دستور نماز احتیاط (آیت الله حسین وحید خراسانی)

نماز احتياط

مسأله 1224 :

کسى که نماز احتياط بر او واجب است ، بعد از سلام نماز بايد فورا نيت نماز احتياط کند و تکبير بگويد و حمد را بخواند و به رکوع رود و دو سجده نمايد ، پس اگر يک رکعت نماز احتياط بر او واجب است ، بعد از دو سجده تشهد بخواند و سلام دهد ، و اگر دو رکعت نماز احتياط بر او واجب است ، بعد از دو سجده يک رکعت ديگر مثل رکعت اول به جا آورد ، و بعد از تشهد سلام دهد .

مسأله 1225 :

نماز احتياط سوره و قنوت ندارد ، و بايد آن را آهسته بخواند و نيت آن را به زبان نياورد ، و بنابر احتياط واجب " بسم الله " آن را هم آهسته بگويد .

مسأله 1226 :

اگر پيش از خواندن نماز احتياط بفهمد نمازى که خوانده درست بوده ، نماز احتياط مورد ندارد ، و اگر در بين نماز احتياط بفهمد ، لازم نيست آن را تمام نمايد ، و مى تواند آن را به قصد نافله دو رکعتى تمام نمايد .

مسأله 1227 :

اگر پيش از خواندن نماز احتياط بفهمد که رکعتهاى نمازش کم بوده ، چنانچه کارى که نماز را باطل مى کند انجام نداده ، بايد آنچه را از نماز نخوانده بخواند و براى سلام بى جا - بنابر احتياط واجب - دو سجده ء سهو بنمايد ، و همچنين براى هر موجب ديگرى که پيش آمده باشد ، و اگر کارى که نماز را باطل مى کند انجام داده - مثلا پشت به قبله کرده - بايد نماز را دوباره به جا آورد .

مسأله 1228 :

اگر بعد از نماز احتياط بفهمد کسرى نمازش به مقدار نماز احتياط بوده ، مثلا در شک بين دو و چهار دو رکعت نماز احتياط بخواند بعد بفهمد نماز را دو رکعت خوانده ، نمازش صحيح است .

مسأله 1229 :

اگر بعد از خواندن نماز احتياط بفهمد کسرى نماز کمتر از نماز احتياط بوده ، مثلا در شک بين دو و چهار دو رکعت نماز احتياط بخواند بعد بفهمد نماز را سه رکعت خوانده ، بايد نماز را دوباره بخواند .

مسأله 1230 :

اگر بعد از خواندن نماز احتياط بفهمد کسرى نمازش بيشتر از نماز احتياط بوده ، چنانچه بعد از نماز احتياط کارى که نماز را باطل مى کند انجام داده - مثلا پشت به قبله کرده - بايد نماز را دوباره بخواند ، و اگر کارى که نماز را باطل مى کند انجام نداده ، بنابر احتياط واجب کسرى نمازش را ضميمه نمايد و نماز را تمام کند ، و براى هر يک از سلام در اصل نماز و نماز احتياط و هر موجب ديگرى که پيش آمده باشد ، دو سجده ء سهو به جا آورد و نماز را هم اعاده نمايد .

مسأله 1231 :

اگر بين دو و سه و چهار شک کند و بعد از خواندن دو رکعت نماز احتياط ايستاده يادش بيايد که نماز را دو رکعت خوانده ، لازم نيست دو رکعت نماز احتياط نشسته را بخواند . مسأله - 1232 اگر بين سه و چهار شک کند و موقعى که دو رکعت نماز احتياط نشسته مى خواند ، قبل از رکوع اول يادش بيايد که نماز را سه رکعت خوانده ، آنچه را خوانده به حساب نياورد ، و بنابر احتياط واجب بايستد و کسرى نماز را تمام کند ، و دو سجده ء سهو براى زيادى سلام ، و دو سجده ء ديگر براى زيادى تشهد - اگر آورده باشد - به جا آورد و نماز را دوباره بخواند ، و اگر بعد از رکوع يادش بيايد نمازش باطل است .

مسأله 1233 :

اگر بين دو و سه و چهار شک کند ، و موقعى که دو رکعت نماز احتياط ايستاده را مى خواند پيش از رکوع دوم يادش بيايد که نماز را سه رکعت خوانده ، بنابر احتياط واجب بنشيند و نماز احتياط را يک رکعتى تمام کند ، و دو سجده ء سهو براى زيادى سلام و دو سجده ء ديگر براى زيادى تشهد - اگر آورده باشد - به جا آورد و نماز را اعاده نمايد .

مسأله 1234 :

اگر در بين نماز احتياط بفهمد کسرى نمازش بيشتر يا کمتر از نماز احتياط بوده ، چنانچه نتواند نماز احتياط را مطابق کسرى نمازش تمام نمايد ، مثل آن که در شک بين سه و چهار موقعى که دو رکعت نماز احتياط نشسته را مى خواند يادش بيايد که نماز را دو رکعت خوانده ، چون نمى تواند دو رکعت نشسته را به جاى دو رکعت ايستاده حساب کند ، بايد نماز احتياط نشسته را رها کند ، و بنابر احتياط واجب کسرى نمازش را تمام کند ، و دو سجده ء سهو براى زيادى سلام و دو سجده ء سهو ديگر براى زيادى تشهد - اگر آورده باشد - به جا آورد و نماز را اعاده نمايد ، در صورتى که قبل از رکوع اول يادش بيايد ، و در غير اين صورت نمازش باطل است .

مسأله 1235 :

اگر شک کند نماز احتياطى را که بر او واجب بوده به جا آورده يا نه ، چنانچه وقت نماز گذشته به شک خود اعتنا نکند ، و اگر وقت دارد ، در صورتى که بين شک و نماز زياد طول نکشيده و کارى که منافى با نماز است - مثل رو بر گرداندن از قبله - انجام نداده ، بايد نماز احتياط را بخواند ، و اگر کارى که نماز را باطل مى کند انجام داده ، يا بين نماز و شک او زياد طول کشيده ، بنابر احتياط واجب نماز را اعاده نمايد .

مسأله 1236 :

اگر در نماز احتياط به جاى يک رکعت دو رکعت بخواند يا رکنى را زياد کند ، نماز احتياط باطل مى شود ، و بايد دوباره اصل نماز را بخواند .

مسأله 1237 :

موقعى که مشغول نماز احتياط است ، اگر در يکى از کارهاى آن شک کند ، چنانچه محل آن نگذشته بايد به جا آورد ، و اگر محلش گذشته بايد به شک خود اعتنا نکند ، مثلا اگر شک کند که حمد خوانده يا نه ، چنانچه به رکوع نرفته بايد بخواند ، و اگر به رکوع رفته بايد به شک خود اعتنا نکند .

مسأله 1238 :

اگر در شماره ء رکعتهاى نماز احتياط شک کند ، چنانچه طرف بيشتر شک نماز را باطل مى کند ، بايد بنا را بر کمتر بگذارد ، و اگر طرف بيشتر شک نماز را باطل نمى کند ، بايد بنا را بر بيشتر بگذارد ، مثلا موقعى که مشغول خواندن دو رکعت نماز احتياط است ، اگر شک کند که دو رکعت خوانده يا سه رکعت ، چون طرف بيشتر شک نماز را باطل مى کند ، بايد بنا بگذارد که دو رکعت خوانده ، و اگر شک کند که يک رکعت خوانده يا دو رکعت ، چون طرف بيشتر شک نماز را باطل نمى کند ، بايد بنا بگذارد که دو رکعت خوانده است

مسأله 1239 :

اگر در نماز احتياط چيزى که رکن نيست سهوا کم يا زياد شود ، سجده ء سهو ندارد ، مگر آنچه که در مسألهء " 1241 " مى آيد .

مسأله 1240 :

اگر بعد از سلام نماز احتياط شک کند که يکى از اجزاء يا شرايط آن را به جا آورده يا نه ، به شک خود اعتنا نکند .

مسأله 1241 :

اگر در نماز احتياط ، تشهد يا يک سجده را فراموش کند و در جاى خود تدارکش ممکن نباشد ، بايد بعد از سلام نماز ، اگر تشهد را فراموش کرده ، بنابر احتياط مستحب آن را قضا نمايد ، و بايد دو سجده ء سهو به جا آورد ، و اگر سجده را فراموش کرده ، بايد آن را قضا نمايد . مسأله 1242 - اگر نماز احتياط و قضاى يک سجده يا قضاى يک تشهد يا دو سجده ء سهو بر او واجب شود ، بايد اول نماز احتياط را به جا آورد .

مسأله 1243 :

حکم گمان در نماز نسبت به رکعات مثل حکم يقين است ، مثلا اگر نداند که يک رکعت خوانده يا دو رکعت و گمان داشته باشد که دو رکعت خوانده ، بنا مى گذارد که دو رکعت است ، و اگر در نماز چهار رکعتى گمان دارد که چهار رکعت خوانده ، نبايد نماز احتياط بخواند ، و اما نسبت به افعال ، گمان حکم شک را دارد ، پس اگر گمان دارد رکوع کرده ، در صورتى که داخل سجده نشده است ، بايد آن را به جا آورد ، و اگر گمان دارد حمد را نخوانده ، چنانچه در سوره داخل شده باشد ، اعتنا به گمان ننمايد و نمازش صحيح است .

مسأله 1244 :

حکم شک و سهو و گمان در نمازهاى واجب يوميه و نمازهاى واجب ديگر فرق ندارد ، مثلا اگر در نماز آيات شک کند که يک رکعت خوانده يا دو رکعت ، چون شک او در نماز دو رکعتى است نمازش باطل مى شود ، و اگر گمان داشته باشد که دو رکعت يا يک رکعت خوانده است ، بر طبق گمان خود نماز را تمام مى نمايد .