شرايط امر به معروف و نهى از منکر
سوال 1 :
شرايط وجوب امر به معروف و نهى از منکر را بيان فرمائيد ؟
جواب :
الف - آمر به معروف و ناهى از منکر معروفات و منکرات را بشناسد .
ب - احتمال تأثير آنها را بدهد .
جواب :
گناهکار اصرار بر گناه را داشته باشد .
د - امر بمعروف يا نهى از منکر موجب مفسده‌اى براى آمر يا ناهى نباشد .
سوال 2 :
با فرض علم به ضرر، آيا تنها وجوب امر به معروف و نهى از منکر برداشته مى‌شود يا جواز آن هم برداشته مى‌شود، زيرا ممکن است کسى خود راضى به تحمّل ضرر و ناراحتى باشد براى امر به معروف و نهى از منکر ؟
جواب :
موارد مختلف است و در بعضى از موارد، جواز هم برداشته مى‌شود .
صله رحم و قطع رحم
سوال 1 :
بعضى از بستگان ما اهل تقوا نيستند و نماز نمى‌خوانند آيا قطع رابطه با آنان جايز است ؟
جواب :
به قصد امر به معروف و نهى از منکر با آنها رفت و آمد کنيد .
سوال 2 :
آيا رفت و آمد و استفاده از اموال کسانى که از روى ندانستن مسئله و يا عمداً وجوهات شرعيّه خود را نمى‌دهند جايز است ؟
جواب :
قطع مراوده نمودن صلاح نيست، ولى شايسته است از حاکم شرع کسب اجازه گردد .
سوال 3 :
رفت و آمد در منازل اشخاصى که نماز و روزه را بجا نمى‌آورند، چه صورت دارد ؟
جواب :
خوب است به قصد راهنمائى و ارشاد برود تا خدا راضى باشد .
سوال 4 :
صله رحم با خويشاوندانى که کافر يا منافق يا بى اعتنا به مبانى دين باشند، چه صورت دارد ؟
جواب :
در صورتى که ارتباط تأثير مثبتى داشته باشد، صله رحم را قطع نکند .
وجوب امر به معروف و نهى از منکر
سوال 1 :
آيا ارشاد جاهل واجب است يا خير و اين مسئله اتّفاقى است يا اختلافى ؟
جواب :
در احکام کليّه فقهيّه که مورد نياز مردم است در صورتى که زمينه مساعد باشد، واجب است و اختلافى در وجوب اين قسم نيست .
سوال 2 :
وظيفه شوهرى که همسرش واجبات دينى را بجا نمى‌آورد چيست ؟
جواب :
بايد شوهر را امر به معروف و نهى از منکر کند و نمى‌تواند او را وادار به نماز کند .
سوال 3 :
بنظر حضرتعالى آيا ارشاد جاهل به حکم شرعى واجب است يا خير ؟ در صورت وجوب غالب مردم مسائل شرعى را نمى‌دانند آيا بر ما واجب است برويم در آن مناطق مسائل را مطرح کنيم و اگر نرفتيم آيا مرتکب فعل حرام شده‌ايم ؟
جواب :
اگر شرايط براى انسان فراهم باشد و مانعى در کار نباشد ارشاد جاهل در مسائل ضروريّه واجب، لکن عمده احراز مطالب فوق است لذا چه بسيار افرادى هستند که بر آنان وجوب نيست، زيرا شرايط موجود نمى‌باشد يا موانع مفقود نيست .
سوال 4 :
آيا امر بمعروف و نهى از منکر واجب عينى است يا کفائى ؟
جواب :
در بعضى از موارد واجب عينى است و در بعضى از موارد واجب کفائى است .
سوال 5 :
هنگام شکّ در وجوب امر به معروف و نهى از منکر چه بايد کرد ؟
جواب :
واجب نيست .
مراتب امر به معروف و نهى از منکر
سوال 1 :
مراتب امر به معروف و نهى از منکر را توضيح فرمائيد ؟
جواب :
الف - شخص آمر عملى را انجام دهد که گناهکار بفهمد که کار او نزد آمر زشت است .
ب - امر و نهى با زبان .
جواب :
انکار با دست مثلاً بين گناهکار و آلات گناه فاصله بياندازد .
سوال 2 :
اگر امر به معروف و نهى از منکر مستلزم ضرب و شتم باشد، آيا بدون اجازه حاکم شرع مى‌توان اقدام کرد ؟
جواب :
اگر موردى پيش بيايد که مستلزم ضرب و شتم باشد، لازم است که از حاکم شرع اجازه بگيرد .
سوال 3 :
آيا ندادن جواب سلام کسى که منکر را انجام مى‌دهد جهت توبيخ او جايز است ؟
جواب :
جواب سلام واجب است و بايد گفته شود، بلکه بايد از راه ديگر براى امر به معروف و نهى از منکر وارد شد .
سوال 4 :
اگر شخص بى نماز، خانه انسان بيايد آيا جايز است آب و غذا جلو او بگذاريم ؟
جواب :
اشکال ندارد گرچه از نظر اخبار انجام اين کار مذموم است ولى اگر احتمال داده مى‌شود که در صورت انجام اين کار شخص هدايت خواهد شد، اشکال ندارد