عدم جواز سقط جنين معيوب
سوال 276 :
فرزند فردى به جهت مرض وراثتى که آن فرد دارد، مفلوج متولد مى شود و پس از دو ماه وفات مى کند. پزشک مدّعى است مى تواند در چهارماهگى از زمان حمل، مرض جنين را تشخيص دهد. آيا مى تواند پس از کشف ناقص بودن، بچّه را سقط کند؟
جواب :
سقط جنين ناقص مذکور جايز نيست. زيرا قتل نفس محترم است و اگر حمل به حال مادر مضرّ است يا مى دانند که بعدا باعث عسر و حرج مى شود، بايد از اوّل از حمل جلوگيرى کنند، به مثل عزل مرد، و اگر حمل محقق شده، به توضيح مذکور در مسأله 14 از مسايل متفرقه رساله مراجعه شود.
موارد جواز سقط و لزوم حفظ جنين
سوال 277 :
حکم سقط جنين را در صورت هاى زير بيان فرماييد:
1) سقط جنين پيش از ولوج روح و يا سقط جنين پس از ولوج روح، در صورتى که بقاى جنين در رحم مادر، باعث فوت وى شود.
2) مادر مبتلا به بيمارى مانند سرطان رحم است که براى درمان، احتياج به دادن اشعه مى باشد و حفظ جان مادر، متوقّف بر آن است.
3) اگر امر داير شود بين موت مادر يا حمل.
جواب :
در تمامى موارد مذکور، جايز است؛ ولى در تمام اين موارد اگر حفظ جنين از هلاکت پس از سقط ممکن باشد (مانند قرار دادن در رحم ديگرى يا لوله آزمايشگاه) حتما بايد جنين هم حفظ شود.
ابتداى تولّد جنين پرورش يافته در دستگاه
سوال 278 :
اگر جنين شش ماهه از رحم خارج شود و آن را در دستگاه قرار دهند تا زنده بماند و کامل شود و پس از دوماه آن را از دستگاه خارج کنند، زمان تولّد کى حساب مى شود؟
جواب :
زمان تولّد از وقتى حساب مى شود که او را از رحم خارج کردند با اين که مى دانستند با دستگاه مى ماند؛ ولى اگر او را در کمتر از شش ماه از رحم خارج کنند، اين طور نيست.
شرط سقوط ديه ى جنين از مباشر
سوال 279 :
در مواردى که پزشک باعث سقط جنين مى شود، ديه ى لازمه بايد توسط چه کسى پرداخت شود؟ آيا حتما بايد قبلاً پزشک شرط کند که ديه به عهده ى وى نيست آيا اين شرط، جهت رفع دين از وى کافى است؟ اگر با وجود قبول اين شرط، فردى که ديه بر او واجب است، آن را پرداخت نکند، آيا در اين صورت پزشک مديون خواهد بود؟
جواب :
ديه بر مباشر است و بر تقدير صحّت اين شرط، ساقط شدنش از طبيب، اظهر است.
احتمال يا اطمينان خطر براى مادر با عدم سقط
سوال 280 :
آيا سقط عمدى جنين در مواردى که مطمئنيم يا احتمال مى دهيم جان مادر در خطر است، در هر ماهى از باردارى، مجاز است؟
جواب :
در جايى که ممکن است اخراج و نگاهدارى آن، يقينا سقط جنين جايز نيست. در غير اين صورت هم با يقين به هلاکت يکى و دوران بين جنين و مادر، مقدّم بودن حفظ مادر دور نيست؛ خصوصا در صورتى که اگر محافظت بر جنين شود، هر دو در معرض خطر باشند.
ديه ى سقط جنين معيوب و نارسا
سوال 281 :
آيا سقط عمدى جنينى که مطمئنيم يا احتمال مى دهيم معيوب و نارسا مى باشد، در هر ماهى از باردارى (اگر ديه ى لازمه هم پرداخت شود) مجاز است؟
جواب :
بعد از ولوج روح مجاز نيست، قبل از ولوج احتياط در ترک آن است.
عقيم کردن زن بدون رضايت وى و شوهرش
سوال 282 :
پزشک جرّاحى هنگام زايمان، زن را بدون رضايت وى و شوهرش عقيم مى کند. چه مسؤوليتى متوجه پزشک است؟
جواب :
ضامن است و احتياطا مصالحه بر ديه کنند.
بستن لوله براى جلوگيرى از خطر جانى
سوال 283 :
در صورت تشخيص پزشک مبنى بر خطر جانى حامله شدن براى مادر و لزوم بستن لوله رحم، تکليف شرعى چيست؟
جواب :
اگر گفته پزشک حجت باشد، مانند اين که متخصّص و متديّن باشد ـ که احتياط در تعدّد او است ـ از جهت ضرورت مسوّغه، با فرض انحصار، جايز است.
سقط جنين با مشارکت پدر و مادر
سوال 284 :
اگر پدر و مادر با همديگر جنين را سقط نمايند، آيا ديه نصف مى شود؟ و ديه را به چه کسى بايد بپردازند؟
جواب :
هر دو ديه را ضامن اند به نحو اشتراک و ديه را بايد به طبقه ى دوم ارث بدهند، ظاهرا.
عقيمى دايمى با خارج کردن رحم
سوال 285 :
زنانى که به واسطه ى بيمارى رحم و يا خون ريزى زياد، رحم خود را خارج مى نمايند، با توجه به عقيم شدن دايمى آن ها، عمل آنان خلاف شرع است؟
جواب :
اگر براى علاج ضرورى است، اشکال ندارد.
سقط جنين
سوال 286 :
اگر زن و شوهرى ناخواسته و على رغم مشکلات مالى و روانى خانواده بچه دار شوند، در صورتى که وجود فرزند جديد در خانواده مستلزم عسر و حرج و مشقت شديد شود، آيا جايز است قبل يا بعد از چهار ماهگى آن بچه را سقط نمايند؟
جواب :
خير، جايز نيست.
تجويز داروى سقط جنين
سوال 287 :
اگر پزشکى دارويى که مستلزم سقط جنين است تجويز کرده و مادر با علم و آگاهى و با رضايت همسر آن را مصرف کند، ديه ى بچه بر عهده مادر است يا پزشک؟ و آيا پدر در اين جا مسؤوليتى بر عهده دارد؟
جواب :
هر سه در گناه شريک هستند، ولى ديه بر عهده ى مادر است.
عمل فرزند ناقص الخلقه
سوال 288 :
فرزندى متولد شده و پزشکان تشخيص داده اند که اگر عمل شود، به احتمال قوى زنده مى ماند اما به صورت دايمى معلوليت جسمى و يا ذهنى خواهد داشت و در صورت عمل نکردن به احتمال قوى و يا 50% خواهد مرد، در صورت عسر و حرج و مشقت هاى نگهدارى چنين فرزندى، آيا رضايت به عمل فرزند براى پدر و مادر واجب است؟
جواب :
بله، واجب است و حفظ جان او حتى الامکان لازم است.
جلوگيرى از حاملگى
سوال 289 :
آيا زن بدون اجازه شوهر مى تواند با قرص و يا... از حاملگى خود جلوگيرى نمايد؟
جواب :
اگر نکاح مشروط به استيلاء بوده است، نمى تواند.
بارورى
سوال 290 :
اگر اسپرم مردى را با تخمک زن ديگرى خارج از رحم بارور ساخته و در رحم همسر او قرار دهند، فرزند متولد شده به لحاظ محرميت و ارث، نسبت به صاحب تخمک و صاحب رحم چگونه خواهد بود؟
جواب :
فرزند به صاحب تخمک ملحق است و نسبت به صاحب رحم هم از جهت محرميّت بايد احتياط شود.
تلقيح
سوال 291 :
وضعيت حقوقى (ارث، حضانت) فرزند متولدشده از عمل تلقيح چگونه است؟
جواب :
فرزند ملحق به صاحب نطفه يا صاحب تخمک هستند.
سوال 292 :
روش هاى باردارى که از راه تزريق به عمل مى آيد، از نظر شرعى چه حکمى دارد؟
جواب :
اگر مستلزم لمس يا نظر حرام نباشد و از راه استفاده از نطفه يا تخمک ديگرى نباشد، جايز است.
سوال 293 :
اگر مردى به واسطه بيمارى، از توليد مثل ناتوان باشد، آيا مى تواند اسپرم و منى فرد ديگرى را از طريق تزريق به رحم زن خود وارد نمايد؟
در اين صورت بفرماييد:
1) آيا اصل اين عمل اگر مستلزم لمس يا نگاه نامحرم باشد، چه حکمى دارد؟
جواب :
اين عمل مطلقا محلّ اشکال و خلاف ارتکاز متشرعه است.
2) اگر اين عمل را خود شوهر انجام دهد، آيا اشکال دارد؟
جواب :
اين عمل مطلقا محلّ اشکال و خلاف ارتکاز متشرعه است.
3) آيا انجام اين عمل نياز به طلاق و رجوع مجدد و يا عده ى دخول دارد؟
جواب :
طلاق و رجوع و عده هم ندارد.
4) در صورت تولد فرزند، نسبت صاحب رحم به او و نيز صاحب اسپرم و هم چنين همسر صاحب رحم به لحاظ ارث و محرميت و ديگر احکام شرعى چگونه خواهد بود؟
جواب :
فرزند هيچ نسبتى به همسر صاحب رحم ندارد.
تلقيح منى مرد اهل کتاب
سوال 294 :
تلقيح منى مردى از اهل کتاب به يک زن مسلمان جايز است؟
جواب :
محلّ اجتناب است و در صورت وقوع، در احکام اسلام ملحق به مادر مى شود.