دستور نماز احتیاط (آیت الله میرزا جواد تبریزی (ره))

مسأله 1224 :

کسى که نماز احتياط بر او واجب است , بعد از سلام نماز بايد فورا نيت نماز احتياط کـنـد و تـکـبير بگويد و حمد را بخواند و به رکوع رود و دو سجده نمايد, پس اگر يک رکعت نماز احتياط بر او واجب است , بعد از دو سجده تشهد بخواند و سلام دهد, و اگر دو رکعت نمازاحتياط بـر او واجـب اسـت بعد از دو سجده يک رکعت ديگر مثل رکعت اول بجا آورد و بعد از تشهد سلام دهد.

مسأله 1225 :

نماز احتياط سوره و قنوت ندارد و بايد آن را آهسته بخوانند و نيت آن را به زبان نياورند, و احتياط واجب آن است که (( بسم اللّه )) آن را هم آهسته بگويند.

مسأله 1226 :

اگر پيش از خواندن نماز احتياط بفهمد نمازى که خوانده درست بوده , لازم نيست نماز احتياط را بخواند, و اگر در بين نمازاحتياط بفهمد لازم نيست آن را تمام نمايد.

مسأله 1227 :

اگر پيش از خواندن نماز احتياط بفهمد که رکعتهاى نمازش کم بوده , چنانچه کـارى که نماز را باطل مى کند انجام نداده , بايدآنچه را از نماز نخوانده بخواند و براى سلام بى جا دو سـجـده سـهـو بـنـمـايـد, و اگر کارى که نماز را باطل مى کند انجام داده مثلا پشت به قبله کرده ,بايد نماز را دوباره بجا آورد.

مسأله 1228 :

اگر بعد از نماز احتياط بفهمد کسرى نمازش به مقدار نماز احتياط بوده , مثلا در شک بين سه و چهار يک رکعت نماز احتياطبخواند, بعد بفهمد نماز را سه رکعت خوانده , نمازش صحيح است .

مسأله 1229 :

اگر بعد از خواندن نماز احتياط بفهمد کسرى نماز کمتر از نماز احتياط بوده , مثلا در شـک بين دو و چهار, دو رکعت نمازاحتياط بخواند, بعد بفهمد نماز را سه رکعت خوانده , بايد نماز را دوباره بخواند.

مسأله 1230 :

اگر بعد از خواندن نماز احتياط بفهمد کسرى نمازش بيشتر از نماز احتياط بوده , مـثلا در شک بين سه و چهار يک رکعت نمازاحتياط بخواند, بعد بفهمد نماز را دو رکعت خوانده , چنانچه بعد از نماز احتياط کارى که نماز را باطل مى کند انجام داده , مثلا پشت به قبله کرده بايد نماز را دوباره بخواند, و اگر کارى که نماز را باطل مى کند انجام نداده , نماز احتياطش محسوب اسـت و يک رکعت کسرى نمازش را بجا آوردو نمازش صحيح است , و براى زيادى هر يک از سلام در اصل نماز و نماز احتياط دو سجده سهو بجا آورد.

مسأله 1231 :

اگر بين دو وسه وچهار شک کند وبعد از خواندن دو رکعت نماز احتياط ايستاده , يادش بيايد که نماز را دو رکعت خوانده , لازم نيست دو رکعت نماز احتياط نشسته را بخواند.

مسأله 1232 :

اگـر بـين سه و چهار شک کند و موقعى که يک رکعت نماز احتياط ايستاده را مـى خـواند يادش بيايد که نماز را سه رکعت خوانده , بايد نماز احتياط را تمام کند ونمازش صحيح اسـت و بـراى سـلام زيادى سجده سهو مى نمايد, و اگر موقعى که دو رکعت نماز احتياطنشسته مـى خـواند يادش بيايد, پس اگر قبل از رکوع اول يادش بيايد, بايستد و نماز را مطابق کسرى که دارد تمام نمايد, و اگر بعد از رکوع يادش بيايد نمازش باطل است .

مسأله 1233 :

اگر بين دو و سه و چهار شک کند, و موقعى که دو رکعت نماز احتياط ايستاده را مى خواند, پيش از رکوع دوم يادش بيايد که نماز را سه رکعت خوانده , بايد بنشيند و نماز احتياط را يک رکعتى تمام کند, و بهتر آن است که نماز را دوباره بخواند.

مسأله 1234 :

اگر در بين نماز احتياط بفهمد کسرى نمازش بيشتر يا کمتر از نماز احتياط بوده , چنانچه نتواند نماز احتياط را مطابق کسرى نمازش تمام کند, بايد آن را رها کند, و در اين صورت اگـر ممکن باشد کسرى نماز را بجا آورد و اگر ممکن نباشد, نماز را دوباره بخواند, مثلا درشک بـين سه و چهار اگر موقعى که دو رکعت نماز احتياط نشسته را مى خواند يادش بيايد که نماز را دو رکـعـت خـوانده چون نمى تواند دو رکعت نشسته را بجاى دو رکعت ايستاده حساب کند, بايد نماز احتياط نشسته را رها کند, پس اگر قبل از رکوع اول نماز احتياط يادش آمده بود بايدکسرى نمازش را بخواند, و اگر بعد از آن بوده بايد نماز را دوباره بجا آورد.

مسأله 1235 :

اگر شک کند نماز احتياطى را که بر او واجب بوده بجا آورده يا نه , چنانچه وقت نـماز گذشته به شک خود اعتنا نکند, و اگروقت دارد, در صورتى که بين شک و نماز زياد طول نـکـشـيـده و کـارى هـم مـثـل رو گـردانـدن از قبله که نماز را باطل مى کند انجام نداده , بايد نـمازاحتياط را بخواند, و اگر کارى که نماز را باطل مى کند بجا آورده , يا بين نماز و شک او زياد طول کشيده , اعتنا به شک ننمايد.

مسأله 1236 :

اگر در نماز احتياط, رکنى را زياد کند, يا مثلا بجاى يک رکعت دو رکعت بخواند, نماز احتياط باطل مى شود, و بايد دوباره اصل نماز را بخواند.

مسأله 1237 :

موقعى که مشغول نماز احتياط است اگر در يکى از کارهاى آن شک کند, چنانچه محل آن نگذشته بايد بجا آورد, و اگر محلش گذشته بايد به شک خود اعتنا نکند, مثلا اگر شک کـنـد کـه حـمـد خـوانـده يـا نه , چنانچه به رکوع نرفته بايد بخواند, و اگر به رکوع رفته بايد به شک خود اعتنا نکند.

مسأله 1238 :

اگر در شماره رکعتهاى نماز احتياط شک کند, چنانچه طرف بيشتر شک نماز را باطل مى کند, بايد بنا را بر کمتر بگذارد, و اگرطرف بيشتر شک نماز را باطل نمى کند, بايد بنا را بـر بـيشتر بگذارد, مثلا موقعى که مشغول خواندن دو رکعت نماز احتياط است , اگر شک کندکه دو رکعت خوانده يا سه رکعت , چون طرف بيشتر شک نماز را باطل مى کند, بايد بنا بگذارد که دو رکـعت خوانده , و اگر شک کند که يک رکعت خوانده يا دو رکعت , چون طرف بيشتر شک نماز را باطل نمى کند, بايد بنا بگذارد که دو رکعت خوانده است .

مسأله 1239 :

اگر در نماز احتياط چيزى که رکن نيست سهوا کم يا زياد شود, سجده سهو ندارد.

مسأله 1240 :

اگر بعد از سلام نماز احتياط شک کند که يکى از اجزاء يا شرائط آن را بجا آورده يا نه , به شک خود اعتنا نکند.

مسأله 1241 :

اگر در نماز احتياط, تشهد يا يک سجده را فراموش کند, و در جاى خود تدارکش ممکن نباشد, احتياط واجب آن است که بعد از سلام نماز, آن را قضا نمايد.

مسأله 1242 :

اگـر نماز احتياط و قضاى يک سجده يا قضاى يک تشهد يا دو سجده سهو بر او واجب شود, بايد اول نماز احتياط رابجا آورد.

مسأله 1243 :

حکم گمان در نماز نسبت به رکعات مثل حکم يقين است , مثلا اگر نداند که يک رکـعت خوانده يا دو رکعت وگمان داشته باشدکه دو رکعت خوانده , بنا مى گذارد که دو رکعت اسـت , و اگر در نماز چهار رکعتى گمان دارد که چهار رکعت خوانده , نبايد نماز احتياط بخواند.

وامـا نـسبت به افعال , گمان حکم شک را دارد, پس اگر گمان دارد رکوع کرده , در صورتى که داخل سجده نشده است بايد آن را بجا آورد, و اگرگمان دارد حمد را نخوانده , چنانچه در سوره داخل شده باشد اعتنا به گمان ننمايد و نمازش صحيح است .

مسأله 1244 :

حکم شک و سهو و گمان در نمازهاى واجب يوميه و نمازهاى واجب ديگر فرق ندارد, مثلا اگر در نماز آيات شک کند که يک رکعت خوانده يا دو رکعت , چون شک او در نماز دو رکعتى است , نمازش باطل مى شود, و اگر گمان داشته باشد که دو رکعت يا يک رکعت است ,بر طبق گمان خود نماز را تمام مى نمايد.