دستور نماز احتیاط (آیت الله سید محمد حسینی شاهرودی)

نماز احتياط

مسأله 1224 :

کسى که نماز احتياط بر او واجب است، بعد از سلام نماز بايد فوراً نيت نماز احتياط کند و تکبير بگويد و حمد را بخواند و به رکوع رود و دو سجده نمايد، پس اگر يک رکعت نماز احتياط بر او واجب است، بعد از دو سجده تشهد بخواند و سلام دهد، و اگر دو رکعت نماز احتياط بر او واجب است، بعد از دو سجده، يک رکعت ديگر مثل رکعت اول بجا آورد، و بعد از تشهد سلام دهد.

مسأله 1225 :

نماز احتياط سوره و قنوت ندارد، و بايد آنرا آهسته بخوانند و نيت آنرا بزبان نياورند، و احتياط واجب آنست که بسم الله آنرا هم آهسته بگويند.

مسأله 1226 :

اگر پيش از خواندن نماز احتياط بفهمد، نمازى که خوانده درست بوده، لازم نيست نماز احتياط را بخواند. و اگر در بين نماز احتياط بفهمد، لازم نيست آنرا تمام نمايد.

مسأله 1227 :

اگر پيش از خواندن نماز احتياط بفهمد که رکعتهاى نمازش کم بوده، چنانچه کارى که نماز را باطل مى کند انجام نداده، بايد آنچه از نماز نخوانده بخواند ، و براى سلام بيجا دو سجده سهو بنمايد . و اگر کارى که نماز راباطل مى کند انجام داده مثلاً پشت به قبله کرده ، بايد نماز را دوباره بجا آورد .

مسأله 1228 :

اگر بعد از نماز احتياط بفهمد کسرى نمازش به مقدار نماز احتياط بوده، مثلاً در شک بين سه و چهار يک رکعت نماز احتياط بخواند، بعد بفهمد نماز را سه رکعت خوانده، نمازش صحيح است.

مسأله 1229 :

اگر بعد از خواندن نماز احتياط بفهمد کسرى نماز کمتر از نماز احتياط بوده، مثلاً در شک بين دو و چهار، دو رکعت نماز احتياط بخواند، بعد بفهمد نماز را سه رکعت خوانده بايد نماز را دوباره بخواند.

مسأله 1230 :

اگر بعد از خواندن نماز احتياط بفهمد کسرى نماز بيشتر از نماز احتياط بوده، مثلاً در شک بين سه و چهار يک رکعت نماز احتياط بخواند، بعد بفهمد نماز را دو رکعت خوانده، چنانچه بعد از نماز احتياط کارى که نماز را باطل مى کند انجام داده مثلاً پشت به قبله کرده، بايد نماز را دوباره بخواند، و اگر کارى که نماز را باطل مى کند انجام نداده، بايد دو رکعت کسرى نمازش را بجا آورد، و نماز را هم دوباره بخواند.

مسأله 1231 :

اگر بين دو و سه و چهار شک کند و بعد از خواندن دو رکعت نماز احتياط ايستاده، يادش بيايد که نماز را دو رکعت خوانده، لازم نيست دو رکعت نماز احتياط نشسته را بخواند.

مسأله 1232 :

اگر بين سه و چهار شک کند و موقعى که دو رکعت نماز احتياط نشسته يا يک رکعت ايستاده را مى خواند، يادش بيايد که نماز را سه رکعت خوانده بايد نماز احتياط را تمام کند، و بنابر احتياط واجب نماز را دوباره بخواند.

مسأله 1233 :

اگر بين دو و سه و چهار شک کند و موقعى که دو رکعت نماز احتياط ايستاده را مى خواند، پيش از رکوع رکعت دوّم يادش بيايد که نماز را سه رکعت خوانده، بايد بنشيند و نماز احتياط را يک رکعتى تمام کند، و بنابر احتياط واجب نماز را دوباره بخواند.

مسأله 1234 :

اگر در بين نماز احتياط بفهمد کسرى نمازش بيشتر يا کمتر از نماز احتياط بوده، چنانچه نتواند نماز احتياط را مطابق کسرى نمازش تمام کند، بايد آنرا رها کند و کسرى نماز را بجا آورد، و بنا بر احتياط واجب، نماز را دوباره بخواند، مثلاً در شک بين سه و چهار اگر موقعى که دو رکعت نماز احتياط نشسته را مى خواند يادش بيايد که نماز را دو رکعت خوانده، چون نمى تواند دو رکعت نشسته را بجاى دو رکعت ايستاده حساب کند، بايد نماز احتياط نشسته را رها کند، و دو رکعت کسرى نمازش را بخواند، و احتياطاً نماز را هم دوباره بجا آورد.

مسأله 1235 :

اگر شک کند نماز احتياطى را که بر او واجب بوده بجا آورده يا نه، چنانچه وقت نماز گذشته، به شک خود اعتنا نکند، و اگر وقت دارد، در صورتى که مشغول کار ديگرى نشده و از جاى نماز بر نخاسته و کارى هم مثل رو گرداندن از قبله که نماز را باطل مى کند انجام نداده، بايد نماز احتياط را بخواند. و اگر کارى که نماز را باطل مى کند بجا آورده، يا بين نماز و شک او زياد طول کشيده، بنابر احتياط واجب بايد اصل نماز را دوباره بخواند، و اما اگر فقط مشغول کار ديگرى شده، بنابر احتياط واجب بايد نماز احتياط را بجا آورد، و ترک احتياط به اعاده اصل نماز سزاوار نيست.

مسأله 1236 :

اگر در نماز احتياط، رکنى را زياد کند يا مثلاً بجاى يک رکعت دو رکعت بخواند، نماز احتياط باطل مى شود، بايد دوباره نماز احتياط واصل نماز را بخواند.

مسأله 1237 :

موقعى که مشغول نماز احتياط است اگر در يکى از کارهاى آن شک کند، چنانچه محل آن نگذشته، بايد بجا آورد، و اگر محلش گذشته، بايد به شک خود اعتنا نکند، مثلاً اگر شک کند که حمد خوانده يا نه، چنانچه به رکوع نرفته بايد بخواند. و اگر به رکوع رفته بايد به شک خود اعتنا نکند.

مسأله 1238 :

اگر در شماره رکعتهاى نماز احتياط شک کند، چنانچه طرف بيشتر شک نماز را باطل مى کند، بايد بنا را بر کمتر بگذارد، و اگر طرف بيشتر شک نماز را باطل نمى کند، بايد بنا را بر بيشتر بگذارد. مثلاً موقعى که مشغول خواندن دو رکعت نماز احتياط است، اگر شک کند که دو رکعت خوانده يا سه رکعت، چون طرف بيشتر شک نماز را باطل مى کند، بايد بنا بگذارد که دو رکعت خوانده و اگر شک کند که يک رکعت خوانده يا دو رکعت، چون طرف بيشتر شک نماز را باطل نمى کند، بايد بنا بگذارد که دو رکعت خوانده است، و معذلک احتياط واجب آنست که نماز احتياط با اصل نماز را اعاده نمايد.

مسأله 1239 :

اگر در نماز احتياط چيزى که رکن نيست سهواً کم يا زياد شود، احتياط واجب آنست که دو سجده سهو بجا آورد.

مسأله 1240 :

اگر بعد از سلام نماز احتياط، شک کند که يکى از اجزاء يا شرائط آنرا بجا آورده يا نه، به شک خود اعتنا نکند.

مسأله 1241 :

اگر در نماز احتياط، تشهد يا يک سجده را فراموش کند، احتياط واجب آنست که بعد از سلام نماز، آنرا قضا نمايد.

مسأله 1242 :

اگر نماز احتياط و قضاى يک سجده يا قضاى يک تشهد يا دو سجده سهو بر او واجب شود، بايد اول نماز احتياط را بجا آورد.

مسأله 1243 :

حکم گمان در عدد رکعات نماز مثل حکم يقين است مگر گمان به چيزى که سبب بطلان نماز باشد که در اين صورت حکم يقين را ندارد و اما گمان در افعال نماز اگر چه به حکم شک است على الاظهر لکن ترک احتياط سزاوار نيست.

مسأله 1244 :

حکم شک و سهو و گمان در نمازهاى واجب يوميه و نمازهاى واجب ديگر فرق ندارد، مثلاً اگر در نماز آيات شک کند که يک رکعت خوانده يا دو رکعت، چون شک او در نماز دو رکعتى است، نمازش باطل مى شود.