احکام جماعت
سوال 333 :
در مدرسه ها، نماز جماعت برپا مى شود; ولى بعضى از دانش آموزان وضو نمى گيرند، آيا براى نماز بقيّه اشکال دارد؟
جواب :
نماز بىوضو صحيح نيست; ولى چنانچه ارتباط صفوف با امام جماعت توسّط کسانى که وضو دارند برقرار باشد کافى است، و فاصله شدن دو سه نفر از آنها مانع اتّصال نيست.
سوال 334 :
آيا کسانى که مقلّد مرجعى هستند که نماز کسى را که شغل او در سفر است شکسته مى داند، مى توانند به امام جماعتى که هر روز مثلاً از بابل (که تا سارى بيش از 50 کيلومتر است جهت شغل ادارى) به سارى مى آيد و برمى گردد و چون خود را کثيرالسّفر مى داند نمازش را تمام مى خواند، اقتدا نمايند؟
جواب :
خالى از اشکال نيست.
سوال 335 :
در رساله حضرتعالى آمده است: «در رکعتهاى ديگر نماز نيز بايد خود را به رکوع امام برساند وگرنه جماعت اشکال دارد».
الف) کسى که به هر عنوان، مثلاً به علّت اين که يک رکعت دير رسيده و در حال خواندن حمد است، و به رکوع امام نمى رسد، چه بايد بکند؟
جواب :
چنانچه براى خواندن سوره وقت ندارد، حمد را تمام کند و در رکوع خود را به امام برساند و اگر در حال حمد امام سر برداشت، حمد را تمام کند و سوره را بخواند و خود را به امام برساند سپس احتياطاً نماز را اعاده کند.
ب) اگر در ساير ارکان مانند سجدتين به امام نرسد، چه حکمى پيدا مى کند؟
جواب :
هرگاه در ارکان ديگر به امام نرسيده است، احتياط آن است که آن نمازها را نيز اعاده کند.
سوال 336 :
در رساله حضرتعالى آمده است: «کسى که يک رکعت عقب است وقتى امام تشهّد مى خواند، احتياط آن است که زانوها را از زمين بلند کند و دست و سينه پاها را بر زمين بگذارد و همراه او تشهّد يا ذکر بخواند و اگر تشهّد آخر است، صبر کند تا امام سلام بگويد، بعد برخيزد»،
الف) آيا خواندن تشهّد يا ذکر، واجب است و اگر واجب است، بايد به چه نيّتى باشد؟
جواب :
خواندن تشهّد واجب نيست و به نيّت ذکر مطلق مستحب بگويد.
ب) در تشهّد، نشستن به حالت تجافى و صبر کردن تا اتمام سلام، واجب است؟
جواب :
احتياط آن است که ترک نکند.
جواب :
اگر سلام را در حالت تجافى بعد از تشهّد عمداً و به قصد همراهى (البتّه بدون آگاهى) گفت، چه وظيفه اى در قبال آن نمازها دارد؟
جواب :
نماز را اعاده کند.
سوال 337 :
اگر مأموم زودتر از امام از رکوع يا سجود، سر بلند کند، اوّل اينکه اگر مى داند که اگر به رکوع يا سجود برود، به امام نخواهد رسيد چه وظيفه اى دارد؟ دوّم اين که اگر شکّ دارد به امام خواهد رسيد يا نه، چه وظيفه اى دارد؟
جواب :
در صورت اوّل لازم نيست بازگردد و نماز او درست است، و در صورت دوّم اگر اطمينان ندارد، وارد نشود.
سوال 338 :
آيا نمازگزار مى تواند قبل از امام جماعت، عمداً سلام نماز را بگويد؟
جواب :
بهتر است بعد از او بگويد; ولى اگر قبلاً بگويد باطل نيست.
سوال 339 :
آيا ديوار حايل بين صفوف بانوان و آقايان، قاطع صفوف نماز جماعت مى باشد؟
جواب :
در صورتى که ديوار به قدرى بلند نباشد که دو محل را از هم جدا کند و در واقع همه آنها زير يک سقف نماز بخوانند، اشکال ندارد.
سوال 340 :
بعضى از بيماران مجبورند روى تخت يا چرخ نماز بخوانند، آيا اين امر موجب به هم خوردن اتّصال صفهاى نماز جماعت مى شود؟
جواب :
اتّصال صفوف به هم نمى خورد.
سوال 341 :
آيا در بين نماز جماعت مى توان نيّت فرادى نمود؟ و در صورت جواز، در کجاى نماز مى توان اين عمل را انجام داد؟
جواب :
احتياط واجب آن است که در هيچ جاى نماز بدون ضرورت نيّت فرادى نکند، خواه از اوّل قصد داشته باشد يا نه.
جواب :
اعلان به مأمومين لازم نيست و نماز صحيح است، ولى نماز خودتان را بايد اعاده کنيد.
سوال 343 :
اگر شخصى که در صف اوّل است و با امام جماعت پنج نفر فاصله دارد، بلافاصله پس از امام جماعت نيّت کند و تکبير بگويد و پس از آن ديگران تکبيرة الاحرام بگويند، نماز جماعت او چه حکمى دارد؟
جواب :
هنگامى که صفوف جماعت آماده شد، هر کس در هر جايى از صفوف باشد مى تواند اقتدا کند; هرچند در صف آخر باشد.
سوال 344 :
چنانچه امام جماعت در نماز چهار رکعتى اشتباه کند و پس از خواندن سه رکعت خيال کند رکعت چهارم است و تشهّد و سلام بخواند، آيا بعد از اتمام نماز، خواندن يک رکعت فقط بر عهده امام جماعت است، يا بر عهده مأمومين نيز هست؟
جواب :
امام بلافاصله بايد بلند شود و نماز خود را ادامه دهد و اگر منافياتى بجا آورده، نماز را از سر بگيرد و مأمومين اگر نمى دانستند نيز حکمشان همين است و اگر مى دانسته اند و تشهّد و سلام خوانده اند، نمازشان باطل است