حقوق و درآمد
خمس زن شاغل
سوال 512 :
آيا زنى که حقوق‌بگير است و از مال شوهر جدايى ندارد بايد جدا خمس دهد يا مازاد بر نياز زندگى مشترک دادن خمس کفايت مى‌کند؟
جواب :
هر يک از زن و شوهر سال خمسى مستقلى به حَسب درآمد سالانه خويش دارند و بر هر کدام واجب است که خمس باقيمانده حقوق و درآمد سالانه خود را در پايان سال خمسى خود بپردازد.
خمس اموال جديد
سوال 513 :
اگر مبلغى را که خمسش را داده‌ام خرج کنم و تا سال مالى آينده آن مبلغ را مجدداً بدست آورم بايد خمسش را حساب و مجدداً پرداخت نمايم؟
جواب :
آرى مبلغ جديد خمس دارد.
خمس پيش‌پرداخت
سوال 514 :
اگر قبل از رسيدن سر سال خمسي پولي را به عنوان پيش پرداخت دريافت کنيم و نيمي از کاري که بايد انجام دهيم قبل از سر سال خمسي و نيمي ديگر پس از آن (در سال خمسي جديد) انجام شود، آيا پرداخت خمس کل پيش پرداخت واجب است؟
جواب :
مقدارى که در مقابل آن کار انجام گرفته است، پرداخت خمس آن مقدار واجب است.
خمس حقوق معوقه کارمندان
سوال 515 :
سال خمسي اينجانب اول مهر است با توجه به اينکه معمولاً در شرکت ما تقريباً هميشه حقوق با دو ماه تأخير پرداخت مي‌شود و هنوز حقوق مرداد و شهريور را نگرفته‌ايم آيا حقوق اين دو ماه که در سال جديد خمسي دريافت مي‌گردد بلافاصله بعد از دريافت، خمس دارد يا اينکه جزء درآمد سال جديد به حساب مي‌آيد؟
جواب :
حقوق معوقه جزو درآمد سال وصول محسوب مى‌شود که اگر در مؤونه صرف نشود و تا سر سال خمسى، باقى بماند، خمس دارد وگرنه خمس ندارد.
خمس مستمرى
سوال 516 :
بنده بعد از بازنشسته شدن هر ماه حقوقى را دريافت مى‌کنم و هر مدت يکبار مبلغى را به عنوان حق همسر دريافت و به او پرداخت مى‌کنم. ولى او آن را در بانک نگه مى‌دارد. آيا به اين پول خمس تعلق مىگيرد يا خير؟
جواب :
حق همسر که از طرف اداره استخدامى مربوطه مى‌پردازند، خمس ندارد، اگرچه پس‌انداز کند و سال بر آن بگذرد. و حقوق بازنشستگى کارمند جزو درآمد سالِ دريافت محسوب شده که اگر از مؤونه آن سال زياد بيايد، خمس دارد.
خمس بهاي نماز و روزه‌ي استيجاري
سوال 517 :
اگر پولى را بابت خواندن نماز و گرفتن روزه از ديگري دريافت کنم و اين پول در نزد من باشد تا سال خمسى من برسد در حالى که هنوز هيچ مقدار از نماز و روزه را بجا نياورده باشم، آيا بايد خمس اين پول را پرداخت کنم؟
جواب :
گرچه به سبب عقد اجاره، مالکيت اجير بر مال‌الاجاره تمام است ولکن چون در مقابل آن مبلغ هنوز عملى را انجام نداده و بدهکار است خمس به مبلغ اجاره از اين جهت تعلق نمى‌گيرد.
خمس محصول کشاورزى
سوال 518 :
چنانچه محصول کشاورزي پس از سال خمسي بدست مى‌آيد، تکليف کشاورز نسبت به اداي خمس زراعت چيست؟
جواب :
محصولاتي که پس از سال خمسي به دست مي‌آيد، جزو درآمد سال آينده محسوب است که در آن سال در زائد بر مؤونه خمس دارد.
خمس مبلغى که بابت ضمانت از حقوق کسر گرديده
سوال 519 :
من ضامن فردى در يک وام بانکى هستم. وى پس از پرداخت چند قسط، ساير اقساط را نپرداخته و به همين دليل اقساط وامش از فيش حقوقى بنده کسر گرديده است:
1- اگر وى مبالغ کسر شده از فيش حقوقى مرا پس از سال خمسى به من بپردازد، با توجه به اينکه مبالغ کسر شده از فيش حقوقى‌‌ام، قبل از اينکه به دست بنده برسد به حساب بانک وام دهنده واريز شده است، آيا به آن خمس تعلق مىگيرد؟
2- اگر بنده براى خوددارى از پرداخت هزينه‌هاى اضافى (سود وام)، ساير اقساط را يک جا به بانک بپردازم و وام گيرنده مبالغ کسر شده از فيش حقوقى مرا پس از سال خمسى به من بپردازد، آيا به آن خمس تعلق مىگيرد؟
جواب :
در فرض سوال مبالغ کسر شده از فيش حقوقى شما که پس از سال خمسى، به دست شما مى‌رسد در همان زمان دريافت بايد خمس آن را بپردازيد.
جواب :
هر مقدار از مبالغ کسر شده از فيش حقوقى شما که در سال بعد به دست شما مى‌رسد، در همان زمان خمس دارد.
خمس بن خريد کتاب
سوال 520 :
دانشگاه مبلغي از ما گرفت و دو برابر آن بن خريد کتاب به ما داد. با توجه به اينکه اين بن تا پايان سال مالي تمام نمي‌شود آيا به آن خمس تعلق مي‌گيرد يا خير؟ در صورتي که خمس تعلق مي‌گيرد آيا بايد خمس کل اعتبار آن را داد يا خمس مبلغي را که ما پرداخت کرده‌ايم؟
جواب :
به مقدارى که در برابر آن از درآمد بين سال پرداخت نموده‌ايد، مشمول خمس است.
تبديل درآمد سال به کالا يا سکه براى صرف در مؤونه
سوال 521 :
چنانچه انسان درآمد سال خمسى را در پايان سال خمسى تبديل به کالا و يا سکّه نمايد تا آن را در آينده جهت مصرف در مؤونه بفروشد، آيا وجوب تخميس از او ساقط مى‌شود يا نه؟
جواب :
تبديل درآمد سال در پايان سال خمسى به سکه يا کالاى ديگر جهت فروش آن در آينده براى صرف آن در مؤونه موجب سقوط وجوب خمس آن نمى‌شود.