احکام تشريح
مسأله 2909 :
جائز نيست بدن مرده مسلمان را تشريح کردن و اگر تشريح کنند، بر گردن تشريح کننده ديه لازم مي‌شود به طوري که تفصيل آن را در کتاب ديات بيان کرده‌ايم.
مسأله 2910 :
جائز است بدن مرده کافر را تشريح کردن بتمام انواع تشريح وهمينطور است اگر مرده‌اي اسلام او مشکوک باشد وفرق نمي‌کند که تشريح بدن کافر يا مشکوک الاسلام در بلاد اسلامي بوده باشد يا غير اسلامي.
مسأله 2911 :
اگر زنده ماندن يک مسلماني متوقّف شود به تشريح بدن مرده مسلماني وتشريح بدن غير مسلمان و يا مشکوک الاسلام ممکن نباشد وراه ديگري براي زنده نگه داشتن آن مرد مسلمان نباشد، در اين صورت جائز است که بدن مرده مسلمان را تشريح کنند ونسبت به لزوم پرداخت ديه در چنين صورت در باب ديات ذکر شده است.
مسأله 2912 :
جائز نيست بريدن عضوي از اعضاء بدن مرده مسلمان مانند چشم و يا عضو ديگر بمنظور پيوند زدن آن عضو به بدن شخص زنده ديگر وقطع کننده ملزم است که ديه آن عضو را با اجازه حاکم شرع صرف حج يا ساير خيرات ومبّرات خود ميّت نمايد، ولي چنانچه زنده ماندن يک فرد مسلمان متوقّف گردد که عضو بدن مرده مسلماني را ببرند و به او پيوند زنند، جائز است بريدن آن عضو ولي قطع کننده بايد ديه آن را بپردازد و در هر دو صورت پيوند زدن عضو قطع شده به بدن ديگري اشکال ندارد وپس از پيوند چون جزو بدن شخص زنده مي‌گردد، احکام بدن زنده بر او جاري است. و ظاهر اين است که جائز نباشد شخصي در حال حيات خود وصيت کند که پس از مردن او عضوي از اعضاء او را قطع کنند و به ديگري پيوند زنند و در اين صورت بريدن عضو آن ميّت ديه دارد.
مسأله 2913 :
اگر شخصي راضي شود که در حال حيات خود عضوي از اعضاء او را بريده و به ديگري پيوند زنند چنانچه عضوي که برضايت خود او بريده مي‌شود از اعضاء رئيسه بوده باشد که بريدن آن صدمه‌اي به حيات او ميزند و يا نقص وعيبي در او ايجاد مي‌کند، بريدن آن عضو جائز نيست. و اگر با بريدن آن عضو ضرر وعيبي بر او وارد نمي‌شود مانند بريدن مقداري از پوست و يا گوشت ران که جاي آن روييده مي‌شود، در اين صورت بريدن آن عضو به رضايت خود او جائز است و مي‌تواند براي بريدن آن عضو مبلغي نيز دريافت کند.
مسأله 2914 :
جائز است تبرع کردن خون به بيماراني که احتياج به تزريق خون دارند وجائز است گرفتن مبلغي در مقابل دادن خون ولي در هر دو صورت بايد دادن خون به صاحب آن ضرر جاني نداشته باشد.
مسأله 2915 :
جائز است بريدن عضوي از بدن مرده کافر و يا مشکوک الاسلام، بمنظور پيوند زدن آن به بدن شخص مسلمان وپس از پيوند زدن، چون جزو بدن مسلمان مي‌شود، احکام بدن مسلمان بر او جاري است وهمينطور جائز است عضوي از اعضاء بدن حيوان نجس العين را به بدن شخص مسلمان پيوند زدن وچون پس از پيوند زدن جزو بدن مسلمان مي‌گردد، احکام بدن مسلمان بر آن عضو جاري است ونماز خواندن با آن عضو نيز جائز است.