1 - شک در چيزى که محل آن گذشته است
مسأله 1177 :
اگر در بين نماز شک کند که يکى از کارهاى واجب آنرا انجام داده يا نه، مثلا شک کند که حمد خوانده يا نه، چنانچه مشغول کارى که بايد بعد از آن انجام دهد شده، بايد آنچه را که در انجام آن شک کرده بجا آورد، و اگر به کارى که بايد بعد از آن انجام دهد مشغول شده، مثلا در حال خواندن سوره شک کند حمد خوانده يا نه به شک خود اعتنا نکند.
مسأله 1178 :
اگر در بين خواندن آيه شک کند که آيه پيش را خوانده يا نه، يا وقتى که آخر آيه را مىخواند شک کند که اول آنرا خوانده يا نه، بايد به شک خود اعتنا نکند.
مسأله 1179 :
اگر بعد از رکوع يا سجود شک کند که کارهاى واجب آن مانند ذکر و آرام بودن بدن را انجام داده يا نه، بايد به شک خود اعتنا نکند.
مسأله 1180 :
اگر در حالى که به سجده مىرود شک کند که رکوع کرده يا نه، لازم است برگشته و بايستد و رکوع را به جا آورد، و اگر شک کند که بعد از رکوع ايستاده يا نه، به شک خود اعتنا نکند.
مسأله 1181 :
اگر در حال برخواستن شک کند که سجده يا تشهد را بجا آورده يا نه، بايد برگردد و بجا آورد.
مسأله 1182 :
کسى که نشسته يا خوابيده نماز مىخواند، اگر موقعى که حمد يا تسبيحات مىخواند، شک کند که سجده يا تشهد را بجا آورده يا نه بايد بشک خود اعتنا نکند، و اگر پيش از آن که مشغول حمد يا تسبيحات شود، شک کند که سجده يا تشهد را بجا آورده يا نه، بايد بجا آورد.
مسأله 1183 :
اگر شک کند که يکى از رکنهاى نماز را بجا آورده يا نه، چنانچه مشغول کارى که بعد از آنست نشده، بايد آنرا بجا آورد، مثلا اگر پيش از خواندن تشهد شک کند که دو سجده را بجا آورده يا نه، بايد بجا آورد، وچنانچه بعد يادش بيايد که آن رکن را بجا آورده، چون رکن زياد شده نمازش باطل است.
مسأله 1184 :
اگر شک کند عملى را که رکن نيست بجا آورده يا نه، چنانچه مشغول کارى که بعد از آنست نشده، بايد آنرا بجا آورد، مثلا اگر پيش از خواندن سوره شک کند که حمد را خوانده يا نه، بايد حمد را بخواند و اگر بعد از انجام آن يادش بيايد که آنرا بجا آورده، چون رکن زياد نشده نمازش صحيح است.
مسأله 1185 :
اگر شک کند که رکنى را بجا آورده يا نه مثلا مشغول تشهد است، اگر شک کند که دو سجده را بجا آورده يا نه، و به شک خود اعتنا نکند، و بعدا يادش بيايد که آن رکن را بجا نياورده، در صورتى که مشغول رکن بعد نشده بايد آنرا بجا آورد، و اگر مشغول رکن بعد شده نمازش باطل است، مثلا اگر پيش از رکوع رکعت بعد يادش بيايد که دو سجده را بجا نياورده، بايد بجا آورد، و اگر در رکوع يا بعد از آن يادش بيايد نمازش باطل است.
مسأله 1186 :
اگر شک کند عملى را که رکن نيست بجا آورده يا نه، چنانچه مشغول کارى که بعد از آنست شده، بايد بشک خود اعتنا نکند، مثلا موقعى که مشغول خواندن سوره است، اگر شک کند که حمد را خوانده يا نه، بايد به شک خود اعتنا نکند، و اگر بعد يادش بيايد که آنرا بجا
نياورده، در صورتى که مشغول رکن بعد نشده، بايد بجا آورد، واگر مشغول رکن بعد شده نمازش صحيح است، بنابر اين اگر مثلا در قنوت يادش بيايد که حمد را نخوانده، بايد بخواند، و اگر در رکوع يادش بيايد نمازش صحيح است.
مسأله 1187 :
اگر شک کند که سلام نماز را گفته يا نه، چنانچه مشغول نماز ديگر شده، يا به واسطه انجام کارى که نماز را بهم ميزند، از حال نمازگزار بيرون رفته، بايد به شک خود اعتنا نکند، و اگر پيش از اينها شک کند، بايد سلام را بگويد اگر چه مشغول تعقيب باشد. و اگر شک کند که سلام را درست گفته يا نه به شک خود اعتنا نکند، هر چند مشغول تعقيب هم نشده باشد.