وام، قرض، پس انداز براى خانه
سوال 675 :
شخصى براى ساختن خانه مورد نياز خود مقدارى وام گرفته است، آيا با فرارسيدن سال خمسى بايد خمس اين پول را بپردازد؟
جواب :
عين پول وام خمس ندارد، هرچند سال بر آن بگذرد.
سوال 676 :
اينجانب کارمندم، جهت خريد خانه از اداره خودم مبلغى وام گرفته و به حساب بانک مسکن واريز کردم تا بتوانم در سالهاى آينده با گرفتن وام مسکن خانه اى تهيه کنم. حال با توجه به اينکه اقساط اين پول از حقوقم کسر مى گردد و بقيه حقوق نيز به زندگى من کفاف نمى دهد، آيا بايد خمس اين پول را بپردازم؟
جواب :
در فرض سوال که براى تهيه منزل مورد نياز خود، راهى غير از اين نداريد، اين پول که پس انداز مى شود خمس ندارد.
سوال 677 :
جهت خريد خانه مورد نياز خود مقدارى پول از دوستانم قرض گرفتم و خانه اى خريدارى کردم، سپس مقدارى از دين خود را در سال خريد خانه و مقدارى از آن را در سال بعد، از درآمد سالم پرداخت کردم، آيا به اين خانه خمس تعلّق مى گيرد؟
جواب :
در فرض سوال، خمس ندارد.
سوال 678 :
شخصى مبلغى پول در بانک مسکن گذاشته تا بعد از رسيدن به مبلغ معينى به او خانه بدهند، اگر بر اين پول سال بگذرد، آيا خمس دارد؟
(صفحه174)
جواب :
اگر در مقابل اين پول به او خانه مى دهند و راهى جز اين ندارد، خمس به آن تعلق نمى گيرد.
سوال 679 :
معلّمى هستم که با پدر و مادرم زندگى مى کنم و هر ماه مبلغى از حقوق خود را پس انداز مى کنم تا بتوانم براى خود مسکن تهيه کنم، آيا به اين پول خمس تعلق مى گيرد؟
جواب :
اگر براى تهيه منزل مورد نياز، راهى غير از اين نداريد و نتوانيد خانه را به تدريج تهيه کنيد، خمس ندارد.
سوال 680 :
اينجانب معلّم هستم. مبلغى پول که در سال قبل خمس آن را پرداخت کرده ام به صورت على الحساب به شرکت تعاونى مسکن فرهنگيان واريز کرده ام تا در آينده قطعه زمينى به اينجانب بدهند. اکنون سال خمسى ام فرا رسيده، آيا به اين پول خمس تعلق مى گيرد؟
جواب :
در فرض سوال، خمس لازم نيست.
سوال 681 :
شخصى جهت منزل مورد نياز خود، قطعه زمينى خريده است و نمى تواند يکجا آنرا بسازد و ناچار است از درآمد و حقوق تدريجى خود پس انداز کند تا مصالح ساختمانى را سال بعد تهيه و بسازد. و اگر بخواهد در همين سال مصالح را خريدارى کند ضايع مى شود و چه بسا دزد ببرد. آيا اگر اين درآمد را پس انداز کند به آن خمس تعلق مى گيرد يا خير؟
جواب :
در فرض سوال که براى تهيه منزل مورد نياز خود راهى غير از اين ندارد و خريد مصالح ساختمانى هم به ضرر تمام مى شود يا در معرض تلف شدن است، خمس به پس انداز تعلق نمى گيرد.
سوال 682 :
اينجانب خانه ندارم و فعلا اجاره نشين هستم و عائله مند و کم درآمد هستم و مختصر حقوق و درآمدم را پس انداز کرده ام. ناچار هستم چند سال پس انداز کنم تا بتوانم زمين لازم براى خانه را بخرم يا خانه کوچکى خريدارى کنم تا از اجاره نشينى نجات پيدا کنم، آيا به اين پس انداز خمس تعلق مى گيرد يا نه؟
جواب :
در فرض سوال، خمس به پس انداز تعلق نمى گيرد.
(صفحه175)
فروش يا پرداخت قسمتى از لوازم زندگى يا سرمايه کسب براى خريد خانه
سوال 683 :
اگر کسى قسمتى از سرمايه کسب يا ابزار کار خود را براى خريد خانه بفروشد، آيا بايد خمس آن را بپردازد؟
جواب :
اصل سرمايه و ابزار کار اگر مخمّس بوده خمس ندارد. ولى ترقى آن در صورتى که در سال فروش مصرف نشود، خمس دارد.
سوال 684 :
اينجانب چند سال پيش حساب خمسى داشتم، ولى به واسطه سهل انگارى چند سالى است که حساب نکرده ام و فعلا سال خمسى ندارم. چند ماه قبل مقدارى تلمبه کشاورزى داشتم و آن را فروخته و جهت سکونت خود در قم خانه اى خريدارى کردم، آيا به اين منزل خمس تعلق مى گيرد؟
جواب :
اگر خمس تلمبه ها را پرداخته ايد منزل شما خمس ندارد، و اگر خمس آنها را نداده باشيد و با عين پول متعلق خمس منزل را خريده باشيد بايد تخميس کنيد، يا به حاکم شرع مراجعه کنيد، تا امر شما را اصلاح کند.
سوال 685 :
شخصى منزل مورد نياز خود را خريدارى کرده و بابت پرداخت پول آن قسمتى از اثاث منزل و طلاى همسر خود را به فروشنده داده است. آيا بايد خمس اثاث منزل و طلاى همسر را بپردازد؟
جواب :
در فرض سوال، خمس ندارد.