گفتار در احکام اعتکاف
چند چيز بر معتکف حرام است يکى جماع و لمس زنان و بوسيدن آنان بشهوت بلکه علاوه بر حرمت اعتکاف را باطل مى کند و در اين حکم فرقى بين مرد و زن نيست پس زنى هم که اعتکاف کرده بايد اين حکم را رعايت کند.
دوم : بنابراحتياط استمناء است .
سوم : بوئيدن عطر و ريحان بمنظور تلذذ پس کسيکه حس شامه ندارد مشمول اين حکم نيست .
چهارم : خريد و فروش احتياط آنستکه معاملات ديگر از قبيل صلح و اجاره وغير آنها را نيز انجام ندهد و اما اگر معامله اى انجام داد (گناه کرده ) ولى معامله اش صحيح است بنابراقوى و هر اثرى دارد بر آن مترتب مى شود و اما اشتغال بکارهاى دنيوى حتى خياطى و بافندگى و امثال آن عيبى ندارد هرچند که نزديکتر به احتياط آنستکه از آنها نيز اجتناب کند مگر آنکه اضطرار وادارش کرده است و در صورتيکه وکيلى نيست تا براى او غذا و آب تهيه کند خودش مى تواند آنها را خريدارى نمايد بلکه در صورتى هم که نقل بغير بيع و شراء ممکن نيست بى اشکال است .
پنجم : جدال بر سر مسئله اى دنيوى و يا دينى است البته اين جدال وقتى حرام است که منظور از آن غلبه بر طرف مقابل و يا اظهار فضيلت باشد و اما اگر نزديکتر به احتياط آنست که معتکف از همه اموريکه بر محرم در حج حرام است اجتناب کند لکن اقوى لازم نبودن اجتناب است مخصوصا پوشيدن لباس فروخته و ازله موى از بدن و خوردن گوشت شکار و عقد نکاح که براى معتکف همه اينها جائز است .
مساءله 1 - فرقى ميان محرمات بر معتکف از جهت ارتکاب آن در شب و يا در روز نيست همه آنها هم در شب حرام است و هم در روز به غير از افطار.
مساءله 2 - هرچيزيکه روزه را باطل مى کند اعتکاف را نيز باطل مى کند چون شرط صحيح بودن اعتکاف صحت روزه است پس بطلان روزه باعث باطل شدن اعتکاف است ، و نيز جماع اعتکاف را باطل مى کند هرچند که در شب واقع شود مثل جماع است لمس و بوسيدن به شهوت و معتکف اگر از روى سهو هم جماع کند اعتکافش باطل مى شود واحتياط در صورت ارتکاب عمدى و يا سهوى ساير محرمات و ارتکاب سهوى لمس و بوسيدن از روى شهوت اين است که اعتکاف را تمام کند و اگر واجب معين بوده قضائش را نيز بجاى آورد و در غير واجب معين در صورتيکه ارتکاب در روز اول و دوم باشد احتياط از سر گرفتن آنست (مثلا اگر يکروز از آن گذشته از نو شروع کند بدون اينکه آنرا تمام نموده دوباره بياورد)و اگر در روز سوم بوده احتياط آنستکه اعتکافى که در دست دارد تمام کند و دوباره آنرا بياورد.
معتکف اگر اعتکاف خود از فاسد کند اگر واجب معين بوده قضاء آن واجب است ولى فورى نيست هر چند که قضاء آن بفوريت به احتياط نزديکتر است و اگر غير مستحبى اگر غير معين بوده لازم نيست آنرا تمام کند بلکه از سر مى گيرد و همچنين در اعتکاف مستحبى اگر بعد از دو روز آن را فاسد کند قضاءش واجب مى شود و اما در خود آن دو روز چيزى بگردنش نمى آيد بلکه در مشروع بودن قضاء اعتکاف مستحبى اشکال هست .
اعتکاف واجب وقتى قضاء و يا از سر گرفتن آن واجب است که هنگام نيت نذر شرط رجوع که بيانش قبلا گذشت نکرده باشد وگرنه نه قضاء بر او واجب مى شود و نه از نو شروع کردن .
مساءله 3 - اگر اعتکاف واجب را با جماع فاسد کند هرچند جماعش در شب باشد واجب است کفاره دهد و نزديکتر به احتياط آنست که بگوئيم همچنين اعتکاف مستحبى مگر آنکه قبل از جماع از اعتکاف صرفنظر کرده باشد که در اينصورت کفاره بر او واجب نمى شود همچنانکه کفاره در ارتکاب ساير محرمات واجب نيست هرچند که به احتياط نزديکتر است .
مساءله 4 - اگر اعتکاف واجب را در روز ماه رمضان فاسد کند دو کفاره بگردنش مى آيد و همچنين اگر آنرا در قضاء رمضان و بعد از ظهر فاسد کرده باشد و اگر همسر روزه دارش را در ماه رمضان اکراه بجماع کند اگر او معتکف نباشد سه کفاره بگردن مرد مى آيد دو کفاره بخاطر افساد اعتکاف و روزه خودش و يکى هم کفاره روزه همسرش وهمچنين اگر زن معتکف باشد بنابراقوى همان حکم را دارد هرچند که نزديکتر به احتياط آنست که کفاره چهارمى را نيز بدهد چون اعتکاف همسرش را نيز فاسد کرده و اگر در اين عمل اکراهى نباشد يعنى زن نيز به اين عمل راضى باشد هر يک بايد کفاره خود را بدهد اگر جماع در شب واقع شده نفرى يک کفاره و اگر در روز واقع شده نفرى دو کفاره .