شرايط نماز جمعه
مسأله 358 :
نماز جمعه تنها توسّط مردان منعقد مى شود; ولى زنان هم مى توانند در آن شرکت کنند.
مسأله 359 :
نماز جمعه بايد به جماعت برگزار شود و نمى توان آن را بطور فرادى بجا آورد.
مسأله 360 :
همه شرايطى که در نماز جماعت معتبر است، در نماز جمعه نيز لازم است; مانند نبودن حائل، بالاتر نبودن جاى امام، فاصله بيش از حد در ميان صفوف و افراد و غير اينها(1).
مسأله 361 :
همه شرايطى که در امام جماعت لازم است، بايد در امام جمعه هم باشد; مانند عقل، ايمان و عدالت; ولى امامت زنان در نماز جمعه جايز نيست; هرچند در نمازهاى ديگر، براى خودشان جايز باشد.
مسأله 362 :
کمترين فاصله لازم بين دو نماز جمعه يک فرسخ است، بنابراين اگر فاصله کمتر باشد نماز جمعه دوّم باطل است و اگر هر دو با هم خوانده شود هر دو باطل است.
مسأله 363 :
کمترين عدد لازم براى انعقاد نماز جمعه، پنج نفر است که بايد يکى از آنها امام باشد; پس نماز جمعه با کمتر از پنج نفر واجب نيست و منعقد نمى شود; ولى اگر هفت نفر و بيشتر باشند، فضيلت نماز جمعه بيشتر خواهد بود.
مسأله 364 :
در صورت وجود شرايط لازم، نماز جمعه بر ساکنين شهرها، شهرک ها، حاشيه نشينان، روستاييان، چادرنشينان و عشاير و بيابانگردهايى که روش زندگى آنها به همين صورت است واجب تخييرى است.
مسأله 365 :
فاقدين شرايط وجوب نماز جمعه، اگر اتّفاقاً در نماز حاضر شوند، يا با مشقّت خود را به آن برسانند، نمازشان صحيح است و نماز ظهر بر آنها واجب نيست. همچنين کسانى که با وجود باران، يا سرماى شديد، يا نداشتن پا، يا عضو ديگر، که موجب مشقّت و اسقاط تکليف نماز جمعه است، در نماز جمعه شرکت کرده اند، نمازشان صحيح است و نيز نماز جمعه پسران نابالغ صحيح است; گرچه نمى توانند مکمّل عدد لازم (5 نفر) باشند، همان گونه که نمى توانند به تنهايى تشکيل نماز جمعه بدهند.
مسأله 366 :
مسافر مى تواند در نماز جمعه شرکت کند، و در اين صورت نماز ظهر از او ساقط است; لکن مسافرين بنابر احتياط واجب به تنهايى (بدون شرکت غير مسافرين) نمى توانند نماز جمعه تشکيل دهند; بلکه بايد نماز ظهر بخوانند. مسافر نمى تواند مکمّل عدد لازم (5 نفر) باشد; ولى اگر مسافرين قصد اقامه (ده روز يا بيشتر) بنمايند مى توانند نماز جمعه تشکيل دهند.
مسأله 367 :
زنان مى توانند در نماز جمعه شرکت کنند و نمازشان صحيح و مجزى از نماز ظهر است; امّا به تنهايى (بدون شرکت مردان) نمى توانند نماز جمعه تشکيل دهند، همان گونه که نمى توانند مکمّل عدد لازم (5 نفر) باشند بنابر احتياط واجب.
1. درباره شرايط، موانع، مبطلات، خلل، شک، سهو و غيره، به فصل مربوط به نماز جماعت در توضيح المسائل ما مراجعه شود