مسجد و حسينيه :
سوال 733 :
آيا مسئول توليت مسجد و با ناظر آن از در آمد و مخارج بنايي که در آن مسجد است مي توانند حق توليت و نظارت ماهانه دريافت نمايند ؟ اگر جواب مثبت است ، تا چه حدودي مي توانند از اين اموال برداشت نمايند با توجه به اينکه از طرف واقف در اين باره چيزي ذکر نشده است .
جواب :
در صورتي که از طرف واقف مقدار معيني ذکر نشده است و کار شخص مورد احتياج باشد و به قصد تبرع کار نکرده باشد مي تواند به اندازه اجرت المثل دريافت کند .
جواب :
2- در فرض مذکور لازم است در حدود به مقدار متيقن اکتفا شود و بر مورد مشکوک حکم وقف مترتب نيست.
سوال 734 :
احتراماً به استحضار مي‌رساند مسجدي واقع در تهران از حدود چهل سال قبل با نقشه‌اي بنا گرديده است و در انتهاي مسجد محلي براي آبدارخانه در نظر گرفته شده، و سالهاي سال از آن بهره بردارير مي‌شده است لکن اخيراً با توجه به انتقال محل آبدارخانه به محل ديگر، همچنين بنابر ضرورت موجود تصميم‌گيري شد که محل آبدارخانه قديم که دربي به شبستان مسجد دارد، به سرويس بهداشتي (توالت و دستشويي) تبديل گردد و درب داخلي مسجد مسدود و دربي به کوچه 8 متري براي استفاده خواهران باز شود لذا بمنظور رفع هر گونه شائبه‌اي از آن مرجع بزرگوار و عاليقدر استدعي دارد ارائه رهنمود فرمايند:
جواب :
ظاهر امر اين است که آبدارخانه مذکور جزء مسجد نبوده است و فعلاً بر اساس اقتضاي ضرورت تغيير مذکور را مي‌توانيد بوجود بياوريد.
سوال 735 :
بدينوسيله به اطلاع مي‌رساند که عدّه‌اي از اهالي روستايي از تواب کبودر آهنگ مقداري پول و حواله آهن آلات و... تهيه کرده تا مسجد جامع کلنگي روستا را ساخته و آباد نمايند. اما به ارشاد روحاني محل اين امکانات به محل جديدي انتقال يافته و مسجد جديدي بنيان گذاشته شد و در ضمن تعدادي از اهالي نيز پولهاي خود را پس گرفتند. ولي همين اهالي که در ساختن مسجد جديد دست داشتند در همين مسجد نوبنياد نيز حضور مي‌يابند و مجالس گوناگون را برپا مي‌کنند؛ لطفاً نظر شريف حضرتعالي را در اين مورد مرقوم فرماييد:
1- حضور ايشان در مسجد جديد درست است يا خير؟
2- ساختن مسجد جديد توسط پولهايي که براي مسجد قديم جمع شده بود صحيح است يا خير؟
جواب :
1- حضور آنها در مسجد جديد اشکالي ندارد. 2- با رضايت صاحبان پول صحيح است.
سوال 736 :
مسجدي قديمي بوده که در حال حاضر تجديد بنا شده است، مقداري از زمين مسجد قديمي را از روي ندانستن مسئله قهوه خانه و آبدارخانه کرده‌ايم: آيا لازم است که خراب کنيم و جزو مسجد باشد يا خير؟
جواب :
اگر جزء مسجد بوده است آبدارخانه و قهوه خانه کردن آن جائز نيست.
سوال 737 :
آيا جايز است مهرهاي مسجد را که از مسجد بيرون ببرند و در منزل با آن نماز بخوانند مثلاً يکشب هيئت عزاداري در منزلي نزديک مسجد است و مي‌خواهند نماز جماعت بخوانند، آيا جايز است مهرها را از مسجد ببرند و پس از اقامه جماعت مهرها را به مسجد برگردانند؟
جواب :
اگر براي نماز در خصوص مسجد وقف نشده است جائز است.
سوال 738 :
آيا جايز است که بلندگوي مسجد و ظروف تهيه شده براي غذا دادن به عزاداران در ايام عزاداري امام حسين‌عليه‌السلام و... را براي عزاداري امام حسين عليه‌السلام و جشنها و جلسات روضه خواني و حج ببرند يا خير؟
جواب :
اگر براي مسجد وقف شده است جائز نيست.
سوال 739 :
آيا کفشداري مسجد که به مسجد چسبيده است حکم مسجد را دارد يا خير؟
جواب :
تا معلوم نباشد و قرينه‌اي بر مسجد بودن در بين نباشد حکم مسجد را ندارد.
سوال 740 :
پولي که به عنوان مخارج مسجد و نذري براي امام جماعت مسجد و يا از درآمد مغزه‌هاي مسجد از مردم جمع آوري مي‌شود، آيإ؛ًٍّظظ مي‌توان از اين درآمدها در روز عاشورا براي عزاداران سيد سالار شهيدان حسين بن علي‌عليه‌السلام غذا داد يا خير؟
جواب :
اين موضوع تابع قصد دهندگان پول است، اگر براي امام جماعت داده‌اند فقط بايد به ايشان داده شود و بايد ملاحظه شود که مغازه‌هاي مسجد به چه عنوان وقف شده است و اگر براي خرج کردن در مسجد باشد مي‌توان در مسجد با آن وجه در عزاداري غذا داد.
سوال 741 :
متولي مسجد که فوت کرده آيا اولاد او از توليت مسجد ارث مي‌برند؟
جواب :
اگر واقف مسجد تصريح نکرده باشد حقي ندارند.
سوال 742 :
در صورتي که از اول طبقه فوقاني مسجدي را به نام مهديه نام گذاشته که درست بر روي سالن شبستان مسجد قرار دارد آيا مي‌تواند اين طبقه فوقاني را از مسجد خارج کرد و جزء مسجد ندانست؟
جواب :
در صورتي که از اول جزء مسجد نبوده است اشکال ندارد.
سوال 743 :
در يک دهستاني که قريب 100 خانواده جمعيت دارد مسجدي غير از مسجد قديمي بنا شده به اين منظور که جوابگوي برنامه‌هاي جديد باشد و لذا عده‌اي در اين بنا کمک و همکاري کرده‌اند و عده‌اي همکاري نکرده‌اند، آيا آن تعداد که همکاري نکرده‌اند مي‌توانند در اين مسجد جديد اقامه نماز نمايند يا خير؟
جواب :
بعد از اينکه براي نماز گزاران وقف شد، نمازگزاران يکسان مي‌باشند.
سوال 744 :
در بعضي از مساجد اجناس بدون مصرف مي‌ماند از قبيل قند، چاي، که از نذورات محسوب مي‌شود و بعضي ديگر از وسائل مسجد بوده از قبيل بخاري و وسايل چايي و قهوه خانه و آشپزخانه که فعلاً از استفاده افتاده آيا اجازه مي‌فرمائيد امناء مسجد آنها را فروخته و در عوض وسائل مورد نياز خريداري کنند؟
جواب :
آنچه از وسايل مسجد مورد استفاده نيست مي‌توانيد آن را بفروشيد و از قيمت آن وسائل مورد نياز که مشابه به وسايل قبل باشد تهيه نمائيد ولي قند و چاي در همان راهي که داده شده و يا نذر شده مصرف شود.
سوال 745 :
مسجدي هست که حدود بيست سال قبل ساخته شده و براي استفاده جمعيت در حدود صد خانوار بوده که هم اکنون جمعيت به پنجهزار نفر رسيده با نظر مهندسين مسجدي بزرگ در کنار اين مسجد ساخته مي‌شود و حياطي بزرگ هم لازم است با نظر مهندسين ايجاد گردد آيا جايز است مسجد قبلي کرسي چيني گرد و نرده کشي شود و به حالت مسجدي باقي بماند فقط از هواي باز آن جهت حياط مسجد جديد استفاده شود.
جواب :
چون توسعه مسجد مورد لزوم است اگر مسجد قبلي نرده کشي شده به حالت مسجد بماند و از فضاي آن جهت حياط استفاده شود چنانکه مرقوم شده جائز است و احکام مسجد بر آن مترتب است.
سوال 746 :
آيا استفاده از اشياء و لوازم وقف مسجد از قبيل برق، آب، فرش، و استکان، ليوان و... براي مراسم خارج از مسجد مثلاً افتتاحيه زمين مدرسه و غيره چگونه است؟ با توجه به اينکه تهيه وسائل فوق الذکر از جاهاي ديگر امکان‌پذير نيست.
جواب :
استفاده از اشياء و اثاثي که از لحاظ وقف اختصاص به مسجد دارد در غير مسجد جائز نيست.
سوال 747 :
در زمان مالکين قبل از تقسيم اراضي مقداري زمين به مساحت 50 متر عرض و در حدود 3 کيلومتر طول جهت (معبر حيوانات به چراگاه) منظور شده بود، تدريجاً يک نفر از کشاورزان آن زمين را کم کم ضميمه زمين خود کرده است، الحال عده‌اي از اهالي روستا اعتراض کرده‌اند، حالا شخص غاصب حاضر شده قيمت زمين غصب کرده را به قيمت نرخ روز پرداخت نمايد تا امناي مسجد به مصرف مسجد برسانند، مستدعيست در اين باره بفرماييد از نظر شرع غصب اين زمين و مصرف قيمت آن به مسجد چه صورت شرعي دارد؟
جواب :
بايد رضايت کساني که مالک آن زمين که غصب شده است بودند جلب شود، با رضايت آنها اشکال ندارد.
سوال 748 :
حسينيه‌اي است که تقريباً خراب شده و مکانش هم جاي خوبي نيست آيا مي‌شود آن را فروخته و در زميني که در کنار مسجد است حسينيه‌اي از نو ساخت؟ اگر مي‌شود، چون زمين کنار مسجد است يک متر هم از حياط مسجد داخل حسينيه قرار گيرد تا بشود بري عزاداري امام حسين‌عليه‌السلام حسينيه خوبي داشت؟
جواب :
فروش حسينيه جايز نيست و همچنين است جزء حسينيه قراردادن مسجد.