اقسام عمره: عمره تمتّع و عمره مفرده
واژه عمره به معناى زيارت کردن است و در اصطلاح به معناى زيارت کردن خانه خدا به صورت خاصّى است که شرح آن خواهد آمد. عمره داراى دو قسم است: عمره تمتّع و عمره مفرده و هر يک از اين دو نوع ممکن است واجب يا مستحبّ باشد.
مسأله 100) عمره تمتّع که بخشى از حجّ تمتّع است داراى پنج جزء است: اوّل، احرام. دوّم، طواف کعبه. سوّم، نماز طواف. چهارم، سعى بين صفا و مروه. پنجم، تقصير (يعنى گرفتن مقدارى از مو يا ناخن). عمره مفرده علاوه بر اين پنج جزء داراى دو جزء ديگر نيز مى‌باشد: اوّل، طواف نساء. دوّم، نماز طواف نساء؛ که اين دو عمل بايد پس از تقصير انجام شود.
مسأله 101) عمره مفرده با عمره تمتّع چهار فرق دارد: 1 - در عمره تمتّع، تقصير يعنى کوتاه کردن مو يا گرفتن ناخن لازم است، ولى در عمره مفرده، معتمر مى‌تواند تقصير کند يا حلق نمايد يعنى سر را بتراشد. 2 - در عمره تمتّع طواف نساء وجود ندارد، ولى عمره مفرده طواف نساء دارد. 3 - ميقات عمره تمتّع يکى از مواقيت پنج گانه است که شرح آن خواهد آمد، ولى ميقات عمره مفرده ممکن است يکى از مواقيت پنج گانه يا نزديک‌ترين نقطه به حرم باشد. مثلاً کسى که در خارج از مواقيت باشد و بخواهد براى انجام عمره مفرده به مکّه بيايد بايد در يکى از مواقيت محرم شود، ولى کسى که در مکّه است و قصد انجام عمره مفرده را داشته باشد مى‌تواند به خارج از حرم برود و محرم شود. 4 - عمره مفرده با آميزش جنسى باطل مى‌شود ولى بطلان عمره تمتّع با اين عمل معلوم نيست.
مسأله 102) عمره مفرده بر کسى که شرعاً مستطيع باشد، در تمام مدّت عمر يک بار واجب مى‌شود و وجوب آن مانند وجوب حجّ، فورى است.
مسأله 103) استطاعت نسبت به انجام حجّ، شرط وجوب عمره مفرده نيست؛ بنابراين اگر کسى تنها براى انجام عمره مفرده مستطيع باشد، بايد عمره مفرده را بجا آورد، هرچند براى حجّ مستطيع نباشد.
مسأله 104) اگر کسى براى حجّ استطاعت دارد، ولى براى عمره مفرده مستطيع نيست بايد حجّ بجا آورد. ولى براى کسانى مانند ايرانيان که از مکّه دور هستند و وظيفه آنان حجّ تمتّع است، چون حجّ تمتّع مرکّب از عمره تمتّع و حجّ تمتّع است، استطاعت حجّ از استطاعت عمره تمتّع و استطاعت عمره تمتّع از استطاعت حجّ جدا نيست، ولى چنانکه در مسأله پيش گفته شد گاهى ممکن است عمره مفرده بر آنان واجب شود.
مسأله 105) کسى که براى انجام حجّ نيابتى از طرف ديگرى به مکّه رفته و عمره تمتّع و حجّ تمتّع را از طرف او بجا آورده، چنانچه قبلاً از طرف خود حجّ بجا نياورده، بنابر احتياط واجب بايد براى خودش عمره مفرده بجا آورد. همچنين کسى که در غير ايّام حجّ براى انجام کارى به ميقات رفته و مى‌تواند عمره مفرده بجا آورد، بنابر احتياط واجب بايد براى خودش عمره مفرده بجا آورد.
مسأله 106) کسى که مى‌خواهد وارد مکّه شود، جايز نيست بدون احرام حجّ يا احرام عمره وارد شود. بنابراين اگر وقت حجّ نيست يا نمى‌خواهد براى احرام حجّ محرم شود بايد با احرام عمره مفرده وارد مکّه شود. کسانى که به دليل مسايل شغلى، زياد به مکّه رفت و آمد مى‌کنند يا در ماه قمرى عمره انجام داده‌اند و قصد دارند در همان ماه دوباره وارد مکّه شوند، از اين حکم مستثنى مى‌باشند.
مسأله 107) محرّمات احرام - که شرح آن خواهد آمد - در عمره تمتّع و عمره مفرده يکسان است. بنابراين تمام آنچه در احرام عمره تمتّع حرام مى‌شود، بر کسى که به احرام عمره مفرده محرم شده نيز حرام است. در عمره تمتّع پس از تقصير، همه محرّمات، حلال مى‌شود، ولى در عمره مفرده، مسايل جنسى پس از حلق يا تقصير حلال نمى‌شود، بلکه حليّت آن متوقّف بر انجام طواف نساء و نماز آن است.
مسأله 108) تکرار عمره مانند تکرار حجّ، مستحبّ است. ولى احوط آن است که در يک ماه قمرى براى يک نفر بيش از يک عمره مفرده انجام نشود. اگر دو عمره مفرده در دو ماه قمرى انجام شود هرچند يکى در پايان ماه وديگرى در اوّل ماه باشد، اشکال ندارد. همچنين انجام عمره تمتّع و عمره مفرده در يک ماه اشکال ندارد.
مسأله 109) انجام دادن عمره مفرده در فاصله ميان عمره تمتّع و حجّ تمتّع جايز نيست.