5. احکام عزادارى، تعزيه و شبيه خوانى و برگزارى مجالس سرور براى اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ
تعزيه و شبيه خوانى
سوال 1825 :
تعزيه و شبيه خوانى هاى مذهبى به صورت فعلى، چه حکمى دارد؟
جواب :
اگر مشتمل بر حرام و منشأ انتزاع حرام نباشد، مانعى ندارد.
تشبّه به اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ در نمايش و تعزيه
سوال 1826 :
تشبه به اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ در نمايش و تعزيه و... چه حکمى دارد؟
جواب :
اگر هتک احترام نشود، مانعى ندارد.
تعزيه تاريخ غير معتبر
سوال 1827 :
تعزيه و شبيه خوانى بخش هايى از تاريخ که سند معتبرى ندارند (مثل ازدواج حضرت قاسم)، چه حکمى دارد؟
جواب :
اگر معلوم باشد که نقل از بعض تواريخ و روايت ها است، اشکال ندارد.
سياه پوشى در عزادارى اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ
سوال 1828 :
در مراسم عزادارى اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ سياه پوشى چه حکمى دارد؟
جواب :
خوب است، ولى موجب اعتراض به ديگران نباشد.
تعزيه و شبيه خوانى
سوال 1829 :
1) آيا تعزيه و شبيه خوانى اشکال دارد؟
جواب :
امورى که در تعزيه انجام مى شود را بايد يکى يکى سوال کرد، چنين نيست که مجموع امور تعزيه خوانى، يک حکم داشته باشد.
2) يا مرد، اگر لباس زن را در تعزيه بپوشد و جاى او بخواند، اشکال دارد؟
جواب :
بله، اشکال دارد.
3) آيا صداى شيپور و طبل و دُهل در تعزيه حرام است؟
جواب :
ترک اين ها احوط است وجوبا.
قمه زنى
سوال 1830 :
نظر مبارکتان را در مورد قمه زنى بيان فرماييد.
جواب :
حکمش به عنوان اوّلى عدم ضرر رساندن به خود يا ديگرى است، به حدّى که حرام باشد؛ پس اگر مضرّ نباشد و مفسده اى هم بر آن مترتب نباشد فى نفسه اشکال ندارد.
نقّالى و پرده خوانى مذهبى
سوال 1831 :
نقّالى و پرده خوانى هاى مذهبى ـ که زندگى پيامبران و ائمه معصومين ـ عليهم السّلام ـ را از روى شمايل نقاشى شده ايشان توضيح مى دهند ـ ، چه حکمى دارد؟
جواب :
اگر مشتمل بر حرام و منشأ انتزاع حرام نباشد، مانعى ندارد.
حدود شرعى بردن نام مقدّس اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ
سوال 1832 :
نظر حضرتعالى در مورد اين که در بعضى از مجالس اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ و سينه زنى، نام مقدّس اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ خيلى عادى و عاميانه بر زبان ها جارى مى شود، چيست؟
جواب :
تا حدّى که موجب هتک نباشد، مانعى ندارد.
حدود شرعى سينه زنى و عزادارى
سوال 1833 :
برخى از شيعيان در مجالس عزادارى اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ و خصوصا مجلس سرور شهيدان، اباعبداللّه الحسين ـ عليه السّلام ـ اقدام به سينه زنى و کندن صورت مى نمايند ـ که باعث کبود شدن و خون ريزى مى شود ـ ، حکم شرعى آن چيست؟
جواب :
در صورتى که مناسب عزادارى باشد و مرض آور نباشد، اشکال ندارد.
لخت شدن و سرخ شدن بدن در عزادارى
سوال 1834 :
لخت شدن در عزادارى چگونه است و اگر بر اثر سينه زنى، بدن سرخ شود، چه حکمى دارد؟
جواب :
اشکال ندارد و لخت شدنى که در معرض نظر حرام نامحرم باشد، جايز نيست.
سينه زدن زنان
سوال 1835 :
سينه زدن زنان با حفظ حجاب چه صورتى دارد؟
جواب :
اشکال ندارد.
حکم زنجير زنى
سوال 1836 :
زنجيرزنى چه حکمى دارد؟
جواب :
اشکال ندارد.
احتمال ريا در عزادارى
سوال 1837 :
شرکت در جمعى که گمان مى رود با ريا عزادارى مى کنند، چگونه است؟
جواب :
شما خودتان سعى کنيد که عملتان با اخلاص باشد.
عزادارى و تأخير نماز اوّل وقت
سوال 1838 :
شرکت در عزادارى، به طورى که نتوانيم نماز را در اوّل وقت بخوانيم، چه حکمى دارد؟
جواب :
نماز در اوّل وقت را در اولويّت قرار دهيد.
عزادارى کردن همراه با گناه
سوال 1839 :
اگر شرکت در عزادارى توأم با گناه باشد (مثل نگاه به نامحرم يا خودنمايى)، چه حکمى دارد؟
جواب :
چنان چه با گناه باشد، حرام است.
نوحه سرايى به سبک موسيقى
سوال 1840 :
خواندن قرآن، نوحه و عزادارى به صورت سبک هاى موسيقى (در دستگاه هاى موسيقى) جايز است؟
جواب :
خير، حرام است.
حدود شرعى مدّاحى با آهنگ هاى مختلف
سوال 1841 :
سرودهايى که مداحان، با آهنگ هاى مختلف (صوت ها و سبک هاى مختلف) در شادى هاى اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ مى خوانند، چه حکمى دارد؟
جواب :
اگر غنا و مطرب نباشد، مانعى ندارد.
اشعار با مضامين مشتبه
سوال 1842 :
خواندن اشعارى با مضامين مشتبه که در آن خود را زينب اللهى يا حسين اللهى مى دانند، چه صورتى دارد؟ و شرکت در چنين مجالسى جايز است؟
جواب :
اگر منشأ انتزاع حرام است، جايز نيست.
سوال 1843 :
برخى مدّاحان درباره اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ غلّو مى کنند، تعابيرى مانند الوهيّت درباره آن بزرگواران به کار مى برند، شعرها را به گونه اى با صدا مى خوانند که شنوندگان را به حرکت مى آورد، گاهى در مقام خضوع و خشوع خود را تشبيه به حيوانات ـ مانند سگ ـ مى کنند يا حتّى گاهى صداى آن ها را در مى آورند. آيا اين کارها از لحاظ شرع چه حکمى دارد؟
جواب :
اين کارها خلاف احتياط است، بلکه اگر به طورى باشد که اهانت به آن ذوات مقدسه ـ عليهم السّلام ـ باشد، به عنوان ثانوى حرام قطعى است.
شنيدن نوحه همراه با موسيقى
سوال 1844 :
نوارهاى نوحه اى اخيرا رايج شده که نوحه همراه با موسيقى خوانده مى شود و برخى از آن ها بسيار تأثير گذار است، توليد، پخش، خريد و فروش و شنيدن چنين نوارهايى آيا جايز است؟
جواب :
جايز نيست. (به توضيح مذکور در مسأله ى 20 از ملحقات رساله مراجعه شود.)
لخت شدن در مجالس عزادارى
سوال 1845 :
گاهى در سينه زنى يا زنجير زنى، افراد بخشى از بدن را برهنه مى کنند، در حالى که زنان نيز حضور دارند. آيا اشکال دارد؟
جواب :
تا هنگامى که علم به تعمّد نظر با ريبه از ديگران ندارند، اشکال ندارد.
نذر وسيله جهت عزادارى
سوال 1846 :
اگر کسى وسيله اى مثل عَلَم و... را جهت عزادارى امام حسين ـ عليه السّلام ـ نذر کرده باشد، آيا مسؤول حسينيه مى توانند از قبول آن خوددارى نمايد؟
جواب :
اگر صلاح نداند، مى تواند.
باقيمانده پول عزادارى
سوال 1847 :
هر سال ممکن است مقدارى از پول و نذوراتى که مردم جهت مجالس عزادارى کمک مى کنند اضافه بيايد، با توجه به اين که برخى از موادّ خوراکى را نمى توان تا سال ديگر نگهدارى کرد، تکليف آن اموال چه مى شود؟
جواب :
اضافه را در همان روز و همان مجلس و حوالى و همسايگان آن جا مصرف کنند.
بلندگوى مراسم عزادارى
سوال 1848 :
آيا شرعا مى توان بلندگوهاى بيرون مسجد را جهت عزادارى امام حسين ـ عليه السّلام ـ روشن گذاشت تا مردم از آن بهره بيشترى ببرند؟ اگر علم به رضايت مردم داشته باشيم چه طور؟
جواب :
اگر موجب اذيت ديگران نباشد، جايز است.
کرايه اکو جهت مجالس عزادارى
سوال 1849 :
اکو و بلندگوهايى که معمولاً در مجالس لهو و لعب و عروسى ها استفاده مى شود، مى توان جهت مجالس عزادارى کرايه کرد؟
جواب :
اگر آن مجالس خالى از لهو و لعب باشد، اشکال ندارد.
مصرف هديه روحانى در مخارج عزدارى
سوال 1850 :
پول هايى که از مردم در مجالس مذهبى جهت هديه به روحانى جمع آورى مى شود، آيا مى توان بخشى از آن را به روحانى داد و بقيه آن را خرج حسينيه، عزادارى و ساخت مسجد يا مصارف عام المنفعه استفاده نمود؟
جواب :
خير، نمى توان.
خريدن عَلَم که داراى مجسمه طاووس است
سوال 1851 :
آيا خريدن عَلَم که داراى مجسمه حيواناتى مثل کبوتر، طاووس و... است براى عزاى امام حسين ـ عليه السّلام ـ اشکال دارد؟
جواب :
اشکال ندارد.
فروش پارچه هاى عَلَم
سوال 1852 :
آيا جايز است پارچه هاى عَلَم را ـ که مردم به عَلَم مى بندند ـ فروخت و خرج حسينيه يا عزادارى يا مسجد کرد؟
جواب :
خير، مگر با اطمينان به اين که به همين مقصود داده اند.
پول مرثيه سرايان
سوال 1853 :
آيا پول دادن به مرثيه سرايانى که بعضى از مطالب بى مدرک يا ضعيف السّند را مى خوانند و يا با غنا اشعار را مى خوانند جايز است؟
جواب :
اگر به نحو حرام بخوانند، جايز نيست؛ مگر اين که به عنوان مزد کار حرام نباشد.
احترام به وسايل عزادارى
سوال 1854 :
آيا احترام گذاشتن به لباس سياه، ضريح، علم و پارچه هايى که اختصاص به عزاى امام حسين ـ عليه السّلام ـ دارد، مشروع است؟
جواب :
بله.
چهل چراغ در دسته هاى عزادارى
سوال 1855 :
استفاده از چهل چراغ در دسته هاى عزادارى چه حکمى دارد؟
جواب :
اشکال ندارد.
برپايى مجلس عزادارى بدون اذن شوهر
سوال 1856 :
برپا کردن مجالس عزادارى، جشن و ميهمانى در منزل، بدون اذن شوهر جايز است؟
جواب :
اگر منزل مال شوهر باشد، جايز نيست؛ مگر با اطمينان به رضايت او.
مقاتل معتبر
سوال 1857 :
مقاتل معتبر اعم از فارسى و عربى از نظر حضرت عالى کدامند؟
جواب :
کتبى که بزرگان از علماى اماميه (رض) نوشته اند.
عرض تبريک در ايام شهادت معصومين
سوال 1858 :
آيا مصافحه کردن و تبريک سال نو در روز عاشورا، يا شهادت معصوم که مقارن اعياد نوروز شده است، اشکال دارد؟
جواب :
هر چند حيثيّت شهادت مصومين با عيد نوروز متفاوت است، اما مقارنت زمانى مى تواند مستلزم هتک احترام باشد.
نگهدارى وسايل عزادارى در مسجد
سوال 1859 :
گذاشتن وسايل هيأت عزادارى امام حسين ـ عليه السّلام ـ در مساجد چگونه است؟
جواب :
اگر در کنارى باشد و مزاحمت با نمازگزاران نداشته باشد، اشکال ندارد.
تشکيل هيأت مذهبى در منزل و خالى ماندن مساجد
سوال 1860 :
تشکيل هيأت هاى مذهبى در منازل و خالى کردن مساجد در مناسبت هاى مذهبى، چه حکمى دارد؟
جواب :
اشکال ندارد و مناسب است مساجد را براى اقامه ى نماز و عبادات ديگر بگذارند.
استفاده از طبل و سنج در عزادارى
سوال 1861 :
استعمال طبل و سنج و نى درعزادارى چه حکمى دارد؟
جواب :
اشکال دارد.
مجالس نهم ربيع
سوال 1862 :
حکم شرعى رفتن در مجالس نهم ربيع الاول که در آن مجالس به خاطر شادى شيعيان شروع به لعن و نفرين به دشمنان اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ و مزاح کردن و لطيفه گفتن مى کنند، چيست؟ مجلس تا چه حدّى بايد در شادى پيش برود؟
جواب :
در حدّ مشروع و عدم احتمال وجود بيگانه، اشکال ندارد.
آرايش زنان در مجالس اهل بيت
سوال 1863 :
در برخى از مجالس سرور اهل، بيت زنان در مجالس زنانه خود را آرايش مى کنند، آيا اين عمل جايز است؟
جواب :
اگر در مقابل نامحرم نباشد و مستلزم حرامى نباشد، جايز است.
a