غســل
سوال 124 :
ـ مجراىِ خروجِ منىِ بعضى از افراد را، با عمل پزشکى مى بندند، و در هنگام مقاربت، مقدارى آب لزج و چسبنده خارج مى شود، آيا اين آب لزج حکم منى را دارد و نجس است؟ و احتلام اين قبيل افراد چگونه است؟
جواب :
آبى که خارج مى شود، چه در خواب و چه در بيدارى، چنانچه نشانه و صفات منى را نداشته باشد، حکم منى را ندارد و پاک است، مگر آنکه يقين يا اطمينان کنند منى خارج شده است، البته مقاربت، مطلقاً موجب جنابت و وجوب غسل مى شود خواه منى خارج شود يا نشود.
سوال 125 :
ـ آبى سفيد رنگ و چسبنده خارج شده واحتمال قوى هست که منى باشد، آيا غسل واجب است؟
جواب :
تا علم به منى بودن پيدانشود، غسل واجب نمى شود.
سوال 126 :
ـ از شخصى در اثر بيمارى، بدون اختيار، منى خارج مى شود، آيا موجب غسل مى شود؟
جواب :
بلى، موجب غسل مى شود.
سوال 127 :
ـ از بيضه شخصى، به وسيله آمپول منى گرفته اند، آيا بايد غسل کند؟
----------
(صفحه96)
جواب :
در فرض سوال که منى از مجرى خارج نشده، حکم به وجوب غسل مشکل است ولى احتياط خوب است و چنانچه غسل کرد، براى نماز وضو هم بگيرد.
سوال 128 :
ـ شخصى از خواب بيدار شده و در لباس خود رطوبتى شبيه به منى مى بيند ولى خوابى نديده که جنب شده باشد، وظيفه او چيست؟
جواب :
اگر اطمينان دارد که آن رطوبت منى است و از او خارج شده، بايد غسل کند والا تکليفى ندارد.
سوال 129 :
ـ افراد قطع نخاعى گاهى پس از بيدار شدن از خواب، در کيسه مخصوص ادرار خود، ماده اى مى بينند که نمى دانند منى است يا چيز ديگر، آيا بايد غسل کنند؟
جواب :
تا وقتى يقين يا اطمينان به خروج منى ندارند غسل واجب نيست.
سوال 130 :
ـ افراد قطع نخاعى در بعضى از مواقع، در خود احساس شهوت مى کنند ولى چون بدن آنها حسّ ندارد تشخيص نمى دهند که جنب شده اند يا نه، آيا حکم جنب را دارند؟
جواب :
در اين موارد جستجو کنند اگر اطمينان پيدا کردند که چيزى از آنها خارج شده، با فرض اينکه احساس شهوت هم کرده اند حکم جنب را دارند و در غير اين صورت حکم جنب را ندارند.
سوال 131 :
ـ شخصى احتمال مى دهد جنب شده باشد، آيا بايد غسل کند؟
جواب :
با شک و احتمال، غسل واجب نمى شود و ملاک يقين واطمينان است.
سوال 132 :
ـ زن و شوهرى که مى دانند براى نماز، به غسل کردن نمى رسند يا مانعى وجود دارد و نمى توانند غسل کنند، يا يکى از آنها نمى تواند غسل کند آيا قبل از دخول وقتِ نماز، جايز است نزديکى کنند؟ و در همين فرض، بعد از
----------
(صفحه97)
دخول وقت، چطور؟
جواب :
اگر بتوانند تيمم کنند، در هر دو صورت اشکال ندارد. اما اگر وقت داخل شده و امکان تيمم نيست، نزديکى جايز نيست.
سوال 133 :
ـ اگر قرآن همراه جنب باشد، اشکال دارد يا خير؟
جواب :
اشکال ندارد.
سوال 134 :
ـ آيا جايز است جنب و حائض، دعاى کميل بخوانند؟
جواب :
مانعى ندارد، ولى بنابر اقوى آيه شريفه (اَفَمَنْ کان مؤمناً کمن کان فاسقاً لايستوون) را نخوانند، چون اين آيه از آيات سوره مبارکه «الم سجده» است.
سوال 135 :
ـ آيا جايز است جنب و حائض، براى زيارت داخل حرم امامزاده ها بشوند؟
جواب :
مانعى ندارد.
سوال 136 :
ـ شخصى از حرام جنب شده است، آيا لازم است غسل را به نيت جنب از حرام انجام دهد؟
جواب :
خير، لازم نيست.
سوال 137 :
ـ آيا مى شود زير دوش حمام که آب آن با فشار مى ريزد، غسل ارتماسى کرد؟
جواب :
در غسل ارتماسى بايد آب به نحوى باشد که در يک دفعه عرفى، تمام بدن را فراگيرد و زير دوش چنين امرى مشکل است.
سوال 138 :
ـ آيا در غسل لازم است، به بدن دست بکشند؟
جواب :
دست کشيدن لازم نيست و چنانچه آب به تمام بدن برسد، با نيت غسل کفايت مى کند.
----------
(صفحه98)
سوال 139 :
ـ شخصى در غسل جنابت، اول سمت راست بدن را از سر تا پا مى شسته، پس از آن سمت چپ را، آيا غسلش صحيح است؟
جواب :
در فرض سوال غسل او باطل است چون در غسل ترتيبى بايد اول سر و گردن را به نيت غسل بشويد، بعد سمت راست بدن را، پس از آن سمت چپ را بشويد.
سوال 140 :
ـ در بدن شخصى مانعى بود و در هنگام غسل فراموش کرد، پس از غسل، مانع برطرف شده بود، آيا غسل او صحيح است؟
جواب :
در فرض سوال که مى داند هنگام غسل، التفات به مانع نداشته است بايد غسل را اعاده کند.
سوال 141 :
ـ چنانچه شک کند که، آيا رنگ موجود روى اعضا، جرم و مانع رسيدن آب به بشره است يا مانع نيست، تکليف چيست؟
جواب :
لازم است وارسى کند تا اطمينان به رسيدن آب به بشره پيدا کند.
سوال 142 :
ـ شخصى نقاش است و برطرف کردن ذرات رنگ از دست و صورت، براى او مشکل است، وظيفه وى براى وضو و غسل چيست؟
جواب :
چنانچه برطرف کردن جرم و ذرات رنگ مشقت و ناراحتى غيرقابل تحمل داشته باشد، بايد به دستور جبيره عمل کند (به همان حالت وضو بگيرد) و احتياطاً تيمم هم بکند و چنانچه وقت نماز نيز تنگ است و فرصت ازاله رنگها را ندارد به همين دستور عمل کند که نمازش قضا نشود و در اين جهت فرقى بين وضو و غسل نيست.
سوال 143 :
ـ وضو و غسل با دست و بدن چرب چه حکمى دارد؟
جواب :
چنانچه چربى زياد باشد، به طورى که مانع از رسيدن آب به پوست بدن باشد وضو و غسل صحيح نيست و بايد اول چربى را برطرف کنند، اما
----------
(صفحه99)
اگر مانع نباشد، يعنى چربى کم باشد، وضو وغسل صحيح است.
سوال 144 :
ـ آيا در غسل و وضو و تيمم بايد انگشتر را از انگشت بيرون بياورند؟
جواب :
در غسل بايد آب زير انگشتر برسد و بيرون آوردن لازم نيست و در وضو نيز بيرون آوردن لازم نيست و همين قدر که آب به زير انگشتر برسد و عرفاً صدق کند که از بالا به پايين شسته کفايت مى کند ولى براى تيمم بايد انگشتر را بيرون آورد.
سوال 145 :
ـ شخصى فلج و زمين گير شده و نمى تواند غسل کند و ديگرى او را مى شويد وظيفه او براى غسل چيست؟
جواب :
در فرض سوال، ديگرى آب روى سر و گردن و طرف راست و چپ بدن او بريزد و آن شخص زمين گير و فلج نيّت غسل کند، کفايت مى کند.
سوال 146 :
ـ شخصى به قصد غسل به حمام رفت، روز بعد شک کرد که غسل کرده يا نه، وظيفه او چيست؟
جواب :
نمازهايى را که خوانده صحيح است ولى بايد براى نمازهاى بعد غسل کند.
سوال 147 :
ـ شخصى چند غسل بر ذمه دارد و بايد غسل جنابت و حيض و مسّ ميت انجام دهد و نيز مى خواهد غسل جمعه هم انجام دهد آيا بايد به ترتيب و جدا جدا، نيّت و غسل کند يا فرقى نيست؟
جواب :
فرقى نيست و مى تواند به نيت همه آنها يک غسل انجام دهد.
سوال 148 :
ـ انسان در وسط غسل شک مى کند که در اثناى غسل، بول خارج شده يا نه، وظيفه اش چيست؟
جواب :
به شک خود اعتنا نکند.
سوال 149 :
ـ غسل کردن، در حمام اداره دولتى چه حکمى دارد؟
جواب :
چنانچه خلاف مقررات اداره مربوطه نباشد، مانعى ندارد.
----------
(صفحه100)
سوال 150 :
ـ اينجانب در اثر نادانى و غفلت، لوله آب و آب گرم کن و شير آب منزلم را از پول غصبى و حرام تهيه کردم، بفرماييد: وضو و غسل، از آنها چه حکمى دارد؟
جواب :
در فرض سوال که آنها را با عين پول غصبى و حرام تهيه کرده ايد، فعل حرام مرتکب شده ايد و بايد هر چه زودتر رضايت صاحب پول را تحصيل کنيد و آنها را از غصبيت خارج کنيد، امّا با فرض اينکه آب لوله مباح است و غصبى نيست وضو و غسل باطل نيست، هر چند که با باز و بسته کردن شير آب، مرتکب فعل حرام مى شويد.
سوال 151 :
ـ براى اينکه انسان مبتلاى به وسواس و اسراف نشود، بفرماييد: براى وضو و غسل، چه مقدار آب مصرف کند؟
جواب :
مستحب است آب وضو يک مدّ باشد و مدّ، صد و پنجاه و سه مثقال و نيم و يک نخود و نيم است (1) (حدود سه چهارم ليتر) و ظاهر اين است که اين مقدار آب، براى کليّه مستحبات و واجبات وضو است، يعنى مستحب است با اين مقدار آب، اول دستها را تا مچ بشويند، بعد سه مرتبه آب در دهان بگردانند و سه مرتبه آب در بينى کنند، پس از آن با بقيه آب، صورت و دستها را از آرنج تا سر انگشتها بشويند و هر عضوى را هم بطور شاداب بشويند، و معلوم است که اين مقدار آب شرعاً براى اين امور کفايت مى کند و نيازى به بيش از آن نيست.
براى غسل ترتيبى، مستحب است يک صاع آب که ششصد و چهارده مثقال و يک چهارم مثقال است(2) (حدود سه ليتر) مصرف کنند و ظاهر اين
----------
1 ـ رک: عروة الوثقى ذيل مسأله 45، افعال وضو.
2 ـ رک: عروة الوثقى، در مستحبات غسل جنابت.
----------
(صفحه101)
است که اين مقدار آب براى انجام کليه مستحبات غسل است، يعنى با اين مقدار آب اول سه مرتبه دستها را تا آرنج يا لااقلّ تا مچ بشويد و سه مرتبه آب در دهان و بينى بگرداند و بريزد و پس از آن با بقيه، غسل خود را انجام دهد. و در روايت صحيح از امام باقر(عليه السلام) نقل شده که فرمود: رسول خدا(صلى الله عليه وآله) با يک مدّ آب وضو مى گرفت و با يک صاع آب غسل مى کرد.(1)بنابراين مصرف بيش از اين مقدار آب براى وضو و غسل، برخلاف سيره عملى پيغمبر اکرم(صلى الله عليه وآله) است و مکروه مى باشد و اگر به حدّ اسراف برسد حرام است، خصوصاً در مواقع کم آبى و جاهايى که چه بسا مردم براى مصرف آب خوردن و ضرورى در مضيقه باشند، اعاذنا الله من الإسراف والوسوسة الشيطانى.