مواردی که فقط قضای روزه واجب است (آیت الله محمد فاضل لنکرانی (ره))

جاهايى که فقط قضاى روزه واجب است

مسأله 1759 :

در چند صورت فقط قضاى روزه بر انسان واجب است و کفاره واجب نيست:

اوّل: اگر در شب ماه رمضان جنب باشد و بتفصيلى که در مسأله (1640) گفته

[282]

شد تا اذان صبح از خواب دوّم بيدار نشود.

دوّم: اگر عملى که روزه را باطل مى کند بجا نياورد، ولى نيّت روزه نکند، يا ريا کند، يا قصد کند که روزه نباشد.

سوّم: اگر در ماه رمضان غسل جنابت را فراموش کند، و با حال جنابت يک روز يا چند روز روزه بگيرد.

چهارم: اگر در ماه رمضان بدون اينکه تحقيق کند صبح شده يا نه، کارى که روزه را باطل مى کند انجام دهد بعد معلوم شود صبح بوده، و نيز اگر بعد از تحقيق با اينکه گمان دارد صبح شده کارى که روزه را باطل مى کند انجام دهد بعد معلوم شود صبح بوده قضاى آن روز بر او واجب است، ولى اگر بعد از تحقيق گمان يا يقين کند که صبح نشده، و چيزى بخورد، و بعد معلوم شود صبح بوده قضا واجب نيست.

و اگر بعد از تحقيق شک کند که صبح شده يا نه، و کارى که روزه را باطل مى کند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده، بنابر احتياط واجب قضاى آن روز را بجا آورد.

پنجم: اگر کسى بگويد صبح نشده و انسان بگفته او کارى که روزه را باطل مى کند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده.

ششم: اگر کسى بگويد صبح شده و انسان به گفته او يقين نکند، يا خيال کند شوخى مى کند، و کارى که روزه را باطل مى کند انجام دهد بعد معلوم شود صبح بوده.

هفتم: اگر شخص کور و مانند آن بگفته کس ديگرى افطار کند بعد معلوم شود مغرب نبوده است، و اگر به گفته آدم دروغگو افطار کند کفّاره هم واجب مى شود.

هشتم: اگر در هواى صاف بواسطه تاريکى يقين کند که مغرب شده، و افطار کند بعد معلوم شود مغرب نبوده است، ولى اگر در هواى ابرى بگمان اينکه مغرب شده افطار کند، بعد معلوم شود مغرب نبوده قضا لازم نيست.

نهم: اگر براى خنک شدن يا بى جهت مضمضه کند، يعنى آب در دهان بگرداند، و بى اختيار فرو رود، ولى اگر فراموش کند که روزه است و آب را فرو دهد، يا براى وضو مضمضه کند، و بى اختيار فرو رود، قضا بر او واجب نيست.

دهم: اگر با زن خود شوخى کند و بى اختيار منى از او بيرون آيد، با اينکه از اوّل قصد نداشته، و عادتاً هم با شوخى کردن منى خارج نمى شده در اين صورت قضا مستحب است.

[283]

مسأله 1760 :

اگر غير آب چيز ديگرى در دهان ببرد و بى اختيار فرو رود، يا آب را داخل بينى کند، و بى اختيار فرو رود قضا بر او واجب نيست.

مسأله 1761 :

مضمضه زياد براى روزه دار مکروه است، و اگر بعد از مضمضه بخواهد آب دهان را فرو برد بهتر است سه مرتبه آب دهان را بيرون بريزد.

مسأله 1762 :

اگر انسان بداند که بواسطه مضمضه بى اختيار يا از روى فراموشى آب وارد گلويش مى شود، نبايد مضمضه کند.

مسأله 1763 :

اگر در ماه رمضان بعد از تحقيق يقين کند که صبح نشده و کارى که روزه را باطل مى کند انجام دهد بعد معلوم شود صبح بوده قضا لازم نيست.

مسأله 1764 :

اگر انسان شک کند که مغرب شده يا نه نمى تواند افطار کند ولى اگر شک کند که صبح شده يا نه پيش از تحقيق هم مى تواند کارى که روزه را باطل مى کند انجام دهد.