احکام تشريح
مسأله 36 :
جايز نيست بدن مرده مسلمان را تشريح کردن و اگر تشريح کنند، بر گردن تشريح کننده ديه لازم مىشود بطورى که تفصيل آنرا در کتاب ديات بيان کرده ايم.
مسأله 37 :
جايز است بدن مرده کافر را تشريح کردن به تمام انواع تشريح و همينطور است اگر مرده اى اسلام او مشکوک باشد و فرق نمىکند که تشريح بدن کافر يا مشکوک الاسلام در بلاد اسلامى بوده باشد يا غير اسلامى.
مسأله 38 :
اگر زنده ماندن يک مسلمانى متوقف شود به تشريح بدن مرده مسلمانى و تشريح بدن غير مسلمان و يا مشکوک الاسلام ممکن نباشد و راه ديگرى براى زنده نگه داشتن آن مرد مسلمان نباشد، در اين صورت جايز است که بدن مرده مسلمان را تشريح کنند و نسبت به لزوم پرداخت ديه در چنين صورتى در باب ديات ذکر شده است.
مسأله 39 :
جايز نيست بريدن عضوى از اعضاء بدن مرده مسلمان مانند چشم و يا عضو ديگر بمنظور پيوند زدن آن عضو به بدن شخص زنده ديگر و قطع کننده ملزم شود که ديه آن عضو را به ورثه مرده بپردازد، ولى چنانچه زنده ماندن يک فرد مسلمان متوقف گردد که عضو بدن مرده مسلمانى را ببرند و به او پيوند زنند، جايز است بريدن آن عضو ولى قطع کننده بايد ديه آنرا بپردازد ودر هر دو صورت پيوند زدن عضو قطع شده به بدن ديگرى اشکال ندارد و پس از پيوند چون جزو بدن شخص زنده مىگردد، احکام بدن زنده بر او جارى است... و ظاهر اين است که جايز باشد شخصى در حال حيات خود وصيت کند که پس از مردن او عضوى از اعضاء او را قطع کنند و به ديگرى پيوند زنند و در اين صورت بريدن عضو آن ميت ديه ندارد.
مسأله 40 :
اگر شخصى راضى شود که در حال حيات خود عضوى از اعضاء او را بريده و به ديگرى پيوند زنند چنانچه عضوى که به رضايت خود او بريده مىشود از اعضاء رئيسه بوده باشد که بريدن آن صدمه اى به حيات او مىزنند و يا نقص و عيبى در او ايجاد مىکند، بريدن آن عضو جايز نيست. و اگر با بريدن آن عضو ضرر و عيبى بر او وارد نمىشود مانند بريدن مقدارى از پوست و يا گوشت ران که جاى آن روئيده مىشود، در اين صورت بريدن آن عضو به رضايت خود او جايز است و مىتواند براى بريدن آن عضو مبلغى نيز دريافت کند.
مسأله 41 :
جايز است تبرع کردن خون به بيمارانى که احتياج به به تزريق خون دارند و جايز است گرفتن مبلغى در مقابل دادن خون ولى در هر دو صورت بايد دادن خون به صاحب آن ضرر جانى نداشته باشد.
مسأله 42 :
جايز است بريدن عضوى از بدن مرده کافر و يا مشکوک الاسلام، بمنظور پيوند زدن آن به بدن شخص مسلمان و پس از پيوند زدن، چون جزو بدن مسلمان مىشود، احکام بدن مسلمان بر او جارى است و همينطور جايز است عضوى از اعضاء بدن حيوان نجس العين را به بدن شخص مسلمان پيوند زدن و چون پس از پيوند زدن جزو بدن مسلمان مىگردد، احکام بدن مسلمان بر آن عضو جارى است و نماز خواندن با آن عضو نيز جايز است.