سرقفلى
سوال 43 :
آيا سرقفلى، جزء مؤونه حساب مى‌شود يا جزء سرمايه؟ در صورت افزايش ارزش سرقفلى، حکم آن چيست؟
جواب :
نوعى از سرقفلى که غالبا در بازار رايج است و ماليت آن محفوظ است (به طورى که اگر صاحب سرقفلى، عين مورد اجاره را به مستأجر جديد منتقل کند، به اندازه ارزش سرقفلى از او پول مى‌گيرد)، سرمايه محسوب مى‌شود و سرمايه کسب دو نوع حکم دارد: 1ـ مى‌خواهد به وسيله سرمايه فراهم شده، کسب درآمد و منفعت کند و با آن به اندازه مؤونه زندگى و يا کمتر از آن به دست مى‌آورد که اين گونه سرمايه خودش جزء مؤونه محسوب مى‌شود و خمس ندارد؛ 2ـ مى‌خواهد با سرمايه فراهم آمده، کسب درآمد و تحصيل منفعت کند و بيش از مؤونه زندگى را با آن به دست مى‌آورد که بايد به نسبت زيادى، خمس سرمايه را در سر سال خمسى بپردازد و پس از دادن خمس در سر سال اول، چنانچه سرمايه افزايش قيمت واقعى پيدا کند، تا آن را نفروخته، دادن خمس افزايش قيمت لازم نيست.
سوال 44 :
کسى که سرقفلى مغازه‌اى را براى کسب و کار به مبلغ يک ميليون تومان خريده و در سر سال، خمس سرقفلى را هم پرداخته است، اگر بعد از چند سال، سرقفلى مغازه را به ده ميليون تومان بفروشد، آيا بايد خمس مازاد (نه ميليون تومان) را بپردازد؟
جواب :
اگر ترقى قيمت، واقعى باشد، نه بر اثر تورم و کاهش ارزش پول، چنانچه پول حاصل از فروش سرقفلى را در مؤونه سال مصرف نکند، بايد خمس ترقى قيمت را بپردازد.
(371)