دستور نماز احتیاط (آیت الله محمد تقی بهجت (ره))

نماز احتياط

مسأله 1242 :

کسي که نماز احتياط بر او واجب است بعد از سلام نماز بايد فوراً نيّت نماز احتياط کند و تکبير بگويد و حمد را بخواند و به رکوع رود و دو سجده نمايد پس اگر يک رکعت نماز احتياط بر او واجب است بعد از دو سجده تشهد بخواند و سلام دهد، و اگر دو رکعت نماز احتياط بر او واجب است بعد از دو سجده يک رکعت ديگر مثل رکعت اول بجا آورد و بعد از تشهد سلام دهد.

مسأله 1243 :

نماز احتياط سوره و قنوت ندارد و بايد آن را آهسته بخواند و نيت آن را به زبان نياورد، و احتياط واجب آن است که بسم الله آن را هم آهسته بگويد.

[210]

مسأله 1244 :

اگر پيش از خواندن نماز احتياط بفهمد نمازي را که خوانده درست بوده لازم نيست نماز احتياط را بخواند و اگر در بين نماز احتياط بفهمد لازم نيست آن را تمام نمايد.

مسأله 1245 :

اگر پيش از خواندن نماز احتياط بفهمد که رکعتهاي نمازش کم بوده چنانچه کاري که نماز را باطل مي کند انجام نداده بايد آنچه را از نماز نخوانده بخواند و براي سلام بي جا دو سجده سهو بجا آورد و اگر کاري که نماز را باطل مي کند انجام داده مثلاً پشت به قبله کرده بايد نماز را دوباره بجا آورد.

مسأله 1246 :

اگر بعد از نماز احتياط بفهمد کسري نمازش به مقدار نماز احتياط بوده مثلاً در شک بين سه و چهار يک رکعت نماز احتياط بخواند بعد بفهمد نمازش را سه رکعت خوانده نمازش صحيح است.

مسأله 1247 :

اگر بعد از خواندن نماز احتياط بفهمد کسري نماز کمتر از نماز احتياط بوده مثلاً در شک بين دو و چهار دو رکعت نماز احتياط بخواند بعد بفهمد نماز را سه رکعت خوانده بنابر احتياط واجب اگر عملي منافي انجام نداده باشد بايد کسري نماز را به نماز متصل نمايد و نماز را هم دوباره بخواند.

مسأله 1248 :

اگر بعد از خواندن نماز احتياط بفهمد کسري نمازش بيشتر از نماز احتياط بوده مثلاً در شک بين سه و چهار يک رکعت نماز احتياط بخواند بعد بفهمد نماز را دو رکعت خوانده چنانچه بعد از نماز احتياط کاري که نماز را باطل مي کند انجام داده مثلاً پشت به قبله کرده بايد نماز را دوباره بخواند و اگر کاري که نماز را باطل مي کند انجام نداده بايد دو رکعت کسري نمازش را بجا آورد و اصل نماز را هم دوباره بخواند.

مسأله 1249 :

اگر بين دو و سه و چهار شک کند و بعد از خواندن دو رکعت نماز احتياط ايستاده، يادش بيايد که نماز را دو رکعت خوانده لازم نيست دو رکعت نماز احتياط نشسته را بخواند.

مسأله 1250 :

اگر بين 3 و 4 شک کند و موقعي که دو رکعت نماز احتياط نشسته يا يک رکعت ايستاده را مي خواند يادش بيايد که سه رکعت خوانده بايد نماز احتياط را تمام کند و نمازش صحيح است.

مسأله 1251 :

اگر بين دو و سه و چهار شک کند و موقعي که دو رکعت نماز احتياط ايستاده را مي خواند پيش از رکوع رکعت دوّم يادش بيايد که نمازش را سه

[211]

رکعت خوانده، بايد بنشيند و نماز احتياط را يک رکعتي تمام کند و بنابر احتياط واجب نماز را هم دوباره بخواند.

مسأله 1252 :

اگر در بين نماز احتياط بفهمد کسري نمازش بيشتر يا کمتر از نماز احتياط بوده چنانچه نتواند نماز احتياط را مطابق کسري نمازش تمام کند بايد آن را رها کند و کسري نماز را بجا آورد و بنابر احتياط واجب نماز را هم دوباره بخواند مثلاً در شک بين سه و چهار اگر موقعي که دو رکعت نماز احتياط نشسته را مي خواند يادش بيايد که نماز را دو رکعت خوانده چون نمي تواند دو رکعت نشسته را به جاي دو رکعت ايستاده حساب کند بايد نماز احتياط نشسته را رها کند و دو رکعت کسري نمازش را بخواند و احتياطاً نماز را هم دوباره بجا آورد.

مسأله 1253 :

اگر شک کند نماز احتياط را که بر او واجب بوده بجا آورده يا نه چنانچه وقت نماز گذشته به شک خود اعتنا نکند و اگر وقت دارد در صورتي که مشغول کار ديگري نشده و از جاي نماز برنخاسته و کاري هم مثل روگرداندن از قبله که نماز را باطل مي کند انجام نداده بايد نماز احتياط را بخواند و اگر مشغول کار ديگري شده يا کاري که نماز را باطل مي کند بجا آورده يا بين نماز و شک او زياد طول کشيده احتياط آن است که نماز احتياط را بجا آورد و نماز را هم دوباره بخواند.

مسأله 1254 :

اگر در نماز احتياط رکني را زياد کند يا مثلاً به جاي يک رکعت دو رکعت بخواند نماز احتياط باطل مي شود و بعيد نيست که در اين حال تنها به اعاده اصل نماز اکتفا کند.

مسأله 1255 :

موقعي که مشغول نماز احتياط است اگر در يکي از کارهاي آن شک کند چنانچه محل آن نگذشته بايد بجا آورد و اگر محلش گذشته بايد به شک خود اعتنا نکند مثلاً اگر شک کند که حمد را خوانده يا نه چنانچه به رکوع نرفته بايد بخواند و اگر به رکوع رفته به شک خود اعتنا نکند.

مسأله 1256 :

اگر در شماره رکعتهاي نماز احتياط شک کند بايد بنا را بر بيشتر بگذارد ولي چنانچه طرفِ بيشترِ شک، نماز را باطل مي کند بايد نماز را از سر بخواند و خواندن نماز احتياط لازم نيست.

مسأله 1257 :

اگر در نماز احتياط چيزي که رکن نيست سهواً کم يا زياد شود اقوي اين است که سجده سهو ندارد.

مسأله 1258 :

اگر بعد از سلام نماز احتياط شک کند که يکي از اجزاء يا شرائط

[212]

آن را بجا آورده يا نه به شک خود اعتنا نکند.

مسأله 1259 :

اگر در نماز احتياط تشهد يا يک سجده را فراموش کند احتياط مستحب آن است که بعد از سلام آن را قضا نمايد.

مسأله 1260 :

اگر نماز احتياط و قضاي يک سجده يا قضاي يک تشهد يا دو سجده سهو بر او واجب شود بنابر اقوي بايد اول نماز احتياط را بجا آورد.

مسأله 1261 :

حکم گمان در رکعتهاي نماز حکم يقين است مثلاً اگر در نمـاز چهـار رکعتي انسان گمان دارد که نماز را چهار رکعت خوانده نبايد نماز احتياط بخواند و همينطور در غير رکعتها گمان معتبر است هر چند بهتر است به احتياط عمل کند.

مسأله 1262 :

حکم شک و سهو و گمان در نمازهاي واجب يوميه و نمازهاي واجب ديگر غير يوميه فرق ندارد مثلاً اگر در نماز آيات شک کند که يک رکعت خوانده يا دو رکعت چون شک او در نماز دو رکعتي است نمازش باطل مي شود.