تيمم بر خاک آلوده به ميکروب
سوال: چگونه بر خاکى که آلوده به ميکروب است تيمم کنيم؟
توضيح اين که: در آيين اسلام دستور داده شده در موقع دسترسى نداشتن به آب، به جاى غسل و وضو، بر خاک تيمم کنند؛ آيا خاکهايى که محتوى انواع و اقسام ميکروبها و وسيله انتقال آن است چگونه مى‌توان بر آن تيمم کرد؟
پاسخ: مطابق آنچه در علوم طبيعى ثابت شده، خاک تميز و پاک در مقابل ميکروبها مصونيت دارد و غالب ميکروبها نمى‌توانند در خاک به زندگى خود ادامه دهند؛ اين مصونيت به سبب موجودات جاندار ذره بينى بسيار ريزى است که در خاک وجود دارد. اين موجودات دشمن سرسخت ميکروبهاى موذى است؛ بطورى که مثلا اگر لاشه و مردارى که با خود ميليونها ميکروب همراه دارد، زير خاک مدفون گردد؛ اين جانداران ذره بينى فورا شروع به تجزيه و از هم پاشيدن لاشه مى‌کنند و به زودى قواى ميکروبها را شکست داده و آنها را معدوم مى‌سازند.
بنابراين، برخلاف آنچه تصور شده، خاک پاک و بدون آلودگى نه تنها از تاثر در برابر ميکروبها مصون است؛ بلکه دشمن سر سخت آنهاست و دير يا زود شرايط زندگى آنها را از بين مى‌برد.
بدين ترتيب خاک تميز، پس از آب - که مهترين وسيله شست و شو طبيعت و مبارزه با پليديها و ميکروبهاست - يک عامل تطهير و مبارزه با ميکروب است.
با توجه به اين حقيقت مهم، معلوم مى‌شود که دستور اسلامى در مورد تيمم بر خاک - در صورت دسترسى نداشتن به آب - کاملا با کشف علوم طبيعى مطابق است.
نکته اساسى: که در اين باره کاملا بايد مورد توجه قرار گيرد اين است که در قرآن در آيه مربوط به تيمم، پاکيزه بودن خاک شديدا تاکيد شده و چنين آمده: «فتيمموا صعيدا طيبا؛ با خاک پاکى تيمم کنيد.» [1]
در اخبارى که از پيشوايان دينى ما در مورد اين دستور مذهبى نقل شده، پاکى و تميزى خاک تيمم صريحا سفارش شده است؛ در کتاب «وسايل الشيعه» دو حديث از امام صادق (ع) دراين باره نقل شده که فرمود: خاک تيمم را از زمينهايى که زير پاى مردم است و مردم روى آن رفت و آمد مى‌کنند تهيه نکنيد.» [2]
اين تاکيد براى اين است که خاکى که در اين زمينهاست غالبا در معرض آلوده شدن و کثافت است؛ ولى خاکهايى که در زير پاى مردم نبوده و در نتيجه دور از دسترس است، غالبا تميز و پاکيزه مى‌باشد. [3]
پى‌نوشت‌ها
----------------
[1]. سوره نساء، آيه 43.
[2]. وسائل الشيعه، جلد طهارت، باب تيمم.
[3]. پاسخ به پرسشهاى مذهبى - نويسندگان: آيات عظام ناصر مکارم شيرازى و جعفر سبحانى