غيبت
سوال 486 :
آيا صحبت ها و سر و صداهاى سياسى، که نقل مجالس شده، و افراد دانسته يا ندانسته موضوعى را به اين و آن نسبت مى دهند، غيبت حساب مى شود؟
جواب :
نسبت دادن شايعات به يکديگر نوعى تهمت است، فراتر از غيبت; آرى اگر عيب پنهانى را بدون جهت آشکارا بگويند، غيبت است.
سوال 487 :
اگر گفته شود: «فلان اداره يا سازمان به مردم ظلم مى کند، يا خيلى ايراد مى گيرد» و امثال اين گونه جملات، آيا چنين سخنانى حرام است؟
جواب :
اگر ظلم آن آشکار باشد اشکالى ندارد.
سوال 488 :
اگر غيبت کننده شخص غائب را نشناسد، ولى شنونده غيبت او را بشناسد، آيا غيبت محسوب مى شود؟ مثلا فردى جنسى را از مغازه دارى خريده است. شخصى که مغازه دار را نمى شناسد عيوب جنس خريدارى شده را تذکّر مى دهد، و جملاتى از اين قبيل مى گويد: «آن مغازه دار کلاهبردار است»، «خائن است»، «سَرَت کلاه گذاشته» آيا اين کار مجاز است؟
جواب :
جايز نيست; مگر اين که عمل او ظاهر و آشکار، يا در مقام مشورت و رفع ظلم بوده باشد.
سوال 489 :
آيا در مواردى که هدف عقلايى در کار است، مثلا در مقام مشورت ديگران، مى توانيم سوء ظن خود را نسبت به شخصى باز گو کنيم؟ مثلا در جايى دزدى يا قتلى صورت گرفته، و ما احتمال مى دهيم که دزد يا قاتل فلان شخص باشد. در اين صورت چنانچه در مقام مشورت و بازجويى نيروهاى انتظامى از ما، و يا حتّى ابتداءاً سوء ظن خود را نسبت به آن شخص بازگو کنيم، چه حکمى دارد؟
جواب :
در صورتى که براى کشف جرم غالباً راهى جز اين گونه تحقيقات وجود نداشته باشد، شرعاً جايز است. ولى بايد کارى کرد که آبروى اشخاص در ظاهر کاملا محفوظ باشد، و بدون اثبات جرم به کسى اهانت نشود