورد سجده کردن بر سجاده‌هائي که از الياف کنف طبيعي «صد درصد گياهي» تهيه مي‌شود را بيان فرمائيد؟
جواب :
در صورتي که پيشاني در موقع سجده بر روي الياف گياهي قرار مي‌گيرد و مواد ديگري که در ساختمان آن سجاده با ترتيبي که مرقوم شده است مانع رسيدن بشره پيشاني بر الياف گياهي نباشد سجده بر آن جائز است.
سوال 152 :
آيا جلسه استراحت بين دو سجده واجب است يا خير؟
جواب :
بنابر احتياط واجب لازم است.
سوال 153 :
در حال سجده آيا انگشت شست پا (بزرگ پا) بايد به زمين بخورد؟ و اگر پنج انگشت پا را به زمين بگذارد چطور است؟
جواب :
بايد هر دو انگشت بزرگ پا را به زمين بگذارد و گذاشتن ساير انگشتها همراه انگشت بزرگ مانعي ندارد ولي لازم نيست.
سوال 154 :
سجده بر کداميک از موارد زير جايز است؟ «شيشه، چوب، آهن، پلاستيک، چرم، پارچه‌ها».
جواب :
درفرض سوال، در حال اختيار فقط بر چوب مي‌توان سجده کرد.
سوال 155 :
شخصي جاهل به مسئله بوده در حال سجده تمام انگشت پاهايش را بزمين مي‌گذاشته نماز خوانده و يا انگشت بزرگ پا ناخن او بلند بوده نماز خوانده و يا پشت سر همسرش يا مساوي همسرش نماز خوانده و با بدن و لباس کثيف نماز خوانده و خيال مي‌کرده نمازش صحيح است؟ حالا نمازهايش صحيح است يا باطل؟
جواب :
در صورتي که ناخن پاي شست بقدري بلند بوده که سرانگشت به زمين نرسيده احتياط واجب آن است که نمازها را اعاده نمايد و اگر حکم شرعي را جاهل باشد و با بدن و لباس نجس نماز خوانده نمازش باطل است ولي اگر حکم شرعي را بداند ولي نداند که لباس و بدنش نجس شده و نماز بخواند نمازش صحيح است و در ساير موارد مذکور در سوال نماز صحيح است.
تشهد
سوال 156 :
در تشهد فراموش شده بفرماييد:
الف - آيا پس از اتيان قضاي تشهد فراموش شده، سلام هم لازم است؟
جواب :
سلام لازم نيست.
ب - در اين حکم آيا بين جايي که تشهد فراموش شده، تشهد اول باشد يا جايي که تشهد دوم باشد (مثلاً در نمازهاي 3 و 4 رکعتي) فرق وجود دارد؟
جواب :
آيا سجده سهو نيز لازم است؟
جواب :
احتياط واجب آن است که اگر تشهد يا سجده از رکعت آخر فراموش شده و بعد از سلام متوجه شود سلام را نيز بگويد و سجده سهو نيز لازم است.
سوال 157 :
گفتن و عجلّ فرجهم از باب استحباب بعد از تشهد رکعت دوم و تشهد رکعت آخر چه حکمي دارد؟
جواب :
گفتن اين جمله بعد از تشهد اگر بقصد ورود نباشد اشکال ندارد.
تسبيحات اربعه
سوال 158 :
آيا به جاي تسبيحات اربعه مي‌توان سه بار اللَّه اکبر گفت؟
جواب :
در رکعت سوم و چهارم يا بايد حمد بخوانيد يا اقلاً يک مرتبه تسبيحات اربعه و بهتر آن است که سه مرتبه خوانده شود و ذکر ديگري کفايت نمي‌کند.
سوال 159 :
لطفاً بفرمائيد: «کسي که در سوّمين تسبيحات اربعه شک مي‌کند که درست گفته يا نه و آنرا تمام مي‌کند و براي بار چهارم تسبيحات مي‌گويد و قصد ورود و يا ذکر مطلق ندارد، بلکه به اين نيت مي‌خواند که هر طور که خداي متعال راضي است از او قبول کند و يا هر طور که درست است به پاي او نوشته شود، نماز او چه حکمي دارد؟
جواب :
در فرض سوال شک در صحّت دارد و نمازش درست است و آن طور که نوشته‌ايد لازم نيست نيت کند.
سوال 160 :
دو بار گفتن تسبيحات اربعه بويژه در نماز جماعت با توجّه به اينکه بايد به رکوع امام رسيد چه حکمي دارد؟
جواب :
يک بار گفتن واجب و سه مرتبه مستحب است و گفتن دو مرتبه به عنوان ورود اشکال دارد، ولي مي‌تواند مرتبه دوم را به عنوانِ ذکر مطلق بگويد.
سلام نماز
سوال 161 :
درباره کسي که «السلام علينا و علي عباد اللَّه الصالحين» را سهواً غلط بگويد، آيا تکرار اشکالي دارد يا ندارد؟
جواب :
تکرار آن اشکال ندارد، بشرط اينکه به حدّ وسوسه نرسد.
مبطلات نماز
سوال 162 :
اگر کسي در نماز «السّلام عليک يا ابا عبداللَّه» و يا «يا علي» و يا امثال اينها بگويد و يا در نماز براي اهل بيت و مظلوميت آنها گريه کند، نماز او چطور است؟ اگر در نماز به ياد اهل بيت باشد چطور؟
جواب :
بنابر احتياط لازم هر دو (سلام و گريه) جايز نيست.
سوال 163 :
مادر بزرگ من موقعي که نماز مي‌خواند يا در سوره حمد يا بعد از سوره حمد مي‌گويد به قربان تو يا امام خميني، حکم نماز او چگونه است؟
جواب :
در صورت عمد نمازش باطل است و در صورت سهو نماز باطل نيست ولي سجده سهو لازم است.
سوال 164 :
در بين نماز حالت ناله داشتن و کلمات «آخ - هِيْ» گفتن چگونه است؟
جواب :
در بين نماز عمداً ناله کشيدن و يا آخ گفتن نماز را باطل مي‌کند.
سجده سهو
سوال 165 :
اگر انسان در نمازهاي چهار رکعتي و سه رکعتي اشتباهاً در رکعت دوم سلام دهد (بعد از تشهد) چه کار بايد بکند؟
جواب :
بايد دو سجده سهو بجا آورد.
سوال 166 :
با عنايت به مسئله سجده سهو به سوالات زير پاسخ دهيد:
الف - آيا در تشهد سجده سهو بايد به مقدار واجب اکتفا کرد يا خير؟ و اگر کسي از روي ندانستن مسئله و يا سهواً قبل از تشهد «الحمد للَّه» و يا هر دو را مي‌گفته حکم سجده‌هاي سهو و نمازهايش چه مي‌باشد؟
جواب :
تشهد سجدهاي سهو مانند تشهد نمازهاي واجب است و اضافه کردن مقداري که در رساله‌هاي مذکور است مانعي ندارد.
ب - اگر کسي اذکاري را به قصد ذکر مطلق قبل از تشهد سجده سهو بگويد چطور است؟ و اگر مُبطل است اگر کار او از روي ندانستن مسئله بوده چطور؟
جواب :
سجده سهو او صحيح است و مبطل نيست.
جواب :
در سلام سجده سهو آيا مي‌توان هر سه سلام را داد؟ و اگر نميشود کسي که مدّتي هر سه سلام را مي‌گفته (سهواً و يا از روي ندانستن مسئله و يا به قصد ذکر مطلق) حکم سجده‌هاي سهو و نمازهاي او چيست؟
جواب :
مي‌تواند هر سه سلام را بگويد و سجده‌هاي سهو و نمازهاي او صحيح است.
سوال 167 :
آيا قضاي سجده و تشهد فراموش شده در تمام نمازها اعمّ از واجب و مستحب صورت مي‌گيرد يا فقط مختصّ به نمازهاي واجب يوميه است؟
جواب :
قضاي سجده و تشهد فراموش شده فقط در نمازهاي واجب لازم است.
سوال 168 :
اگر نمازگزار کلمه‌اي را اشتباهاً بخواند و بعد از محل متذکّر شود و يا در محل متذکر شود و صحيح آن را بگويد آيا سجده سهو بر او واجب است؟
جواب :
سجده سهو واجب نيست.
سوال 169 :
اگر کسي سجده سهوي بجا آوَرْد و بعد از سلام پي بُرد که يک سجده بجا آورده است تکليف او چيست؟
جواب :
بايد مجدّداً سجده سهو را انجام دهد.
سوال 170 :
آيا ممکن است شخص در بين بجا آوردن سجده سهو، دچار موجبِ سجده سهو شود؟
جواب :
اگر در حال انجام سجده سهو موجبات سجده سهو انجام داد مثلاً سهواً حرف زد چيزي بر او واجب نمي‌باشد.
سوال 171 :
آيا قضاي سجده و تشهد فراموش شده و همچنين بجا آوردن سجده‌هاي سهو، نياز به تکبيرة الاحرام دارند يا خير؟
جواب :
لازم نيست ولي احتياط آن است که تکبير بگويد.
سوال 172 :
آيا همينکه در رکعت دوّم از نماز چهار رکعتي بعد از تشهّد بگويد السّلام عليک ولي ادامه ندهد و برخيزد و يا اينکه اين ذکر را تمام کند و السّلام علينا را نيز بگويد و بعد بلند شود، موجب سجده سهو مي‌شود يا خير؟
جواب :
اگر السّلام عليک بگويد سجده سهو واجب نيست و اگر السّلام علينا بگويد احتياط مستحب است که دو سجده سهو بجا آورد
نماز آيات
سوال 173 :
آيا پس لرزه‌هاي بعد از زلزله، سبب واجب شدن نماز آيات مي‌شوند يا خير؟ و آيا شدّت و ضعف آنها تأثيري در حکم دارد؟
جواب :
هر زلزله‌اي موجب نماز آيات است و فرقي بين شديد بودن يا ضعيف بودن آن نيست.
سوال 174 :
اگر در هنگام نماز آيات بين رکوعها، شک بين تعداد آنها پيش آيد تکليف چيست؟
جواب :
در صورتي که محلّ بجا آوردن رکوع باقي باشد بايد رکوع را انجام دهد مگر اينکه شک کند که پنج رکوع انجام داده‌ام يا شش رکوع که در اين صورت موجب بطلان نماز است و اگر محلِّ آن گذشته اعتنا نکند.
سوال 175 :
آيا وجوب قضاء نماز آيات فوري است يا خير؟
جواب :
قضاي نماز آيات مانند قضاي نمازهاي يوميّه وجوب فوري ندارد در صورتي که موجب مسامحه و سستي دراداي تکليف نشود.
نماز قضا
سوال 176 :
در سنين 13 تا 17 سالگي بخاطر اينکه کسي نبود که براي نماز صبح مرا بيدار کند و خودم هم نمي‌توانستم بيدار شوم موفّق به خواندن نماز صبح شوم حالا فهميدم که بايد قضاي نمازهايي که نخوانده‌ام را بجا بياورم، امّا نمي‌دانم دقيقاً چند روز نماز قضاي صبح برگردن من است؛ حکم را بيان فرماييد؟
جواب :
هر مقدار که يقين داريد از نمازتان قضا شده است واجب است قضاي آنرا بجا بياوريد و هر مقدار که شک داريد قضاي آن واجب نيست.
سوال 177 :
شخصي در اوائل سن تکليفش (15 - 16 سالگي) عمداً نمازش را نخوانده، مثلاً نماز صبح را در خانه از ترس پدر و مادر مي‌خوانده ولي نماز ظهر و عصر و مغرب و عشاءِ را نمي‌خوانده، الآن وظيفه او به غير از قضاءِ نمودن نمازها چيست؟
جواب :
توبه کند و نمازهائي را که نخوانده بايد قضا نمايد.
سوال 178 :
اگر انسان نزديک اذان صبح بيدار شود و بداند، يا احتمال قوي بدهد که اگر دوباره بخوابد نماز صبحش قضا مي‌شود آيا جايز است بخوابد؟
جواب :
سعي کند براي نماز صبح از خواب بيدار شود.
سوال 179 :
قبل از اذان يا در وقت اذان چه نماز جماعت و چه فرادي آيا مي‌شود نماز قضاء خواند؟ نماز مستحب چطور؟
جواب :
مانعي ندارد.
نماز و روزه قضاي پدرومادر
سوال 180 :
فردي از دنيا رفته و روزه قضا به عهده اوست ولي در اين مورد هيچ وصيّت نکرده است و پسر بزرگ از اين مطلب با اطّلاع است. حال خرج اين نماز و روزه از کلِّ مال کسر مي‌شود يا از ثلث؟
جواب :
از هيچکدام.
سوال 181 :
آيا فرزند بزرگ مسئوليّت گرفتن روزه و نماز فوت شده پدر را دارد يا خرجش بعهده خود او است؟
جواب :
اگر ترک نماز و روزه از روي طغيان و تمرّد نبوده، بر پسر بزرگتر واجب است که يا خود به جاي آورد يا براي وي اجير بگيرد.
نماز استيجاري
سوال 182 :
آيا براي نماز و روزه استيجاري اخذ اجرت اشکال ندارد و با قصد قربت تنافي ندارد؟
جواب :
اشکال ندارد و منافي با قصد قربت نمي‌باشد.
سوال 183 :
آيا کسي که روزه و نماز قضا دارد مي‌تواند از طرف ديگري نماز و روزه استيجاري بجاي آورد؟
جواب :
مانعي ندارد.
نمازهاي نافله
سوال 184 :
آيا افراديکه به مکه و مدينه مسافرت مي‌کنند اگر نماز غفيله يا نوافل را بقصد رجاء بخوانند، اشکال دارد؟
جواب :
نافله نمازهائي که قصر است مي‌توانند بقصد رجاء انجام دهند و نماز غفيله و شب، نافله صبح و مغرب را مي‌توان به عنوان مستحب بجا آورد.
سوال 185 :
نماز وتيره را بعد از نصف شب تا اذان صبح به چه نيّت بايد خواند، به نيت ما في الذّمه يا به نيت قضا؟
جواب :
قصد ما في الذّمه نمايد.
سوال 186 :
نافله صبح را بعد از اذان صبح و قبل از نماز صبح به چه نيّت بخوانيم؟
جواب :
بعد از طلوع فجر تا طلوع سرخي طرف شرق اداء است و بعد از آن قضاء است.
سوال 187 :
نافله ظهر را بعد از نماز عصر و قبل از اذان مغرب به چه نيت بايد خواند؟
جواب :
به قصد قضا بايد خواند.
سوال 188 :
نافله مغرب را بعد از نماز عشاء و قبل از نصف شب به چه نيت بخوانيم؟
جواب :
به قصد قضا بايد خواند.