احکام روزه قضا (آیت الله محمد فاضل لنکرانی (ره))

احکام روزه قضا

مسأله 1765 :

اگر ديوانه عاقل شود واجب نيست روزه هاى وقتى را که ديوانه بوده قضا نمايد.

مسأله 1766 :

اگر کافر مسلمان شود، واجب نيست روزه هاى وقتى را که کافر بوده قضا نمايد، همچنين واجب نيست قضاى روزه آن روزيکه در آن روز مسلمان شده بگيرد، ولى اگر قبل از ظهر مسلمان شود و کارى که روزه را باطل مى کند انجام نداده باشد، بنابر احتياط واجب نيّت کند و روزه بگيرد، و اگر آنروز را روزه نگرفت بنابر احتياط واجب قضاى آنرا بجا بياورد. ولى اگر مرتد مسلمان شود روزه هاى وقتى را که مرتد بوده بايد قضا نمايد.

مسأله 1767 :

روزه اى که از انسان بواسطه مستى فوت شده بايد قضا نمايد، فرق نمى کند که آن چيزى را که بواسطه آن مست شده براى معالجه خورده باشد، يا اينکه بدون دليل خورده باشد.

مسأله 1768 :

اگر براى عذرى چند روز روزه نگيرد، و بعد شک کند که چه وقت عذر او بر طرف شده، مى تواند مقدار کمتر را که احتمال مى دهد روزه نگرفته قضا نمايد، مثلا کسى که پيش از ماه رمضان مسافرت کرده و نمى داند پنجم ماه رمضان از سفر برگشته يا ششم، مى تواند پنج روز روزه بگيرد، و نيز کسى هم که نمى داند چه

[284]

وقت عذر برايش پيدا شده مى تواند مقدار کمتر را قضا نمايد، مثلا اگر آخرهاى ماه رمضان مسافرت کند و بعد از ماه رمضان برگردد، و نداند که بيست و پنجم ماه رمضان مسافرت کرده يا بيست و ششم، مى تواند مقدار کمتر يعنى پنج روز را قضا کند، ولى احتياط واجب اين است که مقدار بيشتر را قضا نمايد، در صورتى که وقت مسافرت را مى داند و مقدار آن را نمى داند.

مسأله 1769 :

اگر از چند ماه رمضان روزه قضا داشته باشد قضاى هر کدام را که اوّل بگيرد مانعى ندارد، ولى اگر وقت قضاى ماه رمضان آخر تنگ باشد مثلا پنج روز از ماه رمضان آخر قضا داشته باشد، و پنج روز هم به ماه رمضان مانده بنابر احتياط واجب اوّل قضاى ماه رمضان آخر را بگيرد.

مسأله 1770 :

اگر قضاى روزه چند ماه رمضاه بر او واجب باشد و در نيّت معيّن نکند روزه اى را که مى گيرد قضاى کدام ماه رمضان است، قضاى سال اوّل حساب مى شود.

مسأله 1771 :

کسى که قضاى روزه ماه رمضان را گرفته اگر وقت قضاى روزه او تنگ نباشد مى تواند پيش از ظهر روزه خود را باطل کند.

مسأله 1772 :

اگر قضاى روزه شخص ديگر را گرفته باشد احتياط واجب آن است که بعد از ظهر روزه را باطل نکند.

مسأله 1773 :

اگر بواسطه مرض، يا حيض، يا نفاس، روزه رمضان را نگيرد و پيش از تمام شدن ماه رمضان بميرد، لازم نيست روزه هايى را که نگرفته براى او قضا کنند.

مسأله 1774 :

اگر بواسطه مرضى روزه رمضان را نگيرد، و مرض او تا رمضان سال بعد طول بکشد، قضاى روزه هائى را که نگرفته بر او واجب نيست و بايد براى هر روز يک مد که تقريباً ده سير است طعام يعنى گندم يا جو و مانند اينها به فقير بدهد، ولى اگر بواسطه عذر ديگرى مثلا براى مسافرت روزه نگرفته باشد، و عذر او تا رمضان بعد باقى بماند روزه هايى را که نگرفته بايد قضا کند، و احتياط واجب آن است که براى هر روز يک مد طعام هم به فقير بدهد.

مسأله 1775 :

اگر بواسطه مرضى روزه ماه رمضان را نگيرد، و بعد از ماه رمضان مرض او بر طرف شود، ولى عذر ديگرى پيدا کند که نتواند تا رمضان بعد قضاى روزه را بگيرد، بايد روزه هائى را که نگرفته قضا نمايد. و نيز اگر در ماه رمضان غير مرض عذر

[285]

ديگرى داشته باشد و بعد از رمضان آن عذر بر طرف شود، و تا رمضان سال بعد بواسطه مرض نتواند روزه بگيرد، روزه هايى را که نگرفته بايد قضا کند، و بنابر احتياط واجب براى هر روز يک مد طعام هم به فقير بدهد.

مسأله 1776 :

اگر در ماه رمضان بواسطه عذرى روزه نگيرد، و بعد از رمضان عذر او بر طرف شود، و تا رمضان آينده عمداً قضاى روزه را نگيرد، بايد روزه را قضا کند، و براى هر روز يک مد گندم يا جو و مانند اينها هم به فقير بدهد.

مسأله 1777 :

اگر در قضاى روزه کوتاهى کند تا وقت تنگ شود، و در تنگى وقت عذرى پيدا کند، بايد قضا را بگيرد، و براى هر روز يک مد طعام به فقير بدهد، بلکه اگر موقعى که عذر دارد تصميم داشته باشد که بعد از بر طرف شدن عذر روزه هاى خود را قضا کند و پيش از آن که قضا نمايد در تنگى وقت عذر پيدا کند، بايد قضاى آنرا بگيرد، و احتياط واجب آن است که براى هر روز هم يک مد غذا به فقير بدهد.

مسأله 1778 :

اگر مرض انسان چند سال طول بکشد، بعد از آنکه خوب شد اگر تا رمضان آينده بمقدار قضا وقت داشته باشد بايد قضاى رمضان آخر را بگيرد، و براى هر روز از سالهاى پيش يک مد که تقريباً ده سير است طعام به فقير بدهد.

مسأله 1779 :

کسى که بايد براى هر روز يک مد طعام به فقير بدهد مى تواند کفّاره چند روز را به يک فقير بدهد

مسأله 1780 :

اگر قضاى روزه رمضان را چند سال تاخير بيندازد، بايد قضا را بگيرد، و براى هر روز يک مد طعام به فقير بدهد.

مسأله 1781 :

اگر روزه رمضان را عمداً نگيرد، بايد قضاى آنرا بجا آورد و براى هر روز دو ماه روزه بگيرد يا به شصت فقير طعام بدهد، يا يک بنده آزاد کند، و چنانچه تا رمضان آينده قضاى آن روزه را بجا نياورد براى هر روز نيز دادن يک مد طعام لازم است.

مسأله 1782 :

اگر روزه ماه رمضان را عمداً نگيرد، و در روز کارى که روزه را باطل مى کند مکرّر انجام دهد مثلا چند مرتبه غذا بخورد، بنابر احتياط مستحب به همان اندازه کفّاره لازم است.

مسأله 1783 :

بعد از مرگ پدر، پسر بزرگتر بايد قضاى نماز و روزه او را بتفصيلى که در بحث نماز قضا گفته شد بجا آورد، و بنابر احتياط واجب قضاى روزه مادر را نيز بجا آورد.

[286]

مسأله 1784 :

اگر کسى که مرده غير از روزه ماه رمضان روزه واجب ديگرى را مانند روزه نذر نگرفته باشد بنابر احتياط واجب آن را نيز پسر بزرگتر قضا نمايد.