احکام اجاره
مسأله 2188 :
اجاره دهنده و کسي که چيزي را اجاره مي‌کند بايد مکلّف وعاقل باشند وباختيار خودشان اجاره را انجام دهند و نيز بايد در مال خود حقّ تصرّف داشته باشند، پس سفيهي که مال خود را در کارهاي بيهوده مصرف مي‌کند چون حقّ ندارد در مال خود تصرّف نمايد اگر چيزي را اجاره کند يا اجاره دهد صحيح نيست، مگر وليّ امضاء نمايد و همچنين ممنوع التصرّف از طرف حاکم شرع نشده باشد.
مسأله 2189 :
انسـان مي‌تـوانـد از طـرف ديگري وکيل شود و مال او را اجاره دهد.
مسأله 2190 :
اگر ولي يا قيّم بچه مال او را اجاره دهد، يا خود او را اجير ديگري نمايد، اشکال ندارد و اگر مدّتي از زمان بالغ شدن او را جزء مدّت اجاره قرار دهد، بعد از آن که بچه بالغ شد، مي‌تواند بقيه اجاره را به هم بزند، ولي هرگاه طوري بود که اگر مقداري از زمان بالغ بودن بچه را جزء مدت اجاره نمي‌کرد، برخلاف مصلحت بچه بود، نمي‌تواند اجاره را به هم‌بزند.
مسأله 2191 :
بچه صغيري که وليّ ندارد بدون اجازه مجتهد نمي‌توان اجير کرد و کسي که به مجتهد دسترسي ندارد، مي‌تواند از چند نفر مؤمن که عادل باشند، اجازه بگيرد و او را اجير نمايد.
مسأله 2192 :
اجاره دهنده ومستأجر لازم نيست صيغه عربي بخوانند، بلکه اگر مالک بکسي بگويد ملک خود را به تو اجاره دادم و او بگويد قبول کردم، اجاره صحيح است، و نيز اگر حرفي نزنند ومالک به قصد اين که ملک را اجاره دهد آن را به مستأجر واگذار کند و او هم به قصد اجاره کردن بگيرد، اجاره صحيح مي‌باشد.
مسأله 2193 :
اگر انسان بدون صيغه خواندن بخواهد براي انجام عملي اجير شود، همين که مشغول آن عمل شد، اجاره صحيح است.
مسأله 2194 :
کسي که نمي‌تواند حرف بزند، اگر با اشاره بفهماند که ملک را اجاره داده و يا اجاره کرده، صحيح است.
مسأله 2195 :
اگر خانه يا دکان يا اطاقي را اجاره کند وصاحب ملک با او شرط کند که فقط خود او از آنها استفاده نمايد، مستأجر نمي‌تواند آن را بديگري اجاره دهد، و اگر شرط نکند مي‌تواند آن را به ديگران اجاره دهد در صورتي که قرائن دالّ بر استفاده خوداو نباشد، ولي اگر بخواهد بزيادتر مقداري که اجاره کرده آن را اجاره دهد بايد در آن، کاري مانند تعمير وسفيدکاري انجام داده باشد، يا بغير جنسي که اجاره کرده آن را اجاره دهد مثلاً اگر با پول اجاره کرده به گندم يا چيز ديگر اجاره دهد.
مسأله 2196 :
اگر اجير با انسان شرط کند که فقط براي خود انسان کار کند، نمي‌شود او را به ديگري اجاره داد و اگر شرط نکند، چنانکه او را به چيزي که اجرت او قرار داده اجاره دهد، بايد زيادتر نگيرد و اگر به چيز ديگري اجاره دهد، مي‌تواند زيادتر بگيرد.
مسأله 2197 :
اگر غير خانه ودکان واطاق واجير، چيز ديگر مثلاً زمين را اجاره کند ومالک با او شرط نکند که فقط خودش از آن استفاده نمايد، اگرچه بيشتر از مقداري که اجاره کرده آن را اجاره دهد اشکال ندارد.
مسأله 2198 :
اگر خانه يا دکاني را مثلاً يکساله به صد تومان اجاره کند و از نصف آن خودش استفاده نمايد مي‌تواند نصف ديگر را به صد تومان اجاره دهد ولي اگر بخواهد نصف آن را بزيادتر از مقداري که اجاره کرده، مثلاً به صد وبيست تومان اجاره دهد، بايد در آن کاري مانند تعمير انجام داده باشد يا بغير جنسي که اجاره کرده اجاره دهد.