فروش اعتبار
سوال 534 :
اگر کسى با تلاش و کوشش و عرضه کالاى خوب بتواند شهرت و اعتبارى کسب کند، و پس از کسب اعتبار اجناس خود را به سهولت به فروش برساند. آيا مى تواند اين اعتبار را به ديگرى بفروشد؟ پاسخ مسأله را در دو فرض ذيل بفرماييد:
الف) قسمتى از سرمايه خود را به ديگرى واگذار کند، منتها به خاطر اعتبارش در خارج به بيش از قيمت متعارف بفروشد.
ب) فقط اعتبار خود را بفروشد، يعنى به ديگرى اجازه دهد که کالاى خود را با اسم و عنوان فروشنده بفروشد، و به خاطر اين اجازه مبلغى از وى دريافت کند.
جواب الف و ب: هر دو صورت جايز است.
سوال 535 :
فردى مغازه اى دارد که در آمد قابل توجّهى ندارد، لذا مغازه را به ديگرى اجاره مى دهد. مستأجر با تلاش و کوشش و صرف هزينه و احياناً تغيير کسب، به مغازه رونق داده، و اعتبارى براى مغازه تحصيل مى نمايد. آيا مستأجر مى تواند پس از اتمام مدّت اجاره، ثمره کار و تلاش خود را به رايگان به موجر ندهد، و با توجّه به رونق حاصله، از صاحب مغازه مبلغى تقاضا کند؟
جواب :
اگر از اوّل در عقد اجاره چنين شرطى کرده باشند جايز است; در غير اين صورت جايز نيست.
سوال 536 :
آيا حقّ کسب و پيشه که اين روزها مطرح است، و دادگاهها مالکين را ملزم به پرداخت وجهى تحت اين عنوان به مستأجرين مى کنند، مشروعيّت دارد؟
جواب :
دليلى بر مشروعيّت آن نداريم; هر چند بهتر آن است که طرفين با هم مصالحه کنند.