نفقه
سوال 711 :
اگر طبق نظر پزشک، زوجه دائمى به مرضى مبتلا باشد که بايستى براى مدّتى، يا براى هميشه آميزش جنسى را ترک نمايد، يا اين که زوجه دائمى به علّت ابتلاى به جنونِ ادوارى، يا دائم، در تيمارستان، يا در منزل بسترى و تحت درمان باشد، و به هيچ وجه حاضر به نزديکى با شوهر خود نباشد. آيا چنين زنى در دو صورت مذکور حقّ نفقه دارد؟
جواب :
در صورتى که زن مقصّر نبوده باشد، احتياط واجب آن است که مرد نفقه او را بپردازد.
سوال 712 :
زنى ادّعا مى کند شوهرش او را از منزل بيرون کرده، و نفقه اش را در مدّت خاصّى نپرداخته است. شوهر ضمن اقرار به اين که نفقه معوّقه همسرش را پرداخت نکرده، ادّعا مى کند که همسرش ناشزه است، و بدون اجازه او منزل مشترک را ترک کرده، و از اداى وظايف زناشويى امتناع نموده، و در نتيجه استحقاق نفقه ندارد. در فرض مذکور، با توجّه به اين که زوجين جدا از يکديگر زندگى مى کنند، قول کدام يک مقدّم و بيّنه بر عهده چه کسى است؟
جواب :
اگر جدا از هم زندگى مى کنند، و زن مجوّزى براى اين کار ندارد، ناشزه است و حقّ نفقه ندارد.
سوال 713 :
زن و شوهرى اختلاف پيدا مى کنند، بدين جهت زن عليه شوهر شکايت مى نمايد. پس از مراجعات زياد، دادگسترى دستور حلّ اختلاف را از طريق کدخدا منشى صادر مى کند. جمعى به همراه زن و شوهر به محضر حاکم شرع محل مى روند. پس از مشخّص شدن حقوق شرعى زن (مهريّه، نفقه، و مانند آن) حاکم شرع از شوهر وکالت شرعى گرفته، و اقرار نامه اى جهت اجراى صيغه طلاق تهيّه، و به امضاى زن و شوهر و حاضرين در جلسه مى رساند. زن تمام حقوق شرعى خود، حتّى اُجرت انجام صيغه طلاق را از شوهر مى گيرد. شوهر در اين مورد و در اين مدّت نه به زن، و نه به حاکم شرع، رجوع ننموده است. پس از گذشت 7 سال، زن ادّعاى جارى نشدن صيغه طلاق را دارد، و نفقه و مخارج چند ساله خود را از شوهر مطالبه مى نمايد. حاکم شرع نيز اعتراف دارد که صيغه طلاق را اجرا نکرده است. در اين مدّت طولانى، اجرا نشدن صيغه طلاق به صورت يک راز بين زن و حاکم شرع پنهان بوده، و به شوهر اطلاع نداده اند! زن مجدّداً عليه شوهر شکايت نموده، و شوهر محکوم به خسارات و مجازاتى مى شود. حکم مسأله را بيان فرماييد.
جواب :
هرگاه شوهر تمام حقوق زن را پرداخته، و به کسى وکالت داده که صيغه طلاق زن را جارى کند، و او کوتاهى کرده و صيغه طلاق را جارى نکرده و به شوهر هم اطّلاع نداده، شوهر ضامن نفقه زن در اين مدّت نمى باشد.
سوال 714 :
اين که گفته مى شود: «نفقه اقارب قضا ندارد.» شامل چه کسانى مى شود؟ آيا شرط و شروطى دارد؟
جواب :
منظور از اقارب پدر و مادر و فرزند است; و شرط و شروط خاصّى ندارد. ولى نفقه همسر در هر حال بايد پرداخته شود.
سوال 715 :
اگر شخصى زنى را صيغه کند، و آن زن بچّه اى به دنيا آورد، و مرد منکر شود. در صورت اثبات نسب، هرچند پس از ده سال، آيا تمام حقّ و حقوق اين زن از قبيل حضانت، اجرت شير دادن، نفقه طفل و مانند آن به او تعلّق مى گيرد؟
جواب :
حقوق شرعيّه اين زن و بچّه بعد از اثبات ازدواج و تولّد، در هر حال ثابت است.
سوال 716 :
آيا شوهر دائمى در رابطه با قيمومت زوجه خود که دچار جنون ادوارى، يا دائم شده، نسبت به پدر، جدّ پدرى، مادر، و ساير اقارب زوجه، اولويّت دارد؟
جواب :
اولويّتى ندارد.