احکام زکات فطره
سوال 1 :
آيا زکات فطره سربازهايى که در پادگانها از جيره دولتى استفاده مى‌کنند بر عهده خود آنها است يا دولت، و آيا سربازان عائله دولت حساب مى‌شوند يا خير ؟
جواب :
گرچه بنظر ما بعيد نيست که سرباز عائله دولت حساب شود و فطريه بر عهده آنها باشد، ولى اگر خودش هم بدهد بهتر است .
سوال 2 :
اگر در شب عيد فطر به فقيرى افطارى داده شود، البتّه در مسجد نه خانه آيا فطريه او بر عهده افطارى دهنده است ؟
جواب :
چون نان خور محسوب مى‌شود، فطريه به عهده افطارى دهنده است بشرط آن که قبل از غروب آفتاب آمده باشد .
سوال 3 :
حکم فطريه زندانيان به چه شکل است ؟
جواب :
فطره به عهده دولت است، گرچه خود آنها بدهند شايسته است .
سوال 4 :
کسى که زکات فطره را به مدّت پنجاه سال از دو جنس داده بعد حکم را متوجّه شده، وظيفه او چيست ؟
جواب :
در صورتى که از يک سر چنين کارى کرده، بايد تماماً را دوباره بدهد .
سوال 5 :
مراد شما از محلّ که مى‌فرمائيد اگر در محلّ خودش مستحقّ پيدا شود الى آخر مسئله چه مى‌باشد و آيا فرقى بين تهران و شهرستان و روستا مى‌باشد يا خير ؟
جواب :
مراد از محلّ غير از محلّه است و تهران با ساير شهرستانها و روستاها فرقى نمى‌کند .
سوال 6 :
کسى که مقلّد مرجعى است که مى‌گويد، احتياط واجب آن است که زکات فطره از محلّ خارج نشود در حالى که او مدّت زيادى از محلّ خارج مى‌نموده است و الان متوجّه مسئله شده، آيا بايد دوباره زکات فطره را بدهد يا اين که مى‌تواند به مرجعى رجوع کند که احتياط او مستحبّى است ؟
جواب :
رجوع به ديگرى تأثيرى در گذشته ندارد، پس مرتکب گناه شده است و بايد استغفار کند و دوباره دادن از نظر ما لازم نيست و در آينده مى‌تواند در اين مسئله از مرجعى که جايز مى‌داند پيروى کند .
سوال 7 :
کسى در وسط ماه مبارک، زکات فطره را جدا کرد، آيا قبل از غروب آفتاب عيد فطر مى‌تواند در آن تصرّف کند، بعد جاى آن بگذارد ؟
جواب :
چون بنظر ما زکات فطره را قبل از شب عيد فطر نمى‌شود جدا کرد، لذا تصرّف در کنار گذاشته شده اشکال ندارد .
سوال 8 :
با توجّه به اين که زکات فطره را با بودن مستحقّ از محلّ و روستا نبايد خارج کرد، اگر فقيرى از روستائى به روستاى ديگر رفت آيا مى‌توان به او زکات داد يا خير ؟
جواب :
دادن زکات به چنين فقيرى که سکونت در آن روستا ندارد، به احتياط مستحبّ داده نشود .
سوال 9 :
قوت منطقه ما اکثراً نان است، آيا مى‌توانند بابت زکات فطره سه کيلو آرد يا قيمت آن را بدهند ؟
جواب :
اشکال ندارد .
سوال 10 :
آيا مى‌توان زکات فطره يا سهم فقراء از زکات را به شوهر دختر خود، در صورتى که فقير است، تمليک نمود تا صرف زن و بچّه‌هايش نمايد ؟
جواب :
اگر تمليک به شوهر شود، اشکال ندارد و مى‌تواند صرف زن و همسرش نمايد .
سوال 11 :
در فرض سوال بالا اگر شخص مذکور فرزندش فقير باشد، آيا مى‌تواند زکات فطره را تمليک زن و فرزندش کند و زن فرزندش خرج پسرش نمايد ؟
جواب :
اگر به فرزندش بدهد و مرد وکالةً از طرف همسرش خرج کند آن هم در صورتى که زن فقير باشد، اشکال ندارد ولى نمى‌تواند مرد زکات پدرش را صرف خود و فرزندانش که نوه پدر مى‌شود نمايد .
سوال 12 :
آيا جنين 7 الى 9 ماهه در شکم مادر نيز زکات فطره دارد ؟
جواب :
واجب نيست، گرچه اگر زکات فطره را بدهد مستحبّ است .
مصرف زکات فطره
سوال 1 :
اگر فردى نمى‌دانسته که دادن زکات فطره غير سيّد به سيّد جايز نيست و مدّتى داده حال متوجّه شده، وظيفه او چيست ؟
جواب :
بايد دوباره بدهد و مال اگر در دست سيّد موجود است يا تلف شده ولى سيّد مسئله را مى‌دانسته که نمى‌تواند بگيرد، چون آگاه بوده که اين زکات ممنوعه است با اين حال گرفته، ضامن است و بايد به صاحبش برگرداند .
متفرّقات
سوال 1 :
آيا اين مسئله صحيح است که انسان از يک مجتهد و چند فقير سيّد درباره سهم سادات و چند نفر فقير غير سيّد در مورد ردّ مظالم و زکات وکيل شود از جانب آنها تصرّف کند که آن پول مال آنها و از جانب آنها تصرّف کند و به افراد مشتبه الحال ببخشد ؟
جواب :
موارد مختلف است زيرا در سهم سادات، سيّد بيش از استحقاق نمى‌تواند بگيرد تا به شخصى ديگر ببخشد، مگر در بخششهائى که جزء شئون زندگى او باشد مثل دادن هدايا و چشم روشنيها و مانند آن، و هم چنين است حکم فقير غير سيّد، نسبت به مظالم و بلکه زکات در سهم فقراء، ولى در وکيل مجتهد بستگى دارد به نظر موکّلش، اگر جايز بداند مانعى ندارد و الاّ جايز نيست .
سوال 2 :
آيا مى‌شود پولهايى را که در صندوق کميته امداد به مدّت يکسال ريخته شده برداشت و يکجا به ميزان مصرف شده جايگزين کرد ؟ در مورد ردّ مظالم چطور ؟
جواب :
اگر تغيير داده نشود بهتر است خصوصاً در بعضى از موارد که بصورت امانت باشد و احتياط در مثل اينگونه موارد بسيار مطلوب است .