وارد کردن جراحت و سرايت آن
سوال 2014 :
شخصى در حين نزاع به ديگرى جراحتى وارد کرده، که نوعاً کشنده نيست. و در صورت مراجعه به پزشک و مداوا زخم بهبود مى يابد (مثلا يک بند انگشت او را قطع کرده) امّا شخص مجروح عامداً به پزشک مراجعه نمى کند و به مداوا نمى پردازد. (يا به علت فقر و نداشتن هزينه درمان يا به علت بى مبالاتى و سهل انگارى يا بر اثر لجاجت و غيره) در نتيجه موضع جراحت، دچار عفونت و سرايت به نقاط ديگر بدن شده و در نهايت منجر به مرگ شخص مى گردد. در فرض مسأله آيا ضارب مرتکب قتل عمد گرديده و بايد قصاص شود؟ يا اين که چون قصد نتيجه قتل را نداشته، شبه عمد است؟ يا اساساً قتل منتسب به او نبوده و تنها بايد نسبت به جراحت، محکوم به قصاص يا ديه شود؟
جواب :
در فرض سوال که جرح موجب قتل نشده، و ضارب هيچ تقصيرى در عدم مراجعه مجروح به پزشک نداشته، و قتل صددرصد منتسب به خود مجروح و تقصير او مى باشد. ضارب قصاص نمى شود. و تنها نسبت به جراحت، محکوم به قصاص يا ديه مى شود. بلى اگر احراز شود که فوت مستند به جراحت وارده است. ضارب ضامن ديه قتل مى باشد.
سرايت جنايت پس از عفو جانى توسط مجنى عليه
سوال 2015 :
در ضرب و جرح عمدى، اگر مجنى عليه قبل از مرگ، جانى را از قصاص نفس عفو کند، سپس همان جنايت سرايت کند و موجب مرگ مجنى عليه شود; آيا حق قصاص نفس ساقط مى شود، يا اينکه ولىّ دم مى تواند قصاص را مطالبه کند؟ و آيا اصولا
(صفحه534)
مجنى عليه حق چنين عملى را دارد؟
جواب :
به نظر اينجانب اگر مجنى عليه از جنايت فعلى و سرايت آن، گرچه منجر به مرگ او شود، عفو کند. حق قصاص ساقط مى شود. و ظاهراً مجنى عليه چنين حقى را دارد.