تلف شدن يا غصب مال متعلق خمس يا اصل خمس
سوال 799 :
اينجانب از درآمد ساليانه خود زمينى براى محلّ کسب خريدارى کردم اکنون سال خمسى ام فرا رسيده و زمين مذکور در مسير خيابان قرار گرفته است، آيا اين زمين متعلّق خمس است؟
جواب :
اگر قبل از اينکه در مسير خيابان قرار گيرد خمس به آن تعلّق گرفته و استقرار يافته باشد و آن را نپرداخته ايد، بايد اکنون بپردازيد، زيرا که مديون شده ايد.
سوال 800 :
در فرض قبل اگر از طرف دولت زمينى در مقابل زمين فوق واگذار شود چه حکمى دارد؟
جواب :
اگر خمس زمين قبلى را پرداخته ايد اين زمين خمس ندارد و اگر نپرداخته ايد بايد خمس زمين جديد را به قيمت فعلى بپردازيد. مگر اينکه خمس زمين قبلى مستقر شده باشد و از خمس اين زمين بيشتر باشد، که بايد خمس را به قيمت زمين قبلى بپردازيد.
سوال 801 :
شخصى مقدارى پول داشته که به آن خمس تعلّق گرفته و قبل از پرداخت خمس، پولهاى مذکور مفقود شده است، تکليف او چيست؟
جواب :
در فرض سوال، اگر در پرداخت خمس پولها کوتاهى کرده ضامن است و بايد خمس آن را پرداخت کند.
سوال 802 :
شخصى داراى زمينى است که دو نفر آن را غصب کرده اند بدون اينکه از
(صفحه202)
منافع آن به مالک زمين بدهند، آيا خمس اين زمين بر مالک واجب است؟
جواب :
اگر قبل از غصب، خمس به آن تعلّق گرفته، بايد خمس آن را بپردازد و مى تواند به مقدار خمس از همان زمين به مرجع تقليد واگذار کند.
سوال 803 :
اينجانب طلبه ام، در ماه رمضان که به تبليغ رفته بودم بعضى از مؤمنين مقدارى پول خمس جهت ايصال به دفتر حضرتعالى به من دادند، ولى متأسفانه پول مذکور در راه مفقود شد، آيا من ضامن مى باشم يا نه؟ و آيا ذمّه پرداخت کننده برئ شده است؟
جواب :
اگر در نگهدارى و محافظت از پول کوتاهى نکرده ايد ضامن نمى باشيد. و نسبت به برائت ذمّه پرداخت کننده، اگر به عنوان وکالتِ شما از مرجع تقليد، پول را به شما داده است و شما نيز وکالت داشته ايد برئ الذّمه شده است. و اگر فقط به عنوان واسطه در رساندن پول به شما داده است برئ الذّمه نيست و بايد دوباره بپردازد.
سوال 804 :
طلاب و اهل علمى که جهت تبليغ و غيره به منزل افرادى مى روند که مى دانند اهل خمس نيستند و در خانه و روى فرش آنها نماز مى خوانند و از غذاى آنها مصرف مى کنند، بفرماييد در اين موارد چه وظيفه اى دارند؟
جواب :
به طلاب و اهل علم اجازه داده مى شود که در اين موارد تصرف کنند و لازم نيست خمس موارد مذکور را خود بدهند.