احکام نماز جماعت (آیت الله محمد تقی بهجت (ره))

احکام جماعت

مسأله 1486 :

موقعي که مأموم نيّت مي کند، بايد امام را معيّن کند ولي دانستن اسم او لازم نيست، مثلاً اگر نيّت کند اقتدا مي کنم به امام حاضر نمازش صحيح است.

مسأله 1487 :

مأموم بايد غير از حمد و سوره همه چيز نماز را خودش بخواند، ولي اگر رکعت اوّل يا دوّم او رکعت سوّم يا چهارم امام باشد، بايد حمد و سوره را بخواند.

مسأله 1488 :

اگر مأموم در رکعت اوّل و دوّم نماز صبح و مغرب و عشا صداي حمد و سوره امام را بشنود، اگرچه کلمات را تشخيص ندهد، نبايد حمد و سوره را بخواند و اگر صداي امام را نشنود، مستحبّ است حمد و سوره را بخواند ولي بايد آهسته بخواند و چنانچه سهواً بلند بخواند اشکال ندارد.

مسأله 1489 :

اگر مأموم بعضي از کلمات حمد و سوره امام را بشنود، احتياط واجب آن است که حمد و سوره را نخواند.

مسأله 1490 :

اگر مأموم سهواً حمد و سوره بخواند، يا خيال کند صدائي را که مي شنود صداي امام نيست و حمد و سوره بخواند و بعد بفهمد صداي امام بوده، نمازش صحيح است.

مسأله 1491 :

اگر شک کند که صداي امام را مي شنود يا نه، يا صدائي بشنود و نداند صداي امام است يا صداي کس ديگر، مي تواند حمد و سوره را به قصد قربت مطلقه بخواند.

مسأله 1492 :

احتياط واجب آن است که مأموم در رکعت اوّل و دوّم نماز ظهر و

[242]

عصر حمد و سوره نخواند و مستحب است به جاي آن ذکر بگويد.

مسأله 1493 :

مأموم نبايد تکبيرة الاحرام را پيش از امام بگويد بلکه احتياط واجب آن است که تا تکبير امام تمام نشده تکبير نگويد.

مسأله 1494 :

اگر مأموم سلام امام را بشنود، يا بداند چه وقت سلام مي گويد، نبايد پيش از امام سلام بگويد و چنانچه عمداً پيش از امام سلام دهد اشکال دارد.(1)ولي اگر نيت فرادي کند يا سهواً پيش از امام سلام دهد، نمازش صحيح است و لازم نيست دوباره سلام دهد.

مسأله 1495 :

اگر مأموم غير از تکبيرة الاحرام و سلام چيزهاي ديگر نماز را پيش از امام بگويد اشکال ندارد، ولي اگر آنها را بشنود يا بداند امام چه وقت مي گويد، احتياط مستحب آن است که پيش از امام نگويد.

مسأله 1496 :

مأموم بايد غير از آنچه در نماز خوانده مي شود، کارهاي ديگر آن مانند رکوع و سجود را با امام يا کمي بعد از امام بجا آورد. و اگر عمداً پيش از امام يا مدّتي بعد از امام انجام دهد معصيت کرده و احتياط واجب آن است که نماز را تمام کند و دوباره بخواند.

مسأله 1497 :

اگر سهواً پيش از امام سر از رکوع بردارد چنانچه امام در رکوع باشد بايد به رکوع برگردد و با امام سر بردارد و در اين صورت زيادشدن رکوع که رکن است نماز را باطل نمي کند ولي اگر به رکوع برگردد و پيش از آنکه به رکوع برسد امام سر بردارد نمازش باطل است.

مسأله 1498 :

اگر اشتباهاً سر بردارد و ببيند امام در سجده است بايد به سجده برگردد و چنانچه در هر دو سجده اين اتّفاق بيفتد براي زيادشدن دو سجده که رکن است نماز باطل نمي شود.

مسأله 1499 :

کسي که اشتباهاً پيش از امام سر از سجده برداشته هرگاه به سجده برگردد و هنوز به سجده نرسيده امام سر بردارد نمازش صحيح است ولي اگر در هردو سجده از يک رکعت اين اتّفاق بيفتد نمازش باطل مي شود.

ـ يعني بنابر احتياط واجب به اين نماز اکتفا نکند و نماز را اعاده کند.

[243]

مسأله 1500 :

اگر اشتباهاً سر از رکوع يا سجده بردارد و سهواً يا به خيال اينکه به امام نمي رسد به رکوع يا سجده نرود، نمازش صحيح است.

مسأله 1501 :

اگر سر از سجده بردارد و ببيند امام در سجده است چنانچه به خيال اينکه سجده اوّل امام است به قصد اين که با امام سجده کند به سجده رود و بفهمد سجده دوّم امام بوده سجده دوّم او حساب مي شود، و اگر به خيال اين که سجده دوّم امام است به سجده رود و بعد از سر برداشتن از سجده بفهمد سجده اوّل امام بوده متابعت از امام جماعت به حساب مي آيد و بايد بار ديگر با امام به سجده رود و در هر دو صورت احتياط واجب آن است که نما را به جماعت تمام کند و دوباره بخواند.

مسأله 1502 :

اگر سهواً پيش از امام به رکوع رود و طوري باشد که اگر سر بردارد به مقداري از قرائت امام مي رسد چنانچه سر بردارد و با امام به رکوع رود نمازش صحيح است و اگر عمداً برنگردد بنابر احتياط واجب نمازش باطل است و در هردو رکوع بايد ذکر را بگويد ليکن احتياط واجب آن است که در رکوع اوّل يک ذکر صغير بيشتر نگويد.

مسأله 1503 :

اگر سهواً پيش از امام به رکوع رود و طوري باشد که اگر برگردد به چيزي از قرائت امام نمي رسد، در صورتي که صبر کند تا امام به او برسد نمازش صحيح است.

مسأله 1504 :

اگر سهواً پيش از امام به سجده رود، در صورتي که صبر کند تا امام به او برسد نمازش صحيح است.

مسأله 1505 :

اگر امام در رکعتي که قنوت ندارد اشتباهاً قنوت بخواند، يا در رکعتي که تشهد ندارد اشتباهاً مشغول خواندن تشهد شود مأموم نبايد قنوت و تشهد را بخواند ولي نمي تواند پيش از امام به رکوع رود، يا پيش از ايستادن امام بايستد بلکه بايد با علامت و اشاره اي به او حالي کند و اگر نشد صبر کند تا امام تشهّد يا قنوت را تمام کند و بقيّه نماز را با او بخواند.

[244]