معامله سلف و شرائط آن
مسأله 2118 :
معامله سلف آن است که مشترى پول را بدهد که بعد از مدتى جنس را تحويل بگيرد، و اگر بگويد اين پول را مىدهم که مثلا بعد از شش ماه فلان جنس را بگيرم و فروشنده بگويد قبول کردم، يا فروشنده پول را بگيرد و بگويد فلان جنس را فروختم که بعد از شش ماه تحويل بدهم معامله صحيح است.
مسأله 2119 :
اگر پولى را که از جنس طلا يا نقره است سلف بفروشد و عوض آن را پول طلا يا نقره بگيرد معامله باطل است. ولى اگر جنسى يا پولى را که از جنس طلا و نقره نيست بفروشد و عوض آنرا جنس ديگر يا پول طلا يا نقره بگيرد معامله صحيح است. و احتياط مستحب آن است که در عوض جنسى که مىفروشد پول بگيرد و جنس ديگر نگيرد.
مسأله 2120 :
معامله سلف هفت شرط دارد:
(اول) خصوصياتى را که قيمت جنس بواسطه آنها فرق مىکند معين نمايند. ولى دقت زياد هم لازم نيست، همين قدر که مردم بگويند خصوصيات آن معلوم شده کافى است.
(دوم) پيش از آن که خريدار و فروشنده از هم جدا شوند، خريدار تمام قيمت را به فروشنده بدهد يا به مقدار پول آن از فروشنده طلبکار نقدى باشد و طلب خود را بابت قيمت جنس حساب کند و او قبول نمايد و چنانچه مقدارى از قيمت آنرا بدهد، اگر چه معامله نسبت به آن مقدار صحيح است ولى فروشنده مىتواند معامله را بهم بزند.
(سوم) مدت را کاملا معين کنند و اگر بگويد تا اول خرمن جنس را تحويل ميدهم چون مدت کاملا معلوم نشده معامله او باطل است.
(چهارم) وقتى را براى تحويل جنس معين کنند که در آن وقت جنس بقدرى کمياب نباشد که فروشنده نتواند آنرا تحويل دهد.
(پنجم) جاى تحويل جنس را معين نمايند، ولى اگر از حرفهاى آنان جاى آن معلوم باشد، لازم نيست اسم آنجا را ببرند.
(ششم) وزن يا پيمانه آنرا معين کنند، و جنسى را هم که معمولا با ديدن معامله مىکنند اگر سلف بفروشند اشکال ندارد، ولى بايد مثل بعضى از اقسام گردو و تخم مرغ تفاوت افراد آن به قدرى کم باشد که مردم به آن اهميت ندهند.
(هفتم) چيزى را که مىفروشند، چنانچه از اجناسى باشد که با وزن يا پيمانه فروخته مىشوند عوض آن از آن جنس نباشد، مثلا گندم را به گندم سلفا نمىتوان فروخت.