رکوع و سجود
سوال 129 :
- اگر انجام شرايط رکوع و سجود به علّت باد شديد به طور صحيح مقدور نباشد، تکليف چيست؟
جواب:
- به هر نحو ميسور است عمل کند.
استفتاءات، ج1، ص: 163
سوال 130 :
- اين حقير نمى‌توانم براى سجده مهر را روى زمين گذاشته و سجده کنم (به علت خشک شدگى مفصل‌ها و درد موجود در آنها) و مهر را بر روى ميزى مى‌گذارم و به اندازه رکوع خم شده و سجده مى‌کنم و اگر در جائى باشم که ميز نباشد مهر را با دست به پيشانى‌ام گذاشته و سجده مى‌کنم بنا بر اين هنگام سجده پيشانى‌ام را بر روى مهرى که روى ميزى قرار دارد مى‌گذارم و دو کف دستهايم نيز روى ميز قرار مى‌گيرد ولى دو سر زانوها و دو انگشت بزرگ پاهايم روى زمين قرار نمى‌گيرد آيا سجده کردن من به اين ترتيب صحيح است يا نه، در صورت منفى بودن جواب بفرمائيد که چه بايد بکنم؟
جواب:
- اگر به جز نحو مزبور نمى‌توانيد سجده کنيد اشکال ندارد.
سوال 131 :
- گفته مى‌شود که در سجده، بايد اوّل دستها را به زمين گذاشت؛ آيا اگر اوّل زانوها را به زمين بگذاريم، نماز باطل مى‌شود؟
جواب:
- اشکال ندارد.
سوال 132 :
- اگر در سجده يا رکوع که دو ذکر را مى‌توان گفت هر دو ذکر را بگويد و يکى از آن دو را غلط بخواند نمازش صحيح است يا خير؟
جواب:
- در فرض مرقوم نماز صحيح است.
سوال 133 :
- آيا در رکوع و يا سجود مى‌توانيم بعد از ذکر مخصوص سجود يا رکوع، ذکر ديگرى مانند: "سبحان ربّ الشّهداء" يا "الهى العفو" و ... بگوييم؟
جواب:
- اشکال ندارد.
سوال 134 :
- درباره سجده فرموده‌ايد اگر ما يصح السجود عليه نباشد "سجد على ثوبه" مراد از اين لفظ دامن و آستين مصلى است يا فرش و قالى را هم
استفتاءات ج1 171 س 163 ..... ص : 170
استفتاءات، ج1، ص: 164
شامل مى‌شود؟ و در صورت عدم شمول اگر دامن و آستين را ترک کرده و بر فرش سجده کرد آيا نمازش باطل مى‌شود؟ و اگر باطل شد آيا در صورت عدم علم به مسأله قضاء واجب است؟
جواب:
- شامل غير ثوب نمى‌شود و در صورت تخلّف اگر مقصر بوده قضا کند على الأحوط.
سوال 135 :
- اهل سنّت در نماز مهر نمى‌گذارند و محل سجده‌شان روى موکت است؛ آيا براى وحدت با آنان ما هم مى‌توانيم (وقتى همراه آنان نماز مى‌خوانيم) بر روى موکت سجده کنيم؟
جواب:
- مجرد وحدت موجب جواز سجده بر غير ما يصح السجود عليه نمى‌شود.
سوال 136 :
- اگر هنگام سجود، کودکى مهرمان را برداشت، مى‌گويند که سجده بر لباس را در اين هنگام جايز مى‌دانيد؛ حالا اگر جنس لباسهايمان از نفت (پلاستيک) باشد، سجده بر لباس بهتر است يا پشت دست؟
جواب:
- سجده بر خوردنى و پوشيدنى صحيح نيست و لو اينکه پوشيدنى از جنس نفت باشد و خوردنى از نباتات.
سوال 137 :
- آيا سجده کردن بر پشت دست در موقع نبودن مهر، درست است يا نه؟
جواب:
- اگر سجده بر چيزهائى که مقدم بر پشت دست است ممکن نباشد، نوبت به پشت دست مى‌رسد.
استفتاءات، ج1، ص: 165
سوال 138 :
- نماز خواندن بر مهر شکسته صحيح مى‌باشد يا نه؟
جواب:
- اشکال ندارد.
سوال 139 :
- ما گروهى از رزمندگان مستقر در شرق بصره (خاک عراق) با خاک عراق مهر نماز درست کرده و در منطقه عملياتى استفاده مى‌کنيم آيا از اين مهرها که از خاک عراق تهيه شده است در پشت جبهه و کلا در خاک ايران و يا در شهرهاى دور دست مى‌توان جهت نماز استفاده کرد يا خير لازم به توضيح است که آن مهرها از خاکهاى بيابانهاى عراق که ظاهرا بدون استفاده بوده تهيه شده است.
جواب:
- اشکال ندارد ولى عنوان تبرک و تربت ندارد.
سوال 140 :
- مهرى ساخته‌ام که جعبه آن از پلاستيک مى‌باشد با هر بار فشار روى مهر شماره عوض مى‌شود که نشان دهنده شماره رکعت نماز است و ساختن اين وسيله به خاطر جلوگيرى از شک در نماز است و مهر در حال سجده محلش ثابت است. خواهشمند است نظريه خود را در استفاده از اين وسيله براى نماز بيان فرمائيد.
جواب:
- اگر موجب اطمينان باشد اعتماد بر آن اشکال ندارد.
سوال 141 :
- شک در سجده بين 1 بار يا 2 بار چگونه است؟
جواب:
- اگر شک در محل است و داخل در عمل بعدى نشده بايد به شک اعتناء کند.
سوال 142 :
- اگر انسان در عدد سجده‌ها زياد شک مى‌کند حتى در جماعت،
استفتاءات، ج1، ص: 166
آيا بايد به شک خود اعتنا کند يا نکند؟
جواب:
- اعتنا به شک خود نکند.
سوال 143 :
- اگر انسان بعد از سر برداشتن از سجده شک کند که سجده اوّل بوده يا دوّم، در اين حالت چه بايد بکند؟
جواب:
- بنا را بر سجده اول بگذارد و سجده دوم بجا آورد.
سوال 144 :
- اگر انسان در تعداد سجده‌ها شک کند که يک سجده بجا آورده يا دو يا سه سجده؛ حکمش چيست؟
جواب:
- اگر محلّ آن باقى است بنا بر يک بگذارد و اگر محلّ آن گذشته اعتنا نکند.
سوال 145 :
- اگر در بين نماز و يا بعد از نماز يادمان آمد که در رکعتى، سه سجده کرده‌ايم، چه حکمى دارد؟
جواب:
- زيادى سجده اگر از روى سهو و فراموشى بوده در فرض مرقوم نماز صحيح است و چيزى بر او نيست اگر چه بهتر است دو سجده سهو براى زيادى سجده بجا آورد.