مبطلات نماز (آیت الله سید محمد صادق روحانی)

مبطلات نماز

مسأله 1133 :

دوازده چيز نماز را باطل مى کند وآنها را مبطلات مى گويند : اول آنکه در بين نماز يکى از شرطهاى آن از بين برود ، مثلا در بين نماز بفهمد جاى سجده اش غصبى است

دوم آنکه در بين نماز عمدا يا سهوا يا از روى ناچارى ، چيزى که وضوء يا غسل را باطل مى کند ، پيش آيد ، مثلا بول از او بيرون آيد ، ولى چنانچه بعد از دخول در سجده رکعت اخيره اجزاء باقيه را فراموش کند ومحدث شود نماز صحيح است ، وهمچنين کسى که نمى تواند از بيرون آمدن بول وغائط خوددارى کند ، اگر در بين نماز بول يا غائط از او خارج شود چنانچه به دستورى که در احکام وضوء گفته شد ( 1 ) رفتار نمايد نمازش باطل نمى شود ، ونيز اگر در بين نماز از زن مستحاضه خون خارج شود ، در صورتى که به دستور استحاضه رفتار کرده باشد ، نمازش صحيح است

مسأله 1134 :

کسى که بى اختيار خوابش برده ، اگر نداند که در بين نماز خوابش برده يا بعد از آن ، بايد نمازش را دوباره بخواند

مسأله 1135 :

اگر بداند به اختيار خودش خوابيده وشک کند که بعد از نماز بوده يا در بين نماز يادش رفته که مشغول نماز است وخوابيده ، نمازش صحيح است

مسأله 1136 :

اگر در حال سجده از خواب بيدار شود وشک کند که در سجده نماز است ، يا در سجده شکر وبداند بى اختيار خوابش برده ، بايد آن نماز را دوباره بخواند

سوم از مبطلات نماز آن است که مثل بعض کسانى که شيعه نيستند دستها را رويهم بگذارد

* ( هامش ) * 1 - صفحه 48 از مسأله 313 تا 321

( * ) / صفحة 201 / مسأله 1137 - هرگاه براى ادب دستها را روى هم بگذارد ، اگر مثل آنها باشد بايد دوباره نماز را بخواند بلکه اگر مثل آنها هم نباشد ، بايد نماز را دوباره بخواند

ولى اگر از روى فراموشى يا ناچارى يا براى کار ديگرى مثل خاراندن دست ومانند آن دستها را رويهم بگذارد اشکال ندارد

چهارم از مبطلات نماز آن است که بعد از خواندن حمد ، آمين بگويد

ولى اگر اشتباها يا از روى تقيه بگويد ، نمازش باطل نمى شود

پنجم از مبطلات نماز آن است که عمدا يا از روى فراموشى پشت به قبله کند ، يا بطرف راست يا چپ قبله برگردد ، بلکه اگر عمدا يا سهوا بقدرى برگردد که نگويند رو به قبله است ، اگر چه بطرف راست يا چب نرسد ، نمازش باطل است

مسأله 1138 :

اگر عمدا يا سهوا سر را به قدرى بگرداند که بتواند پشت سر را ببيند ، وبدن از قبله منحرف بشود نمازش باطل است ولى اگر سر را کمى بگرداند که نگويند روى خود را از قبله گردانده عمدا باشد ، يا اشتباها نمازش باطل نمى شود

ششم از مبطلات نماز آن است که عمدا کلمه‌اى بگويد که دو حرف يا بيشتر باشد ، اگر چه معنى هم نداشته باشد ، واگر سهوا بگويد نماز باطل نمى شود

مسأله 1139 :

اگر کلمه‌اى بگويد که يک حرف دارد ، چنانچه آن کلمه معنى داشته باشد مثل ( ق ) که در زبان عرب به معناى اين است که نگهدارى کن ، چنانچه معناى آن را بداند وقصد آن را نمايد ، نمازش باطل مى شود

بلکه اگر قصد معناى آن را نکند ولى متلفت معناى آن باشد ، احتياط واجب آن است که نماز را دوباره بخواند

مسأله 1140 :

سرفه کردن وآروغ زدن وآه کشيدن در نماز اشکال ندارد ، ولى گفتن آخ وآه ومانند اينها که دو حرف است ، اگر عمدى باشد نماز را باطل مى کند

مسأله 1141 :

اگر کلمه‌اى را به قصد ذکر بگويد مثلا به قصد ذکر بگويد : الله اکبر ودر موقع گفتن آن ، صدا را بلند کند که چيزى را به ديگرى بفهماند اشکال ندارد

هر چند داعى بر گفتن ذکر فهماندن باشد ولى چنانچه به قصد اينکه چيزى به کسى بفهماند بگويد ، اگر چه قصد ذکر هم داشته باشد ، نماز باطل مى شود

مسأله 1142 :

خواندن قرآن در نماز ، غير از چهار سوره اى که سجده واجب دارد ودر احکام جنابت گفته شد ( 1 ) ونيز دعا کردن در نماز اشکال ندارد

ولى احتياط واجب آن است که به غير عربى دعا نکند

مسأله 1143 :

اگر چيزى از حمد وسوره وذکرهاى نماز را عمدا يا احتياطا چند مرتبه بگويد اشکال ندارد ، ولى اگر از روى وسواس چند مرتبه بگويد ، بنا بر احتياط نماز را اعاده نمايد

مسأله 1144 :

در حال نماز ، انسان نبايد به ديگرى سلام کند واگر ديگرى به او سلام کند ، بايد يکى از چهار صيغه را ( سلام عليکم - سلام عليک - السلام عليکم - السلام عليک ) در جواب بگويد ولو سلام کننده به غير اين صيغه‌ها سلام کرده باشد

مسأله 1145 :

انسان بايد جواب سلام را چه در نماز ، چه در غير نماز فورا بگويد ، واگر عمدا يا از روى فراموشى جواب سلام را به قدرى طول دهد ، که اگر جواب بگويد ، جواب آن سلام حساب نشود ، چنانچه در نماز باشد ، نبايد جواب بدهد واگر در نماز نباشد ، جواب دادن واجب نيست

مسأله 1146 :

بايد جواب سلام را طورى بگويد که سلام کننده بشنود ، ولى اگر سلام کنند کر باشد ، چنانچه انسان بطور معمول جواب او را بدهد کافى است

مسأله 1147 :

احتياط مستحب آن است که نمازگزار جواب سلام را به قصد دعا بگويد ، يعنى از خداوند عالم براى کسى که سلام کرده سلامتى بخواهد

* ( هامش ) * 1 - صفحه 56

( * ) / صفحة 203 / مسأله 1148 - اگر زن يا مرد نامحرم يا بچه مميز يعنى بچه‌اى که خوب وبد را مى فهمد به نمازگزار سلام کند ، نمازگزار بايد جواب او را بدهد

مسأله 1149 :

اگر نمازگزار جواب سلام را ندهد معصيت کرده ولى نمازش صحيح است

مسأله 1150 :

اگر کسى به نمازگزار غلط سلام کند ، به طورى که سلام حساب نشود ، جواب او واجب نيست

مسأله 1151 :

اگر کسى به عده اى سلام کند ، جواب سلام او بر همه آنان واجب است ، ولى اگر يکى از آنان جواب دهد کافى است

مسأله 1152 :

اگر کسى به عده اى سلام کند ، جواب سلام او بر همه آنان واجب است ، ولى اگر يکى از آنان جواب دهد کافى است

مسأله 1153 :

اگر کسى به عده اى سلام کند وکسى که سلام کننده قصد سلام دادن به او را نداشته جواب دهد ، باز هم جواب سلام او بر آن عده واجب است

مسأله 1154 :

اگر به عده اى سلام کند وکسى که بين آنها مشغول نماز است شک کند که سلام کننده ، قصد سلام کردن به او را هم داشته يا نه ، نبايد جواب بدهد

وهمچنين است اگر بداند قصد او را هم داشته ولى ديگرى جواب سلام را بدهد

اما اگر بداند که قصد او را هم داشته وديگرى جواب ندهد ، بايد جواب او را بگويد

مسأله 1155 :

سلام کردن مستحب است وخيلى سفارش شده است که سواره به پياده وايستاده به نشسته وکوچکتر به بزرگتر سلام کند

مسأله 1156 :

اگر دو نفر با هم به يکديگر سلام کنند ، بر هر يک واجب است جواب سلام ديگرى را بدهد

مسأله 1157 :

در غير نماز ، مستحب است جواب سلام را بهتر از سلام بگويد مثلا اگر کسى گفت سلام عليکم در جواب بگويد سلام عليکم ورحمة الله

هفتم از مبطلات نماز خنده با صدا وعمدى است وچنانچه سهوا با صدا بخندد ، نمازش اشکال ندارد ، ولبخند هم نماز را باطل نمى کند

مسأله 1158 :

اگر براى جلوگيرى از صداى خنده حالش تغيير کند ، مثلا رنگش سرخ شود ، لازم نيست نمازش را دوباره بخواند

هشتم از مبطلات نماز آن است که براى کار دنيا عمدا با صدا گريه کند ، ولى اگر از ترس خدا يا براى آخرت گريه کند ، آهسته باشد يا بلند اشکال ندارد

بلکه از بهترين اعمال است

نهم از مبطلات نماز کارى است که صورت نماز را بهم بزند مثل دست زدن وبه هوا پريدن ومانند اينها ، کم باشد يا زياد ، عمدا باشد يا از روى فراموشى ، ولى کارى که صورت نماز را بهم نزند مثل اشاره کردن به دست اشکال ندارد

مسأله 1159 :

اگر در بين نماز بقدرى ساکت بماند که نگويند نماز مى خواند ، نمازش باطل مى شود

مسأله 1160 :

اگر در بين نماز کارى انجام دهد ، يا مدتى ساکت شود وشک کند که نماز بهم خورده يا نه ، نمازش صحيح است

دهم از مبطلات نماز ، خوردن وآشاميدن است که اگر در نماز طورى بخورد يا بياشامد که نگويند نماز مى خواند ، عمدا باشد يا از روى فراموشى نماز باطل مى شود

ولى کسى که مى خواهد روزه بگيرد اگر پيش از اذان صبح ، نماز مستحبى بخواند وتشنه باشد ، چنانچه بترسد که اگر تمام کند صبح شود ، در صورتى که آب روبروى او در دو سه قدمى باشد مى تواند در بين نماز آب بياشامد

ولو نگويند نماز مى خواند اما بايد کارى که نماز را باطل مى کند مثل روگرداندن از قبله انجام ندهد

مسأله 1161 :

اگر به واسطه خوردن يا آشاميدن عمدى ، موالات نماز بهم بخورد يعنى طورى شود که نگويند نماز را پشت سر هم مى خواند ، بنابر احتياط / صفحة 205 / واجب بايد نماز را دوباره بخواند

مسأله 1162 :

اگر در بين نماز ، غذايى را که در دهان يا لاى دندانها مانده فرو ببرد نمازش باطل نمى شود

ونيز اگر قند يا شکر ومانند اينها در دهان مانده باشد ودر حال نماز کم کم آب شود وفرو رود اشکال ندارد

يازدهم از مبطلات نماز ، شک در رکعتهاى نماز دو رکعتى يا سه رکعتى ، يا در دو رکعت اول نمازهاى چهار رکعتى است

دوازدهم از مبطلات نماز آن است که رکن نماز را عمدا يا سهوا کم کند ونيز اگر چيزى را که رکن نيست ، عمدا کم يا زياد نمايد مبطل است

مسأله 1163 :

اگر بعد از نماز شک کند که در بين نماز کارى که نماز را باطل مى کند انجام داده يا نه ، نمازش صحيح است