احکام غسل ميّت
مسأله 588 :
پس از پاک کردن ميت از نجاست ظاهرى، واجب است ميّت را سه غسل بدهند؛ بار اوّل با آبى که با سِدر مخلوط باشد، بار دوم با آبى که با کافور مخلوط باشد و بار سوم با آب خالص.
(113)
مسأله 589 :
سِدر و کافور نبايد به اندازه‌اى زياد باشند که آب را مضاف کنند و همچنين نبايد به اندازه‌اى کم باشند که نگويند سدر و کافور با آب مخلوط شده است.
مسأله 590 :
اگر سِدر و کافور به اندازه‌اى که لازم است پيدا نشود، بنابر احتياط واجب بايد مقدارى را که به آن دسترسى دارند در آب بريزند و او را با آن غسل دهند و بدل از آن او را تيمّم نيز بدهند.
مسأله 591 :
اگر سدر و کافور يا يکى از آنها پيدا نشود يا استعمال آن جايز نباشد ـ مثل آن که غصبى باشد ـ بنا بر احتياط واجب بايد به جاى هر کدام که موجود نيست، ميّت را با آب خالص غسل داده و بدل از آن او را تيمم نيز بدهند.
مسأله 592 :
اگر کسى که براى حجّ احرام بسته است پيش از تمام کردن سعىِ بين صفا و مَروه، بميرد و همچنين اگر در احرام عمره پيش از کوتاه کردن مو يا ناخن فوت کند، نبايد او را با آب کافور غسل دهند، بلکه به جاى آن بايد با آب خالص او را غسل بدهند.
مسأله 593 :
کسى که ميّت را غسل مى‌دهد، بايد مسلمان، عاقل و بالغ باشد، اگرچه غسل دادن توسط کودک مميز نيز کفايت مى‌کند و بايد مسائل غسل را نيز بداند يا ديگرى در حين غسل به او آموزش بدهد و بنابر احتياط واجب، بايد دوازده امامى نيز باشد.
مسأله 594 :
کسى که ميّت را غسل مى‌دهد، بايد قصد قربت داشته باشد، يعنى غسل را براى انجام فرمان خداوند بجا آورد و اگر به همين نيّت تا آخر غسلِ سوم باقى باشد، کافى است و تجديد نيّت لازم نيست.
مسأله 595 :
غسل بچّه مسلمان، اگرچه از زنا باشد، واجب است و غسل، کفن و دفن کافر و اولاد او جايز نيست و کسى که از کودکى ديوانه بوده و به حال ديوانگى بالغ شده، چنانچه پدر و مادر او يا يکى از آنان مسلمان باشند، بايد او را غسل داد و اگر هيچ کدام از آنان مسلمان نباشند، غسل دادن او جايز نيست.
مسأله 596 :
اگر بچه سقط شده چهار ماه يا بيشتر داشته باشد، بايد او را غسل
(114)
بدهند و اگر چهار ماه نداشته باشد و خلقت او نيز کامل نباشد، بايد او را در پارچه‌اى بپيچند و بدون غسل دفن کنند.
مسأله 597 :
اگر مرد، زن را و زن، مرد را غسل بدهد، غسل باطل است، ولى زن مى‌تواند شوهر خود را غسل دهد و شوهر نيز مى‌تواند زن خود را غسل دهد، اگرچه احتياط مستحب آن است که زن، شوهر خود و شوهر ، زن خود را غسل ندهد.
مسأله 598 :
مرد مى‌تواند دختر بچّه‌اى را که سن او از سه سال بيشتر نيست غسل دهد و زن نيز مى‌تواند پسر بچّه‌اى را که سه سال بيشتر ندارد، غسل دهد.
مسأله 599 :
مردانى که با ميت زن نسبت دارند و با او محرمند و يا به واسطه شير خوردن با او محرم شده‌اند، بنابر احتياط نمى‌توانند او را غسل دهند، مگر اين که زنى براى غسل دادن او يافت نشود؛ همچنين زنانى که با ميت مرد نسبت دارند و با او محرمند و يا به واسطه شير خوردن با او محرم شده‌اند، بنابر احتياط نمى‌توانند او را غسل دهند، مگر اين که مردى براى غسل دادن او يافت نشود و در هر دو صورت بنا بر احتياط واجب، غسل بايد از روى لباس صورت گيرد و اگر براى غسل دادن ميت، نه همچنس او يافت شود و نه محرم او، احتياطا بايد او را بدون غسل و با لباس خودش دفن کنند.
مسأله 600 :
اگر ميّت و کسى که او را غسل مى‌دهد هر دو مرد يا هر دو زن باشند، جايز است که غير از عورت، جاهاى ديگر ميّت برهنه باشد.
مسأله 601 :
نگاه کردن به عورت ميّت حرام است و کسى که او را غسل مى‌دهد، اگر نگاه کند معصيت کرده، ولى غسل باطل نمى‌شود.
مسأله 602 :
اگر جايى از بدن ميّت نجس باشد، بايد آن جا را پيش از آن که غسل بدهند آب بکشند و احتياط مستحب آن است که تمام بدن ميّت پيش از شروع به غسل پاک باشد.
مسأله 603 :
احتياط واجب آن است که تا غسل ترتيبى ممکن است، ميّت را غسل ارتماسى ندهند؛ ولى جايز است که در غسل ترتيبى هر يک از سه قسمت بدن را با مراعات ترتيب در آب فرو برند.
(115)
مسأله 604 :
لازم نيست کسى را که در حال حيض يا در حال جنابت مرده، غسل حيض يا غسل جنابت بدهند، بلکه همان غسل ميّت براى او کافى است.
مسأله 605 :
بنا بر احتياط جايز نيست که براى غسل دادن ميّت مزد بگيرند، ولى مزد گرفتن براى کارهاى مقدماتى غسل (مثل شستشو و تطهير) حرام نيست.
مسأله 606 :
اگر آب پيدا نشود يا استعمال آن مانعى داشته باشد، بايد به عوض هر غسل، يک بار ميّت را تيمّم دهند.
مسأله 607 :
کسى که ميّت را تيمّم مى‌دهد، بايد با دستان خود او را تيمم دهد و احتياط واجب آن است که در صورت امکان دست ميت را نيز بر زمين بزند و به صورت و پشت دستهاى او بکشد.
مسأله 608 :
شهيدى که در ميدان جنگ و در معرکه، پيش از آن که به سراغ او بيايند به شهادت رسيده و جان داده است، غسل و کفن ندارد و بايد او را با لباسهاى خود بدون غسل دفن کنند، چه جنگ در زمان امام عليه‌السلام و به اذن و اجازه امام عليه‌السلام باشد و چه براى دفاع از اسلام و کشور اسلامى به شهادت رسيده باشد.