ضمان طبيب
سوال 1366 :
لطفاً به دو سوال زير پاسخ دهيد:
1ـ پزشکى به علّت فقر مالى مريض، که قادر بر پرداخت هزينه عمل جرّاحى نيست، از معالجه و جرّاحى بيمار اورژانسى اجتناب نموده، و در نتيجه يا بيمار فوت مى کند، يا عمل جرّاحى در روزهاى ديگر به اندازه آن روز نمى تواند مفيد باشد، آيا پزشک ضامن است؟
2ـ اغلب بيمارستانها اوّل پول دريافت مى کنند، سپس مريض را به پزشک ارجاع مى دهند. در صورتى که تأخير در اين امر منجر به مرگ يا عوارض ديگر شود، آيا اين کار غير شرعى نيست؟
جواب :
در فرض سوال پزشک ضامن خون نيست; ولى گناه بزرگى مرتکب شده و قابل تعقيب است.
سوال 1367 :
بعضى جرّاحان در حين عمل دچار اشتباهاتى مى شوند، که موجب فوت يا نقص عضو مى گردد. آيا ديه اى بر آنها واجب مى شود؟ در صورتى که دکتر تضمين نکرده باشد، و احتمال فوت يا نقص عضو بدهد، چه حکمى دارد؟
جواب :
موارد خطاى دکترها ديه دارد. بهترين راه آن است که در اين گونه موارد قبلا از بيمار يا اولياى او (در صورتى که حال بيمار مساعد نباشد،) برائت و رضايت بگيرند، يا اين که اطبّا يا بيماران در برابر اين گونه مسائل بيمه شوند.
سوال 1368 :
ضمان نقص عضو، يا فوت بيمار به دليل نبود وسائل، يا نبود خون در بيمارستان بر عهده کيست؟
جواب :
چنانچه امکان تهيّه وجود داشته و اقدام نکرده اند، مسؤولين آن بخش و مسؤولين بيمارستان در برابر اين حوادث مسؤول خواهند بود.
سوال 1369 :
گاه غرور پزشک، يا اطمينان وى به موفقيّت در کارش، باعث فراهم نکردن وسائل و شرايط کافى براى انجام عمل جرّاحى است. اگر اين موضوع به مرگ يا ضرر و زيان بيمار منجر شود، آيا پزشک ضامن است؟
جواب :
در صورتى که پزشک سهل انگارى نکرده باشد، و برائت از بيمار يا اولياى او بگيرد مسؤول نيست.
سوال 1370 :
کمى بى دقّتى در اتاق عمل از طرف کارکنان، يا پزشکان، باعث خفگى بيمار، کم شدن شديد خون، پايين افتادن فشار خون، و احتمالا مرگ بيمار مى شود. آيا «دقّت کردن» در اين امور براى چنين افرادى واجب است؟
جواب :
سهل انگارى در اين امور مسؤوليّت شديد دارد.
سوال 1371 :
عدم استريل وسايل آندوسکوپى باعث انتقال بيمارى به ديگر بيماران مى شود. اگر چنين اتّفاقى بيفتد چه کسى ضامن است؟
جواب :
کسى که مباشر اين کار بوده ضامن است.
سوال 1372 :
ممکن است بيمار قلبى به هنگام تست ورزش دچار ايست قلبى منجر به فوت شود. در اين حالت چه کسى ضامن است؟
جواب :
در صورتى که اين مسأله به مريض تفهيم شود که چنين خطرى ممکن است در پيش باشد، و مريض راضى شود، يا وقوع چنين مطلبى بسيار نادر باشد، طبيب ضامن نيست.
سوال 1373 :
برخى از ابزار دندان پزشکى بدون استريل يا ضدّ عفونى، به صورت مشترک براى بيماران متعدّد مورد استفاده قرار مى گيرد، و ممکن است بيماريها از اين طريق منتقل گردد. آيا چنين کارى جايز، و در صورت انتقال بيمارى پزشک گنهکار و ضامن است؟
جواب :
در صورتى که احتمال انتقال، احتمال قابل ملاحظه اى باشد، اين کار جايز نيست. و ضامن بودن پزشک بعيد به نظر نمى رسد.
سوال 1374 :
عدم رعايت بهداشت توسّط پزشک يا پرستار در هر بخش، ممکن است موجب ضرر و زيان به بيمار شود. آيا چنين کارى ضمان آور است؟
جواب :
در صورتى که از حدّ معمول و متعارف پزشکى کمتر رعايت کنند، و بيم انتقال بيمارى برود، موجب ضمان است.
سوال 1375 :
اگر پزشک يا معاون پزشک، هنگام معالجه بيمار، لطمه يا ضربه اى بر عضو ديگر او وارد کند. از باب مثال، جهت احياى قلب، دنده هاى بيمار در حال ماساژ بشکند. يا جهت تحريک به عکس العمل، سيلى به صورت او بزند، و پرده گوشش پاره شود. آيا پزشک ضامن است؟
جواب :
در صورتى که اين کار براى معالجه اجتناب ناپذير باشد، و از مريض يا اولياى او اجازه گرفته باشد، ضامن نيست. در غير اين صورت ضامن است.